Όταν σκεφτόμαστε πώς ξεκινά μια φιλία, συνήθως φανταζόμαστε δύο ανθρώπους να ανακαλύπτουν κοινά ενδιαφέροντα: την ίδια μουσική, το ίδιο σπορ ή ένα αγαπημένο βιβλίο. Ωστόσο, η κοινωνική ψυχολογία αποκαλύπτει κάτι πιο απρόσμενο: Οι κοινές αντιπάθειες μπορεί να δημιουργούν ισχυρότερους δεσμούς από ό,τι οι κοινές συμπάθειες.
Το 2006, οι ψυχολόγοι Jennifer Bosson, Amber Johnson, Kate Niederhoffer και William Swann Jr. δημοσίευσαν μια μελέτη στο περιοδικό Personality and Social Psychology Bulletin. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι ένιωθαν μεγαλύτερη οικειότητα και προοπτική φιλίας με όσους μοιράζονταν την ίδια αρνητική άποψη για ένα τρίτο πρόσωπο ή μια κατάσταση, σε σύγκριση με εκείνους που μοιράζονταν απλώς θετικά ενδιαφέροντα. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε η Bosson: «Δεν είναι ότι μας αρέσει να μη συμπαθούμε τους άλλους. Είναι ότι μας αρέσει να γνωρίζουμε άτομα που δεν συμπαθούν τους ίδιους με εμάς».
Οι ερευνητές εξήγησαν ότι αυτή η δυναμική δημιουργεί μια αίσθηση συμμαχίας, καθώς το «εμείς» οριοθετείται απέναντι σε ένα «εκείνοι». Παράλληλα, η συμφωνία πάνω σε μια δυσαρέσκεια ενισχύει την αίσθηση αυθεντικότητας και ειλικρίνειας, ενώ οι αντιπάθειες λειτουργούν ως στοιχεία που αποκαλύπτουν τις αξίες και τα όρια του άλλου. Όλα αυτά παράγουν μια απρόσμενη χημεία που ενισχύει την εμπιστοσύνη και καλλιεργεί γρήγορα δεσμούς.
Αν και συχνά θεωρούμε την αρνητικότητα κάτι που πρέπει να αποφεύγουμε, η έρευνα δείχνει ότι μπορεί να παίξει θετικό ρόλο στις ανθρώπινες σχέσεις. Το να εκφράζουμε ανοιχτά τα παράπονά μας και να βρίσκουμε κάποιον που συμφωνεί με αυτά δημιουργεί έναν χώρο ειλικρίνειας και αλληλοϋποστήριξης. Αυτές οι στιγμές γίνονται συχνά αφετηρία για πιο στενούς και ουσιαστικούς δεσμούς.
Οι φιλίες λοιπόν δεν χτίζονται μόνο πάνω σε κοινές χαρές, αλλά και πάνω σε κοινές δυσφορίες. Οι κοινές αντιπάθειες, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, μπορούν να αποτελέσουν μια γρήγορη και αποτελεσματική συντόμευση προς την οικειότητα. Την επόμενη φορά που θα ανακαλύψετε ότι κάποιος μοιράζεται την ίδια αντιπάθεια με εσάς, ίσως να έχετε βρει τον πιο απρόσμενο σύμμαχο και έναν πιθανό νέο φίλο.
