To Zaanse Schans είναι ένα από τα πιο εμβληματικά ολλανδικά χωριά, γνωστό για τους παραδοσιακούς ανεμόμυλους, τα ξύλινα σπιτάκια, τα κανάλια και την εικόνα μιας Ολλανδίας που μοιάζει να έχει παγώσει στον χρόνο. Βρίσκεται λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από το Άμστερνταμ και αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς για ημερήσια εκδρομή.
Ωστόσο, η μεγάλη φήμη του έχει αρχίσει να γίνεται βάρος για την τοπική κοινωνία. Με πληθυσμό μόλις 100 κατοίκους, το Zaanse Schans δέχτηκε πέρυσι περισσότερους από 2,6 εκατομμύρια τουρίστες, αριθμός που αυξάνεται συνεχώς και προκαλεί δυσφορία στους ντόπιους.
Οι εικόνες με τουρίστες να μπαίνουν σε αυλές, να χτυπούν πόρτες, ακόμα και να χρησιμοποιούν selfie sticks για να φωτογραφίσουν το εσωτερικό σπιτιών, δεν είναι σπάνιες. «Πολλοί δεν καταλαβαίνουν ότι κάποιοι άνθρωποι πραγματικά ζουν εδώ», αναφέρουν οι κάτοικοι.

€17,50 είσοδος για κάθε επισκέπτη
Αντιμέτωπη με αυτή την υπερβολική τουριστική πίεση, η τοπική αυτοδιοίκηση ανακοίνωσε ότι από την άνοιξη του 2026, κάθε επισκέπτης, εκτός περιοχής, θα πληρώνει είσοδο €17,50 για να αποκτήσει πρόσβαση στο χωριό. Ο στόχος; Η αποσυμφόρηση και η προστασία του ιστορικού οικισμού.
Το νέο εισιτήριο θα περιλαμβάνει και την είσοδο σε δύο σημεία που ήδη ο επισκέπτης πλήρωνε για να δει: το μουσείο και το εσωτερικό των ανεμόμυλων. Το μουσείο φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, πίνακες του Claude Monet, ενώ στους ανεμόμυλους οι επισκέπτες βλέπουν από κοντά πώς χρησιμοποιούνταν για να παράγουν χρώματα, ξυλεία και άλλα προϊόντα τον 17ο αιώνα.
View this post on Instagram
Οι αμφιβολίες για το μέτρο
Αν και τα έσοδα από την εφαρμογή του εισιτηρίου θα επενδυθούν στις υποδομές, την καθαριότητα και τη συντήρηση, οι επαγγελματίες της περιοχής είναι επιφυλακτικοί. Κάποιοι φοβούνται ότι η αλλαγή θα απομακρύνει επισκέπτες με χαμηλότερο προϋπολογισμό, ειδικά οικογένειες που ήδη επιβαρύνονται με κόστη μετακίνησης και στάθμευσης.
Μια τοπική επιχειρηματίας περιγράφει την ανησυχία της στο BBC: «Αν μια οικογένεια τεσσάρων ατόμων πληρώνει πάνω από €100 συνολικά, δεν θα έχει χρήματα για να ψωνίσει ή να φάει. Αυτό θα σκοτώσει τις μικρές επιχειρήσεις μας».
Από την άλλη, κάποιοι τουρίστες δηλώνουν ότι δεν θα τους ενοχλούσε καθόλου η χρέωση, εφόσον εξασφαλίζει μια πιο ήσυχη και ποιοτική εμπειρία, χωρίς ουρές και συνωστισμό.
View this post on Instagram
Ακολουθώντας το παράδειγμα της Βενετίας
Αν και δεν είναι πολλοί οι προορισμοί που εισιτήριο εισόδου είναι σπάνια, το Zaanse Schans δεν είναι το μόνο. Ανάλογες τακτικές έχουν ήδη εφαρμοστεί σε μέρη όπως η Βενετία, η Civita di Bagnoregio στην Ιταλία, και το Penglipuran στο Μπαλί.
Πρόκειται για μια παγκόσμια τάση διαχείρισης του μαζικού τουρισμού, καθώς όλο και περισσότερες περιοχές προσπαθούν να βρουν ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και τη διατήρηση της τοπικής ταυτότητας και ποιότητας ζωής.
View this post on Instagram
«H εμπειρία που πρέπει να παραμείνει αυθεντική»
Το χωριό Zaanse Schans αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της ολλανδικής πολιτιστικής κληρονομιάς, λένε οι ειδικοί. Από τα τυροκομεία με προσωπικό που φοράει παραδοσιακές στολές μέχρι τα μαγαζιά με αντίκες σε σπίτια του 17ου αιώνα, η περιοχή δεν είναι απλώς αξιοθέατο, αλλά κοινότητα. «Η προσπάθεια να προστατευτεί αυτή η αυθεντικότητα μέσα από ένα αντίτιμο εισόδου μπορεί να μην είναι ευχάριστη για όλους, αλλά ίσως είναι απαραίτητη».