Αφού ταξίδεψε στα φεστιβάλ VAULT του Λονδίνου και του Εδιμβούργου, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές για την «αδυσώπητη και ειλικρινή της ερμηνεία», η ηθοποιός Ελπίδα Σταθάτου φέρνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παράσταση Stegosaurus (Στεγόσαυρος).
Ο μονόλογός της, βασισμένος στο αυτοβιογραφικό βιβλίο της Έρσης Νιαώτη, μιλά για ένα από τα μεγαλύτερα θέματα της εποχής μας, τη νευρικής ανορεξία. Ρίχνει μια καυστική ματιά στις συναισθηματικές και διατροφικές διαταραχές που καταστρέφουν τις ζωές πολλών ανθρώπων, εστιάζοντας στην αληθινή ιστορία μιας τριαντάχρονης γυναίκας. H Ελπίδα Σταθάτου μίλησε νευρική ανορεξία που καταπιάνεται η παράσταση, για τη δύναμη του θεάτρου να αλλάξει τον τρόπο αντιμετώπισης της κοινωνίας τέτοιων ευαίσθητων θεμάτων και το ελληνικό #metoo.
-Η παράστασή σας θίγει ένα από τα μεγαλύτερα θέματα της εποχής μας, την νευρική ανορεξία. Πιστεύετε ότι το κοινό, δεδομένων των συνθηκών, ψάχνει από κάπου να πιαστεί, να ταυτιστεί ή προτιμάει να βλέπει παραστάσεις που το βοηθούν να ξεφύγει από την καθημερινότητα;
Πιστεύω πως το κοινό είναι πάντα ανοιχτό να επεξεργαστεί και να δεχτεί νέες παραστάσεις που αφορούν σε θέματα όπως Οι διατροφικές διαταραχές καθώς και η ψυχική υγεία. Η πίεση που υπάρχει από την κοινωνία, ειδικά στις γυναίκες, για να έχουν μια άψογη εικόνα είναι ένα θέμα που θα έπρεπε να αναφέρεται σε όλα τα μέσα περισσότερο και να δίνει την δυνατότητα στο κοινό να πιαστεί και να ταυτιστεί μέσα από αυτές τις συζητήσεις.
Ειδικά στις μέρες μας, όπου μέσα από τα social media κρατάμε μόνο τις «τέλειες» στιγμές στις ζωές των άλλων, είμαι πολύ περήφανη που ο Στεγόσαυρος χαρακτηρίστηκε ως μια κραυγή για αυθεντικότητα.
-Διατροφικές Διαταραχές και ψυχική υγεία. Οι δύο κεντρικοί πυλώνες της παράστασής σας. Θεωρείτε ότι το θέατρο έχει τη δύναμη να αλλάξει το πώς αντιμετωπίζει η κοινωνία αλλά και η πολιτεία τέτοια θέματα;
Πιστεύω πως το θέατρο είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας και η δύναμη του θεάτρου κρύβεται στις ιστορίες του.
Δεν ξέρω πόσο μεγάλη επιρροή μπορεί να έχει μια μεμονωμένη παράσταση σε ολόκληρη την κοινωνία μας, όμως προσωπικά θεωρώ καθήκον των καλλιτεχνών να γίνονται μέσο για να ειπωθούν και τέτοιες ιστορίες ανθρώπων όπως η πρωταγωνίστρια του Στεγόσαυρου. Ιστορίες ατόμων που παλεύουν με τους δαίμονες τους, τον εαυτό τους, με τις εξαρτήσεις τους και κυρίως με εκείνο το αμείλικτο: πως πρέπει να ταιριάξεις σε ένα πρότυπο. Μόνο έτσι θα έρθει η όποια αλλαγή… δημιουργώντας ενσυναίσθηση.
Ο Στεγόσαυρος είναι μονόλογος. Τι προκλήσεις κληθήκατε να αντιμετωπίσετε μόνη επί σκηνής;
Όταν κάνεις έναν μονόλογο ο κύριος σύμμαχος και αντίπαλος που έχεις είναι ο εαυτός σου. Από εσένα πρέπει να αντλήσεις την δύναμη και σε σένα να επιρρίψεις τις ευθύνες αν κάτι δεν πάει καλά. ¨Όμως ταυτόχρονα έχεις και ένα τεράστιο προτέρημα – συμπρωταγωνιστής σου είναι το κοινό. Και το κοινό δεν είναι ποτέ ίδιο. Θεωρώ μεγάλη ευκαιρία για ένα ηθοποιό να δουλέψει σε ένα μονόλογο γιατί μαθαίνει να εμπιστεύεται κάτι άγνωστο -το κοινό δηλαδή. Όλη αυτή η ενέργεια κάπως μαγικά δημιουργεί κάθε μέρα μια άλλου είδους παράσταση. Έμαθα πάρα πολλά σαν ηθοποιός και σαν άνθρωπος μέσα από αυτό μου το ταξίδι και κάπως αναθεώρησα τα όρια των φόβων μου.
-Έχετε νιώσει ποτέ πίεση εξαιτίας του ρόλου που υποδύεστε;
Η αλήθεια είναι ότι στην συγκεκριμένη παράσταση ένιωσα κάποιες φορές ότι πρέπει να χάσω βάρος. Και αυτό γιατί όταν ο κόσμος ακούει διατροφικές διαταραχές σκέφτεται στερεοτυπικά συνήθως ένα κορίτσι στην εφηβεία – κυρίως λευκό- πάρα πολύ αδύνατο και μάλλον απομονωμένο. Όμως η αλήθεια είναι ότι οι ψυχικές διαταραχές δεν ξεχωρίζουν ούτε ηλικία ούτε εθνικότητα και πολύ συχνότερα ούτε και φύλλο.
Προσωπικά μέσα από την έρευνα που έκανα και τις ατελείωτες συζητήσεις με διάφορες κοπέλες, κατάλαβα ότι η διαταραχή αρχίζει πάντα από τον τρόπο σκέψης και τα συναισθήματα που δημιουργούνται μέσα από αυτόν. Υπάρχουν κοπέλες υπέρβαρες, ή κοπέλες με απόλυτα φυσιολογική εικόνα που κρύβουν μέσα τους χρόνιες διαταραχές. Και αυτός ήταν ο λόγος που δεν επέβαλα τον εαυτό μου στην διαδικασία να χάσω βάρος για την παράσταση. ¨Ήθελα ο κόσμος να ταυτιστεί με το συναίσθημα και όχι με την εικόνα της πρωταγωνίστριας.
-O Στεγόσαυρος πρωτοπαίχτηκε σε Λονδίνο και Σκωτία για πάνω από 50 παραστάσεις με εξαιρετική επιτυχία. Ποια ήταν η πιο δυνατή στιγμή των παραστάσεων αυτών;
Γενικά πιστεύω ότι η επιτυχία μιας παράστασης έγκειται στο πόσο θα αγγίξει το κοινό.
Προσωπικά δεν θα ξεχάσω ποτέ όλες αυτές τις γυναίκες που με περίμεναν μετά την παράσταση να μου εξομολογηθούν τις δικές τους ιστορίες και με αγκαλιάζουν τόσο αυθόρμητα, τόσο σφιχτά σαν να ήμουν οικογένεια τους. ¨Όμως η στιγμή που είναι βαθιά χαραγμένη μέσα μου είναι όταν γνώρισα ένα κορίτσι 16 ετων και μου εκμυστηρεύτηκε ότι είναι η πρώτη φορά που βλέποντας κάποιον άλλον να έχει τις ίδιες σκέψεις με αυτήν, δεν νιώθει μόνη.
-Για πρώτη φορά o Στεγόσαυρος θα παρουσιαστεί σε ελληνικό κοινό, στ’ αγγλικά με ελληνικούς υπότιτλους. Χρειάστηκε να κάνετε προσαρμογές ή θεωρείτε πως το θέμα που πιάνετε είναι-κατά κάποιον τρόπο-οικουμενικό;
Πιστεύω ότι η αληθινή ιστορία μιας κοπέλας που πάσχει από μια τέτοιου είδους διαταραχή είναι ένα θέμα οικουμενικό και αγγίζει κάθε χώρα και κάθε γλώσσα οπότε δεν χρειάστηκε να κάνω κάποια τροποποίηση. Επίσης το αρχικό κείμενο της Έρσης Νιαότη γράφτηκε στα ελληνικά και για όποιον δει την παράσταση νομίζω θα καταλάβει πολλά από τα ελληνικά στοιχεία που επιλέξαμε να μείνουν αυθεντικά και κατά την διάρκεια των παραστάσεων στην Αγγλία.
-Βρισκόμαστε εν μέσω ενός ακόμη lockdown. O πολιτισμός έχει υποστεί μεγάλα πλήγματα από την αρχή της πανδημίας. Ποια είναι τα συναισθήματά σας ως ηθοποιός;
Είναι αντικειμενικά μια πολύ δύσκολη περίοδος για τους καλλιτέχνες καθώς η πανδημία ξεσκέπασε τις ρωγμές στο σύστημα και έδειξε πόσο απροστάτευτοι είναι οι καλλιτέχνες σε τόσο δύσκολες συνθήκες. Προσωπικά δεν είμαι εξαίρεση αφού αναβλήθηκαν όλες οι δουλειές που είχα στην Αγγλία και για αρκετούς μήνες έμεινα και εγώ χωρίς επιλογή. Όμως, προσπαθώ να χρησιμοποιήσω όσο πιο δημιουργικά γίνεται αυτό το διάστημα, να το δω σαν μια ευκαιρία αναθεώρησης, εμβάθυνσης, επανεκκίνησης και με αγάπη να δημιουργήσω ότι μπορώ.
-Μήλον της έριδος έχουν γίνει οι online streaming παραστάσεις. Ποια είναι η δική σας θέση σ’ αυτή την μοναδική ομολογουμένως εναλλακτική;
Προσωπικά πιστεύω ότι η αίσθηση του ζωντανού θεάτρου είναι μια πιο δυνατή εμπειρία από το online streaming και ότι οι θεατές θα θέλουν πάντα να μας βλέπουν διά ζώσης.
Ομως μέσα από αυτήν την εναλακτική μας δίνεται μια καταπληκτική ευκαιρία να ταξιδέψουμε σε άλλα μέρη και να δούμε παραστάσεις που δεν θα είχαμε την ευκαιρία να βλέπαμε αλλιώς. Πιστεύω ότι για να επιβιώσει ο πολιτισμός μας πρέπει να επιβιώσει και το θέατρο και το online streaming είναι μία νέα μορφή ύπαρξης του θεάτρου που το αποτέλεσμά του είναι κυρίως θετικό.
-Τι σας συναρπάζει στο θέατρο ως «θεατής» και τι ως «ηθοποιός»;
Είναι κάποιες στιγμές στο θέατρο που είναι πραγματικά μαγικές. Είναι αυτές οι στιγμές που ξεκινάς σαν ξένος μέσα σε ένα άγνωστο πλήθος και ξαφνικά γίνεστε όλοι μάρτυρες μιας στιγμής. Και αυτή η “μαρτυρία”, μας φέρνει όλους κοντά. Και από εκεί που είμαστε όλοι άγνωστοι είναι λες και γνωριζόμαστε χρόνια, γιατί ξαφνικά καθρεφτίζεται ο ένας στον άλλον. Και εκεί είναι η μαγεία του θέατρου. Αυτές τις στιγμές όταν τις βιώνω είτε από την θέση του ηθοποιού, είτε του θεατή νιώθω ότι το Θέατρο είναι το σπίτι μου και θυμάμαι ξανά και ξανά την σπουδαιότητα αυτής της τέχνης. Εύχομαι πραγματικά να μπορέσουμε να επιστρέψουμε στα θέατρα το συντομότερο δυνατό.
-Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει το κίνημα #metoo. Μένετε χρόνια στο Λονδίνο. Ποιες διαφορές εντοπίζετε και ποια τα συναισθήματά σας ως γυναίκα που βλέπει ομότεχνές της και όχι μόνο να σπάνε τη σιωπή; Έχετε βιώσει ποτέ κάτι παρόμοιο;
Η αλήθεια είναι ότι δεν εντοπίζω καμία διαφορά, η ιστορία είναι οικουμενικά παρόμοια -ένα άτομο σε θέση εξουσίας εκμεταλλεύεται την δύναμη του και μοιράζει τραύματα. Τραύματα που μένουν και γίνονται δεύτερη φύση, γίνονται η ιστορία σου και μέσα από την πάροδο των χρόνων γίνονται καθεστώς. Θα ήμουν το λιγότερο, ανειλικρινής αν έλεγα ότι δεν έχω βιώσει και εγώ κακοποιητικές συμπεριφορές στον εργασιακό μου χώρο και είμαι και θα είμαι απίστευτα ευγνώμων για όλες αυτές τις γυναίκες που βρήκαν το θάρρος και μίλησαν και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Για μένα, για την επόμενη γενιά, για όλους μας. Πιστεύω ότι το πιο σημαντικό της υπόθεσης είναι ότι για πρώτη φορά στην Ελληνική κοινωνία καταθέτονται, ανοιχτά πλέον, τέτοιου είδους συζητήσεις για το που έγκειται η κακοποίηση, που πρέπει να μπουν όρια, τι δεν είναι λογικό και φυσιολογικό να βιώνει ένας καλλιτέχνης στον εργασιακό του χώρο και τέλος το πιο βασικό απ’ όλα, ότι ο δυνατός είναι αυτός που μιλάει, που ζητάει βοήθεια, που ρισκάροντας να χάσει πολλά, στο τέλος κάνει τον κόσμο λίγο καλύτερο από ότι τον βρήκε.
Photos:
Photographer : Vasilis Photiou (Βασίλης Φωτίου)
Styling : Virginia Zafeirati (Βιργινία Ζαφειράτη)
Stegosaurus: Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο συγκλονιστικός μονόλογος της Ελπίδας Σταθάτου για τις διατροφικές διαταραχές | ONLINE STREAMING
Broadway Baby ★★★★★
Το συναίσθημα στην πιο αγνή και αθώα του μορφή.
Fringe Guru ★★★★
Μια αδυσώπητη και από βάθος καρδιάς ερμηνεία.
The Stage UK
Ένας μονόλογος, που από μόνος του είναι μια μορφή θεραπείας.
The List
Μια αφοπλιστικά χαρισματική ερμηνεία.
Sunday Times
Ένα πολύ ισχυρό δράμα.
Αφού ταξίδεψε στα φεστιβάλ VAULT του Λονδίνου και του Εδιμβούργου, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές για την «αδυσώπητη και ειλικρινή της ερμηνεία», η ηθοποιός Ελπίδα Σταθάτου φέρνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παράσταση Stegosaurus (Στεγόσαυρος).
Ο μονόλογός της, βασισμένος στο αυτοβιογραφικό βιβλίο της Έρσης Νιαώτη, μιλά για ένα από τα μεγαλύτερα θέματα της εποχής μας, τη νευρικής ανορεξία. Ρίχνει μια καυστική ματιά στις συναισθηματικές και διατροφικές διαταραχές που καταστρέφουν τις ζωές πολλών ανθρώπων, εστιάζοντας στην αληθινή ιστορία μιας τριαντάχρονης γυναίκας.
Η παράσταση Στεγόσαυρος θα είναι διαθέσιμη μέσω Viva στα αγγλικά, με ελληνικούς υπότιτλους, 4-7 Μαρτίου στο
https://www.viva.gr/tickets/theater/streaming/stegosaurus/
Αναλυτικά:
Πέμπτη 4/3 και Παρασκευή 5/3 στις 21:00 Σάββατο 6/3 και Κυριακή 7/3 στις 12:00, στις 16:00 και στις 21:00
Εισιτήριο: 7 €
Διάρκεια: 58’
Η είσοδος στη σελίδα προβολής της παράστασης δύναται να πραγματοποιηθεί από την ώρα έναρξης έως και 2,5 ώρες μετά. Έπειτα, το login στην παράσταση θα σταματήσει να είναι διαθέσιμο.
Δείτε το trailer της παράστασης εδώ: https://youtu.be/2Vyjr5sTU2M
