Πριν από ακριβώς πενήντα χρόνια, τον Οκτώβριο του 1975, γυναίκες από όλη την Ισλανδία απέργησαν μαζικά, διεκδικώντας ισότητα στις αμοιβές. Εκείνη η σπουδαία κινητοποίηση, όχι μόνο για τη χώρα αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, ονομάστηκε “kvennafrí” (“Women’s Day Off”) και παρουσιάζεται σε ένα νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο «The Day Iceland Stood Still» («Η ημέρα που η Ισλανδία ακινητοποιήθηκε», 2024).
Μισό αιώνα αργότερα κηρύχθηκε νέα απεργία, και για να τιμήσει την επέτειο αλλά και επειδή οι φεμινιστικοί αγώνες στη χώρα δεν έχουν τελειώσει, όπως επιβεβαιώνει και η δεύτερη γυναίκα πρόεδρος, Halla Tómasdóttir. Ωστόσο η Ισλανδία είναι η μοναδική χώρα, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, που έχει καταφέρει να κλείσει τη μισθολογική ψαλίδα μεταξύ των φύλων κατά περισσότερο από 90%. Ή όπως δήλωσε στην Guardian η Tómasdóttir, η χώρα κινείται «από δύο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: τη γεωθερμική και τη γυναικεία».
Όπως δήλωσε η δεύτερη γυναίκα πρόεδρος της Ισλανδίας, Halla Tómasdóttir. η χώρα κινείται «από δύο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: τη γεωθερμική και τη γυναικεία».
Η ίδια συμφωνεί, ωστόσο, ότι έχουν ακόμα δουλειά μπροστά τους: «Η έμφυλη βία παραμένει πρόβλημα. Πρέπει να ανεβάσουμε τον πήχυ για τις πιο χαμηλά αμειβόμενες γυναίκες στην οικονομία μας, εκείνες που κάνουν εργασίες φροντιστή. Και φυσικά εξακολουθούμε να βλέπουμε κάποια από τα προειδοποιητικά σημάδια και τα πισωγυρίσματα των οποίων γινόμαστε μάρτυρες σε ολόκληρο τον κόσμο».
Όλα ξεκίνησαν στις 24 Οκτωβρίου του 1975, όταν το 90% των γυναικών συμμετείχε σε απεργία κατά της έμφυλης ανισότητας και 25.000 γυναίκες πλημμύρισαν το κέντρο της πρωτεύουσας, του Ρέικιαβικ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Οι σαρωτικές αλλαγές που έφερε εκείνη η κινητοποίηση οδήγησαν, μάλιστα, στην εκλογή της πρώτης γυναίκας προέδρου στη χώρα, πέντε χρόνια αργότερα, της Vigdís Finnbogadóttir, η οποία άνοιξε τον δρόμο για την επίλυση των έμφυλων ζητημάτων.
Την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου η διάδοχος της Finnbogadóttir, Halla Tómasdóttir, προσκάλεσε γυναίκες και θηλυκότητες να τιμήσουν την 50η επέτειο από τις μαζικές εκείνες κινητοποιήσεις, δηλώνοντας ότι θα συμμετείχε κι εκείνη στην απεργία και τις εκδηλώσεις της ημέρας.
Ο επόμενος στόχος, είπε, στους έμφυλους αγώνες αφορά τη συμπερίληψη των αγοριών και των αντρών: «Δεν βλέπω πώς θα μπορούσαμε να κλείσουμε το έμφυλο χάσμα χωρίς την πιο ενεργή συμμετοχή τους» σχολίασε. «Υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα με τα αγόρια και τους άντρες που ελπίζω πως στην Ισλανδία θα έχουμε το θάρρος να αντιμετωπίσουμε, όπως είχαμε στο παρελθόν και το θάρρος να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που κρατούσαν τις γυναίκες πίσω».
«Υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα με τα αγόρια και τους άντρες που ελπίζω πως στην Ισλανδία θα έχουμε το θάρρος να αντιμετωπίσουμε, όπως είχαμε στο παρελθόν και το θάρρος να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που κρατούσαν τις γυναίκες πίσω».
Μια ακόμα μεγάλη πρόοδος που έχει σημειώσει η Ισλανδία; Σήμερα έχει περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις από ποτέ στην ιστορία της – αρχής γενομένης από την πρόεδρό της, η οποία μετά την άρση των έμφυλων στερεοτύπων ελπίζει στην άρση των στερεοτύπων που συνοδεύουν ηγετικούς ρόλους: «Υπάρχει τεράστια ανάγκη για μεγαλύτερη ειλικρίνεια, αυθεντικότητα και ανθρωπιά από τους ηγέτες τόσο στην πολιτική όσο και στις επιχειρήσεις».
Δείτε τις κινητοποιήσεις στη χώρα, τότε και τώρα:
View this post on Instagram
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας «The Day Iceland Stood Still»:
