Αν έχετε γνωρίσει ποτέ την ανακούφιση της αγκαλιάς μιας γιαγιάς ή την άνεση του να πηγαίνετε στο σπίτι της και να ξέρετε ότι σας περιμένει ένα ζεστό γεύμα, τότε μάλλον δεν χρειάζεστε καμία έρευνα για να σας πει ότι η παρουσία μιας γιαγιάς έχει αναζωογονητικά αποτελέσματα.
Αν και δεν μπορούμε να ποσοτικοποιήσουμε με ακρίβεια την επίδραση της αγάπης μιας γιαγιάς, μια νέα μελέτη δίνει μερικές αποδείξεις πάνω στο ότι οι γιαγιάδες όντως βοηθούν τα παιδιά να αντέξουν τις δυσκολίες της ζωής.
Πώς μας προστατεύουν οι γιαγιάδες;
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Turku, στη Φινλανδία, εξέτασαν στοιχεία που συγκεντρώθηκαν σε μια έρευνα του 2007, την οποία συμπλήρωσαν 1.566 Άγγλοι και Ουαλοί νέοι, ηλικίας 11 έως 16 ετών. Από τη μελέτη αποκλείστηκαν οι νέοι που ζούσαν με τους παππούδες τους ή που δεν είχαν τουλάχιστον έναν εν ζωή παππού ή γιαγιά.
Η έρευνα περιελάμβανε ένα ερωτηματολόγιο ελέγχου συμπεριφοράς για τη μέτρηση των συναισθηματικών και συμπεριφορικών προβλημάτων των νέων.
«Το κύριο εύρημά μας ήταν ότι η επένδυση από τις γιαγιάδες, από την πλευρά της μητέρας, φάνηκε να προστατεύει το εγγόνι τους από την αρνητική επιρροή της βίωσης πολλαπλών δυσμενών εμπειριών στα πρώτα χρόνια ζωής τους», δήλωσε στη HuffPost ο επικεφαλής ερευνητής, Samuli Helle.
«Οι “δυσμενείς παιδικές εμπειρίες” είναι μια φράση που χρησιμοποιούν οι ψυχολόγοι για να περιγράψουν «τραυματικά γεγονότα ή δύσκολες συνθήκες που συνέβησαν μεταξύ των ηλικιών 0 και 17 ετών», εξήγησε στη HuffPost η Whitney Raglin Bignall, αναπληρώτρια κλινική διευθύντρια του Ιδρύματος Ψυχικής Υγείας για παιδιά. Παραδείγματα, είπε, μπορεί να περιλαμβάνουν «κακοποίηση, παραμέληση, βία, ανεπαρκή φροντίδα, διαβίωση με φροντιστή με προβλήματα κατάχρησης ουσιών ή διαβίωση σε συνθήκες φτώχειας ή σε περιβάλλον με ελλιπείς πόρους».
Παρόλο που δεν πρόκειται κάθε άτομο που περνά δύσκολα παιδικά χρόνια να συνεχίσει να έχει προβλήματα, είναι πιο πιθανό να έχει – και αυτή η πιθανότητα αυξάνεται με κάθε επιπλέον τραύμα.
«Αυτές οι εμπειρίες μπορεί να αλλάξουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου και να επηρεάσουν την αντίδραση του σώματός στο στρες. Να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητά των παιδιών να αναπτύσσουν υγιείς σχέσεις, να επηρεάσουν την ικανότητά τους να προσέχουν, να μαθαίνουν και να παίρνουν αποφάσεις και τελικά να οδηγήσουν σε κακή ψυχολογική υγεία».
Τα παιδιά, όμως, που είχαν αρνητικές εμπειρίες κατά την παιδική ηλικία ήταν λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις αυτών των εμπειριών καθώς μεγάλωναν εάν υπήρχε στη ζωή τους μια γιαγιά από την πλευρά της μητέρας που προσέφερε υποστήριξη, όπως φροντίδα ή οικονομική βοήθεια.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν αυτή την προστατευτική επίδραση μόνο με τις γιαγιάδες από την πλευρά της μητέρας.
Ωστόσο, ο Helle προειδοποίησε ότι η μελέτη αυτή αποκαλύπτει ένα μέσο στατιστικό μοτίβο και ότι στην πραγματική ζωή μπορεί να υπάρχουν πολλά παραδείγματα παππούδων ή γιαγιάδων από την πλευρά του μπαμπά που παρέχουν την ίδια φροντίδα με το ίδιο προστατευτικό αποτέλεσμα. Επισήμανε, επίσης, πως αυτή η προστατευτική επίδραση δεν είναι αρκετά ισχυρή ώστε να εξαλείψει πλήρως τον αντίκτυπο ενός τραύματος.
