Από τη Σοφία Μανδηλαρά, Φωτογράφος Ληλένα Μαρίνου
Η αγωνία κορυφώνεται, οι παίκτριες συγκεντρώνονται μπροστά στο τέρμα για να αποκρούσουν την επίθεση της αντίπαλης ομάδας, η σέντερ φορ ετοιμάζεται να σουτάρει, το βλέμμα της καρφώνεται στην τερματοφύλακα, ντριμπλάρει και η μπάλα οδηγείται στα δίχτυα!
Το γυναικείο ποδόσφαιρο είναι εδώ και ανθίζει. Ανάμεσα σε παρέες γυναικών που έκαναν πάντα γυμναστική, άλλες που ξεκίνησαν μόλις τώρα, από τα τελευταία έξαλλα πάρτι στα κλαμπ του Λονδίνου των αρχών του 2010 στις αλάνες της νότιας Γαλλίας, από τις Ηνωμένες Πολιτείες με τις σούπερ σταρ του αθλήματος μέχρι την Αθήνα, όπου ερασιτεχνικές ομάδες ξεφυτρώνουν σε κάθε γήπεδο 5×5.
Η ομάδα Άμπαλος είναι ένα τέτοιο εγχείρημα: δημιουργικές γυναίκες που τις ενώνει το ευ αγωνίζεσθαι. «Δεν είχα καμία απολύτως σχέση με το ποδόσφαιρο. Δεν είχα παίξει ποτέ», λέει στο Marie Claire η Νεφέλη, μία από τις δύο τερματοφύλακες του Άμπαλου που προστάτευσαν τα δίχτυα από τις επίμονες επιθέσεις της παριζιάνικης ομάδας Médusa μέχρι τη μεγάλη νίκη του τελικού. Είδε μια αφίσα που προσκαλούσε γυναίκες σε προπόνηση. «Έγραφε ξεκάθαρα ότι δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση του αθλήματος και η ομάδα ονομαζόταν Άμπαλος. Σκέφτηκα, ας πάω, πόσο ψηλά μπορεί να είναι ο πήχης;». Ο πήχης της φιλίας, της ευγένειας και της συμπερίληψης ήταν πολύ ψηλά και, τελικά, η Νεφέλη έμεινε. «Στην αρχή μαθαίναμε πώς να κλωτσάμε την μπάλα. Δεν ξέραμε τίποτα», εξηγεί.
Το διεθνές φεστιβάλ τουρνουά ποδοσφαίρου ερασιτεχνικών γυναικείων ομάδων στην Αθήνα ήταν για τα μέλη του Άμπαλου ένα «όνειρο που έγινε πραγματικότητα». Και ήταν πράγματι διεθνές, με δύο ομάδες από τη Γαλλία, δύο από το Ηνωμένο Βασίλειο, μία από την Πορτογαλία και τρεις από την Ελλάδα. Στις κερκίδες οι συμπαίκτριές τους, οι προπονητές και οι προπονήτριες, αλλά και κοινό, μεταξύ των οποίων άνδρες. Αυτό στο οποίο συμφωνούσαν όλοι και όλες είναι ότι το γυναικείο ποδόσφαιρο φαίνεται ίδιο αλλά είναι διαφορετικό. «Πιο ποιοτικό» κατά μία έννοια, όπως το περιέγραψαν οι άνδρες θεατές που βρέθηκαν στο τουρνουά. «Υπάρχει λιγότερη βία, λιγότερη σωματική επαφή, όχι λιγότερες φάσεις», λέει ένας από αυτούς.
«Έγραφε ξεκάθαρα ότι δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση του αθλήματος και η ομάδα ονομαζόταν Άμπαλος. Σκέφτηκα, ας πάω, πόσο ψηλά μπορεί να είναι ο πήχης;». Ο πήχης της φιλίας, της ευγένειας και της συμπερίληψης ήταν πολύ ψηλά και, τελικά, η Νεφέλη έμεινε. «Στην αρχή μαθαίναμε πώς να κλωτσάμε την μπάλα. Δεν ξέραμε τίποτα», εξηγεί.
Για όλες τις συμμετέχουσες που μιλούν στο Marie Claire η έννοια της σωματικής και ψυχικής ασφάλειας, η οικειότητα και η συντροφικότητα ανάμεσα στα μέλη της ομάδας είναι η πιο σημαντική προτεραιότητα. Μαζί κερδίζουν, μαζί χάνουν, μαζί πανηγυρίζουν, θυμώνουν, κλαίνε, φωνάζουν στο διαιτητή, γελάνε. Επίσης, τραυματίζονται, σκίζουν τα γόνατά τους, σπάνε τα δόντια τους και παίζουν για τη νίκη. «Με σεβασμό», λέει η Ruta Nikolajutè της λονδρέζικης ομάδας Vixens. «Υποστηρίζουμε η μία την άλλη, όχι μόνο τις συμπαίκτριές μας, αλλά και όλες όσες συμμετέχουν στο παιχνίδι. Προσπαθούμε να είμαστε συμπεριληπτικές και, στην ουσία, να το απολαύσουμε». Η ίδια είναι αρχιτέκτονας σε διευθυντική θέση και μέχρι πριν από δύο χρόνια δεν είχε παίξει ποτέ ποδόσφαιρο. Το όνομα της ομάδας της σημαίνει «αλεπούδες».
Από την Πορτογαλία έρχονται τα κορίτσια της ομάδας Foca, δηλαδή «φώκια» ή «συγκεντρωμένη». Στις στολές τους ξεχωρίζουν τα μουστάκια μιας τεράστιας χαμογελαστής φώκιας. Η Joana Esteves είναι συνιδρύτρια της ομάδας, που ήρθε από τη Λισαβόνα. «Μόλις χάσαμε», λέει στο Marie Claire, αλλά χαμογελάει. «Είμαστε μια πολύ συναισθηματική ομάδα ως προς τον τρόπο που παίζουμε και αυτό κάποιες φορές είναι καλό και κάποιες κακό. Είναι το πιο σημαντικό στοιχείο νομίζω στο παιχνίδι μας γιατί πλέον έχουμε γίνει πολύ καλές φίλες και αυτό που έγινε ξεκάθαρο εδώ στην Ελλάδα είναι το πόσο ενωμένες νιώθουμε». Η Joana ξεκίνησε την ομάδα μαζί με τη φίλη της Raquel, μια που ήταν πάντα τα μόνα κορίτσια που έπαιζαν ποδόσφαιρο με τα αγόρια. Στην αρχή κατάφερναν να προσθέτουν λίγες επιπλέον γυναίκες κάθε φορά σε μικτές ομάδες και στο τέλος μάζεψαν ένα επαρκές ρόστερ 25 παικτριών για να αυτονομηθούν.
«Είναι πολύ καλύτερα τώρα για τη νεότερη γενιά. Αλλά υπάρχει ακόμα μεγάλη απόσταση να καλυφθεί. Η πόλη από την οποία κατάγομαι είναι πολύ μικρή, δεν είμαι από τη Λισαβόνα, και πριν από λίγες ημέρες που είχα πάει είδα πολλά αγόρια να παίζουν ποδόσφαιρο και στη μέση ένα κορίτσι. Θυμάμαι ότι αυτή ήμουν εγώ και παραμένει ακόμα το ίδιο. Θα έλεγα στα κορίτσια να είναι γενναίες και να συνεχίζουν να παίζουν και να βρουν μια φίλη που να θέλει να παίξει μαζί τους. Είναι τόσο απλό. Βρείτε μια φίλη».
Στα σκοτεινά κλαμπ του Λονδίνου, ανάμεσα στα κοκτέιλ και τη δυνατή χορευτική μουσική, γεννήθηκαν οι φιλίες που οδήγησαν στη δημιουργία της ομάδας Romance FC, όταν η underground μουσική σκηνή άρχισε να μικραίνει. Η ιδρύτριά της, Trisha Lewis, παρακολουθούσε τις επιδόσεις της ομάδας του Αμπαλου στο instagram και έτσι πρότεινε στα μέλη της να συμμετάσχουν στο τουρνουά της Αθήνας. Μιλά για την ελληνική φιλοξενία και το ελληνικό φαγητό με θαυμασμό. Η ομάδα της πλέον αριθμεί περίπου 50 κεντρικές παίκτριες, συνολικά έχει γύρω στα 80 μέλη, διαθέτει παιδικό τμήμα και τμήμα αρχαρίων, ενώ εκτός από αγώνες ποδοσφαίρου διοργανώνει… after πάρτι. «Γιατί όχι; Αυτή είναι η απάντησή μου όταν με ρωτούν “γιατί γυναικείο ποδόσφαιρο;”» λέει. «Το ποδόσφαιρο διαθέτει τον χώρο για να συναντηθούν σε αυτό γυναίκες από πολύ διαφορετικές πορείες ζωής, από εντελώς διαφορετικά εργασιακά περιβάλλοντα, διαφορετικά ταξίδια, όπως ακριβώς και η underground μουσική. Κατά μία έννοια πήραμε τα στοιχεία που αγαπούσαμε από τα κλαμπ και τα φέραμε έξω, στην επιφάνεια. Το ποδόσφαιρο ήταν ο καταλύτης για να ξανασυστηθούμε στο φως της μέρας».
«Το ποδόσφαιρο διαθέτει τον χώρο για να συναντηθούν σε αυτό γυναίκες από πολύ διαφορετικές πορείες ζωής, από εντελώς διαφορετικά εργασιακά περιβάλλοντα, διαφορετικά ταξίδια, όπως ακριβώς και η underground μουσική. Κατά μία έννοια πήραμε τα στοιχεία που αγαπούσαμε από τα κλαμπ και τα φέραμε έξω, στην επιφάνεια. Το ποδόσφαιρο ήταν ο καταλύτης για να ξανασυστηθούμε στο φως της μέρας»
Η Trisha εργάζεται στη βιομηχανία της μόδας και οι στολές της ομάδας της το αποδεικνύουν. Λαμπερά, προκλητικά χρώματα, έντονες γραμμές, παίκτριες που ξεχωρίζουν στο γήπεδο και για την αισθητική τους. «Μου αρέσει που μπορώ να ενώσω τους κόσμους της μόδας, του design και της μουσικής με το γυναικείο ποδόσφαιρο. Και αυτό κάνει ξεχωριστή την ομάδα μας, ότι συμπεριλαμβάνει αυτές τις “υποκουλτούρες” και δεν είναι μόνο αθλητισμός».
Τα έπαθλα των νικητριών αλλά και τα αναμνηστικά των ομάδων που δεν κατέκτησαν μια θέση στο βάθρο επιμελήθηκε η καλλιτέχνιδα Nataliya Vitorovich που ζει στην Αθήνα και συμμετέχει στον Άμπαλο, μαζί με την επίσης παίκτρια και καλλιτέχνιδα Άννα Ρόουζ Στεφάτου. Στόχος της ομάδας μέσα από το τουρνουά, τις εξωστρεφείς διοργανώσεις και τις διεθνείς συνεργασίες είναι η καλλιέργεια ποδοσφαιρικής κουλτούρας στις γυναίκες. «Το ποδόσφαιρο μπορεί να είναι και όμορφο», σημειώνει η Nataliya. «Προφανώς είναι ένα ανταγωνιστικό άθλημα, οι ομάδες έχουν έρθει για να κερδίσουν, παίζουμε στους 40 βαθμούς Κελσίου για σχεδόν δύο ημέρες και έχουμε μπει, ξέρεις, in the zone, αλλά επίσης το γυναικείο ποδόσφαιρο είναι απόλαυση, στυλ, η κουλτούρα γύρω από αυτό».
Η Nataliya έβλεπε ποδόσφαιρο με τον πατέρα της όταν ήταν μικρή, αλλά δεν είχε παίξει ποτέ, ούτε συμμετείχε σε αθλήματα γιατί ένιωθε αμήχανα. Στον Άμπαλο βρήκε για πρώτη φορά τον «ασφαλή χώρο» που χρειαζόταν. Η συμπαίκτριά της, Νεφέλη, ξεκίνησε να βλέπει ποδόσφαιρο κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ Γυναικών το 2023 και όπως λέει το «ερωτεύτηκε». Στη διεθνή διοργάνωση διακρίθηκε στην πρώτη θέση η ομάδα της Ισπανίας, αλλά το μεγάλο φαβορί ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες που έχουν κατακτήσει έως τώρα τέσσερα τρόπαια. Η Αμερικανίδα Megan Rapinoe, με τα χαρακτηριστικά κοντά, ξανθά, συχνά ασημί-λευκά μαλλιά, έπαιξε για τελευταία φορά στον ημιτελικό του 2023 απέναντι στη Σουηδία. Όπως εξήγησε η ίδια, ήθελε να ολοκληρώσει την καριέρα της «στα δικά της όρια». Τελειώνοντας τη διαδρομή της στο άθλημα σχολίασε ότι αποχωρεί με ειρήνη και ευγνωμοσύνη γιατί συνέβαλε «σε μια γενιά που άφησε το ποδόσφαιρο καλύτερο από ό,τι το βρήκε». Αλλά, αυτό δεν κάνουν πάντα οι γυναίκες;
Λεζάντα κεντρικής φωτογραφίας: Από αριστερά με τη φορά του ρολογιού. Η ομάδα του Άμπαλου κάνει προθέρμανση πριν από τον μεγάλο τελικό. Η Maria Roque, τερματοφύλακας της Foca. Ο Thoma, η Nataliya και η Ναταλία στήνουν το τεράστιο κύπελλο στη μέση του γηπέδου πριν ξεκινήσει ο τελικός. Η Imene από τη Médusa φοράει belly charms και κρατάει μία από τις μπάλες του τουρνουά. Φωτογράφος: Ληλένα Μαρίνου
