Με περισσότερους από 1000 συμμετέχοντες, 119 ομιλητές από 34 χώρες και 47 πάνελ, workshops και keynotes, το Διεθνές Forum Δημοσιογραφίας του iMEdD 2025, έγινε για τρεις ημέρες το επίκεντρο του διεθνούς διαλόγου για το μέλλον της δημοσιογραφίας.
«Yπάρχει κάποιος εκεί έξω που μας ακούει ή μιλάμε στους εαυτούς μας;» ανέφερε η Άννα Κύνθια Μπουσδούκου, Συνιδρύτρια και Διευθύνουσα Σύμβουλος του iMEdD, ανοίγοντας τη διοργάνωση με το θέμα της αποφυγής των ειδήσεων από το κοινό. Στη συνέχεια, ο Justin Arenstein, Ιδρυτής και Επικεφαλής Στρατηγικής στο Code for Africa και Συν-διευθύνων Σύμβουλος στο ICFJ, τόνισε την αναγκαιότητα επαναπροσδιορισμού του ρόλου της δημοσιογραφίας σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα, λέγοντας: «Πρέπει να είμαστε εκείνοι που ερμηνεύουν και νοηματοδοτούν (sense-makers) και όχι απλώς αφηγητές ιστοριών».
Στη φετινή διοργάνωση, που πραγματοποιήθηκε από τις 25 έως τις 27 Σεπτεμβρίου, δημοσιογράφοι, επαγγελματίες των ΜΜΕ, ακαδημαϊκοί και φοιτητές συζήτησαν τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στην έρευνα και τα ηθικά διλήμματα που αυτή φέρνει, τη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας σε θέματα οργανωμένου εγκλήματος, υγείας και τεχνολογίας, την ανάγκη για εξοικείωση με νέες τεχνολογίες και εργαλεία δημοσιογραφίας για την ανάδειξη ειδήσεων που αφορούν κρίσιμα θέματα όπως η κλιματική κρίση, αλλά και τους τρόπους ενδυνάμωσης των δημοσιογράφων για την καταπολέμηση της επαγγελματικής εξουθένωσης. Τέλος, δημοσιογράφοι και ειδικοί που έχουν βρεθεί σε εμπόλεμες ζώνες όπως η Γάζα, κατέθεσαν τις δικές τους μαρτυρίες αναδεικνύοντας την αυτοθυσία και το θάρρος συναδέλφων που διώκονται και γίνονται στόχοι ακριβώς λόγω του επαγγέλματός τους.
Οι συζητήσεις γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη κυριάρχησαν, με τον Clayton Weimers, Εκτελεστικό Διευθυντή των RSF (Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα) των ΗΠΑ, να δηλώνει ότι οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν την δυνατότητα να αφηγηθούμε ιστορίες που μέχρι πρότινος δεν θα μπορούσαν να ειπωθούν. Στη συζήτηση αυτή, αναδείχθηκαν και οι ηθικές και πρακτικές προκλήσεις που συνδέονται με τη χρήση της τεχνολογίας στην ενημέρωση.
Το Forum άγγιξε και τις πιο απαιτητικές πτυχές της δημοσιογραφίας, όπως η κάλυψη πολέμων και του οργανωμένου εγκλήματος. Ο Alaa Salama, Υπεύθυνος Ανάπτυξης Κοινού στο +972 Magazine, περιέγραψε πώς, με τα διεθνή μέσα αποκλεισμένα από τη Γάζα, η ευθύνη για τη μετάδοση της αλήθειας πέφτει αποκλειστικά στους Παλαιστίνιους δημοσιογράφους.
Οι συζητήσεις για την “Greek Mafia” και το δυστύχημα στα Τέμπη προσέλκυσαν μεγάλο ενδιαφέρον, επιβεβαιώνοντας ότι, πέρα από την εθνική τους διάσταση, αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης διεθνούς πραγματικότητας και θέτουν στο επίκεντρο τον ρόλο και την ευθύνη του δημοσιογράφου. Ο Γιάννης Σουλιώτης, δημοσιογράφος στην Καθημερινή, ανέφερε την τεράστια ευθύνη των δημοσιογράφων σε έρευνες γύρω από τη διαφθορά και το έγκλημα, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Δεν είσαι αόρατος σε αυτή την υπόθεση. Κάτι κάνεις. Έδωσες μια πληροφορία. Αυτό είναι μια κρίσιμη κόκκινη γραμμή. Αλλιώς πυροβολάς τα πόδια σου».
Η συνεργασία, που αποτέλεσε κεντρικό θέμα σε πολλές συζητήσεις του Forum, αναδείχθηκε ως μία από τις βασικές προϋποθέσεις για την παραγωγή ουσιαστικής δημοσιογραφίας. Όπως τόνισε η Emilia Diaz-Struck, Εκτελεστική Διευθύντρια του Global Investigative Journalism Network (GIJN), «πρέπει να αφήσουμε τα εγώ μας στην άκρη και να δημιουργήσουμε ομάδες».
Στο πλαίσιο της συνεργασίας του iMEdD με το Investigative Journalism for Europe (IJ4EU), το Forum φιλοξένησε και φέτος το UNCOVERED Conference και τα IJ4EU Impact Awards. Τα βραβεία, που αναδεικνύουν τη σπουδαιότητα της διασυνοριακής ερευνητικής δημοσιογραφίας, απονεμήθηκαν στις έρευνες Deadly Prices, που αποκαλύπτει το αδιαφανές σύστημα τιμολόγησης φαρμάκων στην Ευρώπη, The Gaza Project, μια συνεργασία περισσότερων από 40 δημοσιογράφων που ερευνά τις επιθέσεις σε δημοσιογράφους στη Γάζα και Desert Dumps, που καταγράφει τη συμμετοχή της Ευρώπης σε αντιμεταναστευτικές επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική, ενώ τιμητική μνεία δόθηκε σε έρευνα που αποκάλυψε τον ρόλο της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στην καταστολή δημοκρατικών διαδηλώσεων στη Σενεγάλη. Παράλληλα, στο πλαίσιο του Forum, πραγματοποιήθηκαν οι συναντήσεις του Ευρωπαϊκού Βραβείου Τύπου (EPP Peers Meeting), του δημοσιογραφικού οργανισμού Arena/Reference Circle αλλά και το editorial meeting του European Data Journalism Network (EDJNet).
Στο Media Village του Forum, το οποίο αποτέλεσε σημαντικό σημείο συνάντησης για όλους τους συμμετέχοντες, έδωσαν το παρών 19 διεθνείς οργανισμοί, προβάλλοντας το έργο τους και ενισχύοντας τη δικτύωση μεταξύ δημοσιογράφων και οργανώσεων από όλο τον κόσμο.
Στη φετινή διοργάνωση συμμετείχαν 25 φοιτητές και 13 καθηγητές από 13 πανεπιστήμια σε έξι χώρες, από την Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία, που είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν ιδέες και να αναδείξουν το δικό τους όραμα για το μέλλον της δημοσιογραφίας. Στο τελευταίο session, απηύθυναν ερωτήματα σε ειδικούς, επιλέγοντας να αναδείξουν τους προβληματισμούς τους σχετικά με την κάλυψη συγκρούσεων και την προστασία της ψυχικής υγείας, την αντιμετώπιση νομικών απειλών για την ελευθερία του Τύπου, την προσέλκυση νεότερου κοινού μέσω των κοινωνικών μέσων και την προσαρμογή στην αυξανόμενη επιρροή της τεχνολογίας.
Για περισσότερες πληροφορίες και υλικό από τα sessions, επισκεφθείτε το forum.imedd.org ή το κανάλι του iMEdD στο YouTube.
