Στην τελευταία ανάρτηση της Sana Yousaf τίποτα δεν προμήνυε την πρόωρη και τραγική κατάληξή της. Δείχνει την influencer, η οποία είχε πάνω από ένα εκατομμύριο ακόλουθους στο TikTok, να γιορτάζει τα 17α γενέθλιά της, κόβοντας χαμογελαστή μια τούρτα, μπροστά από μια αψίδα από μπαλόνια. Λιγότερο από 24 ώρες αργότερα, θα βρισκόταν νεκρή από μία σφαίρα. Ως βασικός ύποπτος συνελήφθη ένας 22χρονος άντρας, ο Umar Hayat, για τον οποίο λέγεται ότι είχε προσπαθήσει «επανειλημμένα να έρθει σε επαφή μαζί της» αλλά εκείνη δεν απαντούσε στα μηνύματά του.
Ενώ η δολοφονία της πυροδότησε διαδηλώσεις κατά της έμφυλης βίας σε ολόκληρη τη χώρα, ίσως πιο σοκαριστικές ακόμα από το ίδιο το γεγονός να είναι οι αντιδράσεις πολλών χρηστών στα social media, με σχόλια όπως: «Χαίρομαι που βλέπω να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα», «Η καρδιά μου σήμερα είναι γεμάτη χαρά, θα βάλω μουσική και θα χορέψω χαρούμενος». Κάτω από μια φωτογραφία όπου η Sana ποζάρει με παραδοσιακή φορεσιά του Πακιστάν, που καλύπτει ολόκληρο το σώμα της, υπάρχει το εξής σχόλιο: «Το να ενθαρρύνεις νέες γυναίκες να κυνηγούν την προσοχή ή να εκθέτουν τον εαυτό τους μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες».
Ενώ η δολοφονία της πυροδότησε διαδηλώσεις κατά της έμφυλης βίας σε ολόκληρη τη χώρα, ίσως πιο σοκαριστικές ακόμα από το ίδιο το γεγονός να είναι οι αντιδράσεις πολλών χρηστών στα social media, με σχόλια όπως: «Χαίρομαι που βλέπω να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα», «Η καρδιά μου σήμερα είναι γεμάτη χαρά, θα βάλω μουσική και θα χορέψω χαρούμενος».
Όπως σχολίασε και η μη κερδοσκοπική οργάνωση Digital Rights Foundation (DRF), που προάγει τη διαδικτυακή ασφάλεια, η παραπάνω ρητορική «συνδέει επικίνδυνα τη διαδικτυακή παρουσία μιας γυναίκας και ό,τι ερμηνεύει κάποιος ως την ηθική της με δικαιολογίες της βίας. Αυτή η μορφή διαδικτυακής αυτοδικίας συντελεί σε μια ευρύτερη κουλτούρα victim blaming, όπου η κακοποίηση κανονικοποιείται και η ευθύνη αποσυνδέεται από τον κακοποιητή».
Οι διαμαρτυρίες που ξέσπασαν μετά τον θάνατο της Sana καταδεικνύουν το σοβαρό πρόβλημα έμφυλης βίας στο Πακιστάν, το οποίο ωστόσο επεκτείνεται στο διαδικτυακό σύμπαν. Ένα νέο άρθρο του CNN παρουσιάζει επίσης την ιστορία της διακεκριμένης Πακιστανής δημοσιογράφου Amber Rahim Shamsi, η οποία το 2020 υπέστη ανελέητες διαδικτυακές επιθέσεις για πολλούς λόγους, μεταξύ άλλων επειδή μίλησε για γυναικεία ζητήματα.
«Επιπλέον, έπεσα θύμα διαδικτυακού stalking και φοβήθηκα πραγματικά όταν ο stalker μου άρχισε να μου στέλνει κούπες και κορνιζαρισμένες φωτογραφίες στο γραφείο μου. Είμαι μόνο ένα παράδειγμα ανάμεσα σε εκατομμύρια γυναίκες από κάθε χώρο. Οι περισσότερες από αυτές δεν έχουν το προνόμιο ούτε τα κοινωνικά δίκτυα ασφαλείας για να προστατευτούν».
Όπως επιβεβαιώνει η Shamsi: «Τα social media έχουν δυναμώσει τις φωνές των γυναικών -ιδιαίτερα των νέων γυναικών- που είναι όλο και πιο μορφωμένες, πολιτικά ενημερωμένες και ατρόμητες για τις επιλογές τους. Αυτή η ορατότητα, αυτή η αυτοπεποίθηση, αναστατώνει κάποιους άντρες που μεγάλωσαν θεωρώντας δεδομένα τον έλεγχο, την εξουσία τους».
«Τα social media έχουν δυναμώσει τις φωνές των γυναικών -ιδιαίτερα των νέων γυναικών- που είναι όλο και πιο μορφωμένες, πολιτικά ενημερωμένες και ατρόμητες για τις επιλογές τους. Αυτή η ορατότητα, αυτή η αυτοπεποίθηση, αναστατώνει κάποιους άντρες που μεγάλωσαν θεωρώντας δεδομένα τον έλεγχο, την εξουσία τους».
«Είναι μια κρίση ταυτότητας» πρόσθεσε η δημοσιογράφος. «Μια κατηγορία αντρών αντιδρά με άγχος και επιθετικότητα σε αυτή την αλλαγή στη δυναμική μεταξύ των φύλων, λες και η λύση είναι να συρρικνώσουμε τον χώρο των γυναικών αντί να αναρωτηθούμε γιατί τόσο πολλά αγόρια μεγαλώνουν νιώθοντας να απειλούνται από την ισότητα».
