Μετά την επιτυχία του πρώτου της βιβλίου για την Κωνσταντινούπολη (Monday to Sunday Istanbul), η Seda Domaniç έστρεψε το βλέμμα της στην Αθήνα. Το Monday to Sunday Athens, που συνυπογράφει με τον Γιάννη Ζάρα είναι το δεύτερο λεύκωμα μιας ταξιδιωτικής σειράς που προσεγγίζει τις πόλεις όχι μέσα από τα μνημεία τους, αλλά μέσα από τον ρυθμό και τη ζωή των κατοίκων τους. Οι συγγραφείς του, η Τουρκάλα δημοσιογράφος και ιδρύτρια της Refabric, που ασχολείται με τη μόδα, και ο Έλληνας, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Big Olive που ειδικεύεται στις ξεναγήσεις, περιδιαβαίνουν στους αθηναϊκούς δρόμους από Δευτέρα έως Κυριακή, ανακαλύπτοντας γειτονιές, ανθρώπους και στιγμές που συνθέτουν την αυθεντική ταυτότητα της πόλης. Αφουγκράζονται την καρδιά της πρωτεύουσας και παρουσιάζουν στις σελίδες του βιβλίου τους μια Αθήνα στην οποία όλοι θα θέλαμε να ζούσαμε, γοητευτική, γεμάτη ζωντάνια, αντιθέσεις και ζεστασιά. Συναντήσαμε τη Seda Domaniç σε ένα πρόσφατο πέρασμά της από την Ελλάδα και θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα.
Τι είδους ταξιδιώτισσα είστε;
Πρώτα απ’ όλα, είμαι ταξιδιώτισσα γεμάτη περιέργεια, που δεν διστάζει να δοκιμάσει τα πάντα. Δεύτερον, είμαι ταξιδιώτισσα που κινείται σε αργούς ρυθμούς, μου αρέσει να βυθίζομαι σε έναν τόπο… Μου αρέσει να καταλαβαίνω πώς περνούν τον χρόνο τους οι ντόπιοι – ποιες είναι οι ρουτίνες τους, τι τους ενθουσιάζει στον τόπο τους και μέσα από ποιες κοινωνικές διαδρομές συνδέονται μεταξύ τους.
Γιατί αποφασίσατε να κοιτάξετε μέσα στην «καρδιά» της Αθήνας;
Οι πόλεις όπου μας αρέσει να περνάμε το χρόνο μας έχουν προτεραιότητα στη σειρά βιβλίων μας. Αγαπάμε τις πόλεις που έχουν να πουν μια νέα ιστορία, ειδικά αυτές που έχουν πολλαπλά επίπεδα και έντονες αντιθέσεις. Γι’ αυτό και ποτέ δεν σκεφτήκαμε να φτιάξουμε ένα βιβλίο για μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, η Βαρκελώνη ή η Νέα Υόρκη, όπου είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολο να πεις κάτι καινούριο.
Μετά την Κωνσταντινούπολη, την πατρίδα μου, ήταν φυσική η επιλογή το δεύτερό μας βιβλίο να επικεντρωθεί στην Αθήνα, που έχει γίνει το δεύτερο σπίτι μου. Όσο περισσότερο χρόνο περνάω εδώ τόσο περισσότερο ερωτεύομαι την πόλη. Η Αθήνα δεν είναι μια πόλη που σε κερδίζει αμέσως -δεν είναι καν παραδοσιακά όμορφη-, αλλά έχει μια ζεστασιά που σε διαπερνά σιγά-σιγά.
Αυτή τη στιγμή, έχουμε βάλει στο ραντάρ μας τη Λισαβόνα για το επόμενο βιβλίο μας.
Ξεκινήσατε τη σειρά Monday to Friday με την Κωνσταντινούπολη. Αυτές οι δύο πόλεις, ίσως αντίπαλες σε πολιτικό επίπεδο, τρέφουν μεγάλη αγάπη η μία για την άλλη. Οι Έλληνες αγαπούν την Κωνσταντινούπολη, είναι για εμάς ένας μυθικός τόπος. Στο μυαλό σας πώς συνδέονται η Κωνσταντινούπολη και η Αθήνα;
Τις συνδέει μια κοινή κληρονομιά που υπερβαίνει τις πολιτικές αντιπαραθέσεις, μια κληρονομιά υφασμένη από αιώνες πολιτισμικών ανταλλαγών, τέχνη, αλλά και την απλή, βαθιά χαρά της ζωής. Και οι δύο πόλεις υπήρξαν σταυροδρόμια αυτοκρατοριών και οι δρόμοι τους αντηχούν από τα βήματα αρχαίων εμπόρων, ποιητών και φιλοσόφων. Πέρα από το ιστορικό τους παρελθόν, για μένα η αληθινή σύνδεση ανάμεσα στην Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα βρίσκεται στη ζεστασιά και την ανθεκτικότητα των ανθρώπων τους. Παρά τις κατά καιρούς πολιτικές διαφορές, και οι δύο πόλεις μοιράζονται την αγάπη για έναν τρόπο ζωής που εκτιμά τον ανοιχτό διάλογο, το καλό φαγητό και τις τέχνες. Υπάρχει μια αξιοσημείωτη ομοιότητα στον τρόπο που οι κάτοικοι αυτών των πόλεων γιορτάζουν τη ζωή, εκτιμώντας απλές αλλά πολύτιμες στιγμές ουσιαστικής επικοινωνίας.
-Ποιες λέξεις μάθατε περπατώντας στην Αθήνα;
Ωραία! Όλα καλά! Ψωμί, τυρί και κρασί, παρακαλώ!
Πώς γνωριστήκατε και αποφασίσατε να συνεργαστείτε με τον Γιάννη Ζάρα;
Όταν επιλέγουμε μια νέα πόλη ή περιοχή, είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε αυτό το ταξίδι με έναν συγγραφέα εκείνης της γεωγραφικής περιοχής που να μοιράζεται τις αξίες μας. Πιστεύουμε ότι η τοπική προοπτική είναι κρίσιμη για να σχεδιαστεί προσεκτικά μια επταήμερη εμπειρία. Γνωρίσαμε τον Γιάννη μερικά χρόνια πριν, μέσω των κοινωνικών δικτύων, γιατί παρακολουθούσαμε προσεκτικά τι έκανε με την εταιρεία του Big Olive, τόσο στον ταξιδιωτικό όσο και στον πολιτιστικό τομέα – το όραμά του ήταν πολύ κοντά στο δικό μας. Ήρθε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και γνωριστήκαμε προσωπικά. Αυτές οι συναντήσεις εξελίχθηκαν με τα χρόνια και στις δύο πόλεις και τελικά μετατράπηκαν σε αυτή τη συναρπαστική συνεργασία.
Γιατί η Αθήνα είναι μια αναγεννημένη μητρόπολη;
Η Αθήνα έχει υποστεί δραματικές μεταμορφώσεις. Παλιότερα, η Αθήνα θεωρούνταν απλώς πέρασμα προς τα νησιά. Με τα χρόνια, το ενδιαφέρον για την Αθήνα μεγάλωσε, καθώς η πόλη μετατράπηκε σε έναν ζωντανό, πολυπολιτισμικό κόμβο γεμάτο νέες ιδέες. Ιδιαίτερα μετά τη μεγάλη κρίση του 2015, ένα κύμα νέων επιχειρηματιών αναγνώρισε τη φόρα αυτής της πόλης. Αναδύθηκαν καινοτόμα έργα, γεμάτα δημιουργικότητα, άψογα εκτελεσμένα. Εμφανίστηκαν δημιουργικές ομάδες και νέοι που αναζωογόνησαν το κέντρο της πόλης, άλλαξαν τις περιοχές. Κάποια καταστήματα που υπήρχαν για χρόνια δεν άντεξαν στις νέες συνθήκες, ενώ άνοιξαν αμέτρητα νέα εστιατόρια και ξενοδοχεία. Σιγά-σιγά, η Αθήνα έγινε το «talk of the (global) town».
Οι πόλεις εξελίσσονται συνεχώς, αλλά είναι η ικανότητά τους να διατηρούν μια μοναδική ταυτότητα εν μέσω αυτών των αλλαγών που τις καθιστά πραγματικά αξιοσημείωτες. Και ελπίζω η Αθήνα να συνεχίσει να διατηρεί το αυθεντικό αλλά ανανεωμένο πνεύμα της.
Ποια είναι η αγαπημένη σας γειτονιά;
Έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στο Κουκάκι και στα Πετράλωνα, που έχουν έντονη αίσθηση κοινότητας, γοητευτικά μικρά εστιατόρια και μια χαλαρή ατμόσφαιρα. Η άλλη αγαπημένη μου γειτονιά είναι γύρω από τον λόφο του Φιλοπάππου. Λατρεύω τους άγριους, καταπράσινους λόφους και τη μαγευτική θέα στην Ακρόπολη, καθώς και τις εποχιακές αλλαγές στη χλωρίδα. Εδώ με συναρπάζουν και τα υπαίθρια αρχιτεκτονικά έργα του διάσημου Δημήτρη Πικιώνη. Ξεκινώντας από τον Ναό του Αγίου Δημητρίου του Λουμπαρδιάρη, το έργο του οδηγεί σε ένα διάσημο περίπτερο με πανοραμική θέα στον Ιερό Βράχο και τα μνημεία του. Δημιουργημένα τη δεκαετία του ’60, αυτά τα σχέδια εκφράζουν ένα μοναδικό είδος εξπρεσιονισμού. Ο πεζόδρομος της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, έργο του Δημήτρη Διαμαντόπουλου, είναι επίσης μοναδικός στην κομψότητά του παρά την απλότητα της μορφής και των υλικών του.
Γνωρίσατε σεφ, σχεδιαστές, σκηνοθέτες. Ποιος σας εντυπωσίασε περισσότερο και γιατί;
Έχουμε 29 πολύ ξεχωριστούς Αθηναίους που συνέβαλαν σε αυτό το βιβλίο με τις γνώσεις τους για την ελληνική κουλτούρα και τον αθηναϊκό τρόπο ζωής. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιον, καθώς όλοι είναι ειδικοί στον τομέα τους.
Τι θα λέγατε ότι βρήκατε στην καρδιά της πόλης;
Μια επαναστατική, διαχρονική και ζεστή ψυχή!
Αν έπρεπε να επιλέξετε μια ξεχωριστή γεύση ή ένα εκπληκτικό κτίριο, τι θα λέγατε;
Νομίζω πως το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, όπου στεγάζονται η Εθνική Βιβλιοθήκη και η Όπερα, είναι ένα εντυπωσιακό μοντέρνο κτίριο, σχεδιασμένο από τον Ρέντσο Πιάνο. Λατρεύω τη βεράντα του, με την ελαφρώς κεκλιμένη οροφή-πάρκο, που προσφέρει πανοραμική θέα στην Αθήνα. Σε αντίθεση με αυτή την μπετονένια κατασκευή, τα σπίτια στα Αναφιώτικα με την υπέροχη κυκλαδίτικη νησιώτικη αρχιτεκτονική τους με μεταφέρουν σε κάποιο μακρινό ελληνικό νησί. Δύσκολο να πιστέψεις ότι αυτός ο μικρός θύλακας βρίσκεται στην καρδιά της πόλης!
Υποθέτω πως είδατε την Αθήνα μέσα από τα μάτια μιας κοσμοπολίτισσας, αλλά και μέσα από τα μάτια μιας Τουρκάλας. Πού τοποθετείτε την Αθήνα στον προσωπικό σας παγκόσμιο χάρτη, πολιτισμικά και συναισθηματικά;
Συναισθηματικά, η Αθήνα βρίσκεται πολύ κοντά στην καρδιά μου. Η σημερινή ατμόσφαιρα στην πόλη μού θυμίζει την Κωνσταντινούπολη των αρχών του 2000, όταν η αστική ζωή ανθούσε – σεφ άνοιγαν νέα εστιατόρια κάθε μήνα, πολιτιστικοί χώροι ανθούσαν και οι δρόμοι ήταν γεμάτοι χαρά. Τελευταία, βλέπω παρόμοια αισιοδοξία και ενέργεια στην Αθήνα. Πολιτισμικά, τη βλέπω λίγο σαν τη Λισαβόνα ή ακόμα και το Βερολίνο, αν και σε σύγκριση με το τελευταίο, ο καιρός κάνει όλη τη διαφορά στην Αθήνα. Λατρεύω τον ήλιο γιατί κάνει τους ανθρώπους που συναντάς στους δρόμους πιο ανοιχτούς στη γλώσσα των συναισθημάτων.
Ποιες λέξεις μάθατε περπατώντας στην Αθήνα;
Ωραία! Όλα καλά! Ψωμί, τυρί και κρασί, παρακαλώ!
