Φιλαράκια. Απαράδεκτοι. Δύο Ξένοι. Οι τηλεοπτικές σειρές που βλέπαμε μεγαλώνοντας είχαν χιούμορ — αν και κάποια αστεία τους δεν έχουν “γεράσει” και τόσο καλά (fat suit της Μόνικα, στην πυρά). Ήταν επίσης εμβληματικές: παρόλο που όλες τους γυρίστηκαν και προβλήθηκαν πολύ πριν τα social media, οι σειρές αυτές μας ακολουθούν ως τα σήμερα μετενσαρκωμένες σε meme και gifάκια. Κυρίως όμως, καμιά τους δεν είχε αυτό που λέμε “πολιτική ατζέντα”. Ακόμα και οι Απαράδεκτοι, αυτή η πανέξυπνη ακουαρέλα της ζωής στην Ελλάδα των ‘90s, μπορεί να έκανε καλόκαρδο χαβαλέ με θέματα όπως η ομοφυλοφιλία του Γιάννη και οι κομμουνιστικές πεποιθήσεις του Σπύρου, δεν προσπαθούσε όμως να σε πείσει ότι ο τρόπος ζωής τους ήταν καλός ή κακός. Γι’ αυτό και δεν ενοχλούσε κανέναν. Γι’ αυτό και αρέσει μέχρι σήμερα, σε όλους.
Μια πρόχειρη ματιά στο σύγχρονο τηλεοπτικό τοπίο προδίδει μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Από αριστουργήματα όπως το Handmaid’s Tale μέχρι την πιο τρίτο-τέταρτη σειρά με σουπερήρωες (γκουχ, Batwoman, γκουχ), τα σήριαλ τώρα τελευταία δείχνουν αποφασισμένα να μας περάσουν την “πολιτική ατζέντα” τους. Ή τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονται οι έξαλλοι haters. Ναι, haters. Όπου και να πέσει το μάτι μου τελευταία, όλο και κάποιος (συγγνώμη για το αρσενικό γένος της αόριστης αντωνυμίας αλλά συνήθως έτσι είναι) γκρινιάζει για το πώς τώρα τελευταία οι σειρές έχουν γίνει “προπαγάνδα” των LGBTQ συμφερόντων, του φεμινισμού και της πολιτικής ορθότητας. Είναι λέει πλέον αδύνατο να δεις μία σειρά χωρίς να πέσεις πάνω σε κάποιο ζευγάρι ομοφυλόφιλων που “τολμά” να φιλιέται on camera σα να είναι τίποτα κανονικοί άνθρωποι, πάνω σε κάποια φεμιναζί (μετάφραση: κάποιο άτομο, συνήθως γένους θηλυκού, που εκφράζεται κατά της πατριαρχίας) ή έστω πάνω σε μια κάποια υπενθύμιση πως ο ρατσισμός είναι κακό πράγμα. Όπως θα’ λεγε και ο Σπύρος στους Απαράδεκτους, τι έγινε ρε παιδιά;
Αυτό που έγινε Σπύρο μου, είναι πως οι εποχές αλλάζουν. Και μαζί τους δεν αλλάζουν μόνο οι βάτες στα πουκάμισα και η περμανάντ μας (ευτυχώς) αλλά και το τί θεωρούμε κοινωνικά αποδεκτό. Έως και μερικά χρόνια πριν ας πούμε, θεωρούταν κοινωνικά αποδεκτό για ένα σήριαλ ή προϊόν ψυχαγωγίας να κοροϊδεύει μειονότητες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες προκειμένου να βγάλει γέλιο. Κυρίως γιατί τα περισσότερα σήριαλ και προϊόντα ψυχαγωγίας, ήταν έως και μερικά χρόνια πριν φτιαγμένα για ένα cisgender, straight, χωρίς κάποια σωματική αναπηρία και με σωματικό βάρος που δεν ξεφεύγει από το μέσο όρο, Καυκάσιο κοινό.
Αν λοιπόν μεγάλωσες πιστεύοντας πως ο κόσμος και τα προϊόντα ψυχαγωγίας ήταν φτιαγμένα για σένα (που πιθανότατα ήταν) και τώρα ξαφνικά, άνθρωποι που δε μοιάζουν με σένα και δεν έχουν τις ίδιες απόψεις και αξίες είναι οι νέοι πρωταγωνιστές στην οθόνη σου, ένα σοκ θα το πάθεις. Ανθρώπινο είναι. Απλά το τί θα κάνεις μετά, εξαρτάται από το τί άνθρωπος είσαι. Μπορείς πχ να κουνήσεις το κεφάλι σου, να συνειδητοποιήσεις πόσο προνομιούχος/α υπήρξες σε όλη σου τη ζωή, να χαρείς που πλέον υπάρχει diversity επιτέλους… είτε να θυμώσεις. Πολύ.
Να θυμώσεις που οι ήρωες με τους οποίους μεγάλωσες τώρα έχουν π.χ. άλλο φύλο, χρώμα δέρματος και σεξουαλικό προσανατολισμό (πολλές φορές, σοκ, και τα τρία μαζί). Ή να θυμώσεις που τελικά ένα μικρό κορίτσι σκοτώνει το Night King στο Game of Thrones (το ακούσαμε κι αυτό). Ή να θυμώσεις με το νέο Watchmen, την πρόσφατη σειρά της HBO που χρησιμοποιεί το graphic comic των Alan Moore/ Dave Gibbons για να μιλήσει για το ρατσισμό και το πρόβλημα του white supremacy. Μπορείς να θυμώσεις, ναι. Και να ποστάρεις σχόλια όπως “αισχρή προπαγάνδα εναντίων των λευκών”, “συνωμοσία των φιλελεύθερων/σιωνιστικός δάκτυλος” και “γιατί πρέπει να τα καταστρέφετε όλα με την πολιτική σας ορθότητα, μια σειρά με σουπερήρωες θέλαμε να δούμε”. Μπορείς να το κάνεις αυτό. Το οτι πλέον έχουν αποκτήσει κι άλλοι άνθρωποι δικαίωμα έκφρασης δε σημαίνει πως σου πήρε κάποιος το δικό σου.
Άλλωστε όλα θέμα οπτικής γωνίας είναι. Αυτό που εσύ λες “προπαγάνδα” και “πολιτική ατζέντα” εγώ το λέω “κοινή λογική” και “ανθρώπινα δικαιώματα”. Αλλά όπως θα έλεγε και η Δήμητρα απ’ τους Απαράδεκτους, ποια είμαι κι εγώ; Μήπως είμαι κάποια;
