Ένας από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων και κατασκευαστής κατοικιών στην Πολωνία, ο Władysław Grochowski, αποφάσισε να παρέμβει με τον δικό του τρόπο στο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας του. Μέσα από μια πρωτότυπη πρωτοβουλία της ξενοδοχειακής αλυσίδας Arche, προσφέρει οικονομικά κίνητρα και παροχές σε ζευγάρια που θα συλλάβουν παιδί κατά τη διαμονή τους σε κάποιο από τα 23 ξενοδοχεία του ομίλου.
Όπως αναφέρει ο ίδιος σε συνέντευξή του στους Financial Times, «οι γονείς που θα παρουσιάσουν απόδειξη διαμονής με ημερομηνία περίπου εννέα μήνες πριν τη γέννηση του παιδιού τους, θα μπορούν να διοργανώσουν δωρεάν μια γιορτή βάπτισης ή κοσμική τελετή για έως δέκα άτομα, σε έναν από τους χώρους εκδηλώσεων ή τα εστιατόρια του ομίλου».
Η πολιτική αυτή επεκτείνεται και στους υπαλλήλους της εταιρείας: κάθε εργαζόμενος που αποκτά παιδί δικαιούται επίδομα 10.000 ζλότι (περίπου 2.170 ευρώ), ενώ σύμφωνα με το cnn.com, το ίδιο ποσό προσφέρεται και σε πελάτες που αποκτούν παιδί μέσα σε πέντε χρόνια από την αγορά κατοικίας που έχει κατασκευάσει ο όμιλος Arche.
Εκτός από τις χρηματικές παροχές, ο επιχειρηματίας προτείνει και πιο συμβολικές κινήσεις: στα πάρκα ορισμένων ξενοδοχείων φυτεύεται δέντρο για κάθε παιδί που γεννιέται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, ενώ οι γονείς του πρώτου παιδιού που εντάσσεται στο πρόγραμμα έλαβαν ένα καρότσι και πακέτο καλωσορίσματος.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Μάχη κατά της πτώσης των γεννήσεων
Η Πολωνία αντιμετωπίζει οξεία δημογραφική κρίση. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ο δείκτης γεννήσεων το 2023 ήταν μόλις 1,2 παιδιά ανά γυναίκα, από τους χαμηλότερους στην Ε.Ε., ξεπερνώντας μόνο τη Μάλτα, την Ισπανία και τη Λιθουανία. Η πληθυσμιακή μείωση συνεχίζεται για έβδομη συνεχή χρονιά, με περισσότερους από 123.000 κατοίκους να «χάνονται» μέσα στο 2024 , σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ετήσια πτώση στην Ε.Ε., όπως καταγράφεται στο ρεπορτάζ των Financial Times.
Ο Grochowski βλέπει το πρόβλημα ως κάτι βαθύτερο από μια δημογραφική στατιστική: «Συζητάμε διαρκώς για την ασφάλεια και την άμυνα της χώρας, όμως η χαμηλή γεννητικότητα απειλεί εξίσου σοβαρά την οικονομία μας», δήλωσε στην ίδια συνέντευξη.
Οι κοινωνικές πτυχές πίσω από την πρωτοβουλία
Η πρωτοβουλία του Grochowski παρουσιάζεται ως χιουμοριστική μεν, αλλά με ξεκάθαρη κοινωνική στόχευση. Ο ίδιος, που ζει σε αγρόκτημα 120 χλμ. έξω από τη Βαρσοβία, επισημαίνει την απόσταση ανάμεσα στις δυναμικές ελίτ της πρωτεύουσας και την υποβαθμισμένη επαρχία.
Ο επιχειρηματίας δεν περιορίζεται μόνο στην κατασκευαστική και ξενοδοχειακή του δραστηριότητα. Το 2014, ο ίδιος και η σύζυγός του ίδρυσαν το ίδρυμα Lena Grochowska, με δράσεις φιλοξενίας και υποστήριξης προσφύγων από την Ουκρανία. Το ζευγάρι βραβεύτηκε το 2023 από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), λαμβάνοντας το βραβείο Nansen για την Ευρώπη.
View this post on Instagram
Ο Grochowski δηλώνει ότι «το να βγάζω χρήματα δεν με ενδιέφερε ποτέ. Πάντα ήθελα να είμαι χρήσιμος». Παράλληλα, υπογραμμίζει την ανάγκη στήριξης και από την πλευρά των επιχειρήσεων σε κοινωνικά ζητήματα όπως το δημογραφικό.
Δημογραφική κρίση και πολιτικές παρεμβάσεις
Παρότι η πολωνική κυβέρνηση έχει αυξήσει πρόσφατα τα επιδόματα τέκνων, οι γεννήσεις δεν δείχνουν σημάδια ανάκαμψης. Σύμφωνα με τον καθηγητή δημογραφίας Piotr Szukalski, που μίλησε στους Financial Times, η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση φαίνεται να είναι ο κυριότερος ανασταλτικός παράγοντας για την απόκτηση δεύτερου ή τρίτου παιδιού.
Επιπλέον, η Πολωνία διατηρεί ένα από τα αυστηρότερα νομικά πλαίσια στην Ευρώπη σε θέματα αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, με σχεδόν καθολική απαγόρευση των αμβλώσεων από το 2021. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων επιτρέπεται μόνο για ιατρικούς λόγους, γεγονός που περιορίζει τις επιλογές των γυναικών που καθυστερούν τη μητρότητα.
Στο μεταξύ, η έλλειψη προσωπικού και η μείωση των γεννήσεων έχουν οδηγήσει στο κλείσιμο μαιευτικών κλινικών, όπως στην πόλη Żory. Εκεί, το 2024 καταγράφηκαν μόλις 352 γεννήσεις, αριθμός που, σύμφωνα με τοπικούς αξιωματούχους, δεν επαρκεί για τη διατήρηση μιας πλήρως λειτουργικής μονάδας.
