Βρίσκεται στο σανίδι περισσότερο από μία δεκαετία, με πρωταγωνιστικούς ρόλους και συμμετοχές σε μεγάλες θεατρικές επιτυχίες (Ρωμαίος και Ιουλιέτα, Άλκηστη, M.A.I.Ρ.O.Y.Λ.A, Αντιγόνη, The Doctor). Ηθοποιός, απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού θεάτρου, απόφοιτος της Νομικής και δραματουργός, δεν διστάζει να δοκιμάζει διαφορετικά ήδη θεάτρου, αναζητώντας τους πολλούς τρόπους που μπορείς να αφηγηθείς μια ιστορία. Στην παράσταση «Στην Εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ στο θέατρο Αποθήκη, η ηρωίδα της Κίττυς Παϊταζόγλου δεν είναι ούτε «καλή» ούτε «κακή» – είναι, όπως λέει η ίδια, συνένοχη. Σε έναν φαινομενικά ήσυχο μικρόκοσμο, όπου η μεσοαστική θαλπωρή μοιάζει να προστατεύει τους ήρωες από κάθε απειλή, το έργο ασχολείται με την αγάπη, την πίστη και την απιστία. Το ζευγάρι στο κέντρο της ιστορίας είναι νέο, αλλά ήδη εγκλωβισμένο σε ένα γαϊτανάκι ελέγχου και ψεμμάτων: μοιάζει να ασφυκτιά. Ένα κορίτσι σε άσχημη κατάσταση που φιλοξενείται προσωρινά και ανεξήγητα στο σπίτι τους, πυροδοτεί μια σύγκρουση. Μέσα από τη σκηνοθετική ματιά της Αικατερίνης Παπαγεωργίου, που δίνει στο σώμα, την αφή και τη σωματικότητα πρωταγωνιστικό ρόλο, η παράσταση γίνεται ένα άψογα και αναπάντεχα χορογραφημένο ψυχολογικό θρίλερ σχέσεων.
Πώς θα σύστηνες την ηρωίδα σου σε κάποιον πριν δει το έργο, αν έπρεπε να την περιγράψεις χωρίς να αποκαλύψεις την πλοκή; Ποια θα ήταν η μία λέξη που της ανήκει;
Συνένοχη.
Το «Στην Εξοχή» είναι το πορτρέτο ενός γάμου σε επικίνδυνη ταλάντωση. Τι είδους ζευγάρι βλέπουμε στη σκηνή και πόσο αναγνωρίσιμο σου φαίνεται στο σήμερα;
Είναι ένα πολύ νέο ζευγάρι. Έχει σημασία αυτό, γιατί δεν έχουν χρειαστεί πάρα πολλά χρόνια για να βαλτώσουν, να χάσουν την πίστη και την εμπιστοσύνη τους ο ένας στον άλλον. Δεν είναι το θέμα ο γάμος-με την έννοια της κοινωνικής σύμβασης- γι’ αυτό και μου φαίνεται πολύ σύγχρονο το έργο, ενώ έχουν περάσει 25 χρόνια από τότε που γράφτηκε. Είναι το χάσιμο αυτής της πίστης του ενός ανθρώπου στον άλλο. Για μένα είναι ένα έργο «πίστης» και «απιστίας» με την πολύ ευρεία, φιλοσοφική έννοια. Και των διαφορετικών ειδών πόνου που μπορεί μια «απιστία», αλλά και μια εμμονική «πίστη», να προκαλεί στον άλλον.
Σε ποια σημεία του έργου νιώθεις ότι «φωτογραφίζει» τις σημερινές σχέσεις, τον τρόπο που αγαπάμε, που λέμε ψέματα, που προστατεύουμε τον εαυτό μας;
Ακριβώς αυτό εννοώ. Σε όλα. Ο Κριμπ βάζει κάτω από το μικροσκόπιο τις σημερινές σχέσεις, αναρωτιέται πάνω στο «μαζί» και στην «ατομικότητα». Ξέρεις, όταν μελετούσα το έργο είχα διαβάσει το σχόλιο ενός κριτικού για το πρώτο ανέβασμα της παράστασης τότε, στο Λονδίνο. Έλεγε πως «Νιώθεις πως βλέπεις μια άρτια εκτελεσμένη εγχείριση ανοιχτής καρδιάς, αλλά μάταια ψάχνεις για την καρδιά». Διαφωνώ τόσο πολύ. Το έργο βράζει σε όλα του. Ναι, το περιτύλιγμα είναι βρετανικό, φλεγματικό, αλλά όλα τα θέματα που ανοίγει φτάνουν σε σημείο βρασμού. Γιατί, για να επιστρέψω στην ερώτησή σου, ο τρόπος που αγαπάμε, ναι, μπορεί να προκαλεί στον άλλον την ίδια ασφυξία ή τον ίδιο πόνο με τον τρόπο που ο άλλος μας λέει ψέματα ή σκέφτεται την πάρτη του.
Το έργο βράζει σε όλα του. Ναι, το περιτύλιγμα είναι βρετανικό, φλεγματικό, αλλά όλα τα θέματα που ανοίγει φτάνουν σε σημείο βρασμού. Γιατί ο τρόπος που αγαπάμε, μπορεί να προκαλεί στον άλλον την ίδια ασφυξία ή τον ίδιο πόνο με τον τρόπο που ο άλλος μας λέει ψέματα ή σκέφτεται την πάρτη του.
Επί σκηνής όλα μοιάζουν με «παιχνίδι εξουσίας» ανάμεσα σε τρεις ανθρώπους. Πού εντοπίζεις τις πιο ύπουλες μετατοπίσεις δύναμης;
Ο ένας για τον άλλον είναι ταυτόχρονα και θύμα και θύτης. Γαϊτανάκι συμβαίνει. Ο άντρας πληγώνει την γυναίκα, που με τη σειρά της επιβάλλεται στο κορίτσι, που με τη σειρά του πληγώνει τον άντρα. Και ανάποδα. Η γυναίκα ελέγχει τον άντρα, αλλά διαλύεται από το κορίτσι, που έχει διαλυθεί πριν από τον άντρα. Το έργο είναι σαν να μας ακυρώνει κάθε προσδοκία να βρούμε ποιος είναι ο καλός ή ο κακός, ή ποιος φταίει…
Η γλώσσα του Κριμπ είναι κοφτή, υπαινικτική, γεμάτη παύσεις και αποσιωπήσεις. Πόσο απαιτητικό είναι να παίξεις ένα κείμενο που βασίζεται τόσο πολύ σε αυτά που δεν λέγονται;
Είναι από τα πιο γοητευτικά και προκλητικά πράγματα. Να ανακαλύψεις τι κάθε στιγμή ο ήρωας αποφεύγει να πει, τι μένει κρυφό ανάμεσα στις λέξεις, αυτή την πρόθεση που δεν εκφράζεται. Να διατηρείς το βέλος της σκέψης του ήρωα, να ξέρεις ως ηθοποιός ότι ο ήρωας θα ξεστομίσει την αλήθεια του μετά από 40 σελίδες, και να παραμείνεις ζωντανός σε όλο το προηγούμενο χωρίς να προδίδεις αυτό που έρχεται.
Η σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου απογειώνει ένα πολύ γήινο και υπαινικτικό κείμενο. Πώς λειτουργεί για σένα αυτή η σωματικότητα που έφερε στην παράσταση;
Το έργο ξεκινά από κάτι γήινο, αλλά αν προσεκτικά το διαβάσεις, από την ίδια τη γλώσσα του, θα δεις ότι αναβλύζει από αισθήσεις. Γίνεται συνεχώς ύπουλη και ενοχλητική αναφορά σε γεύσεις, μυρωδιές, εικόνες, ήχους, η αφή είναι επίσης κυρίαρχη, οι άνθρωποι κόβουν και κόβονται, αγκαλιάζονται, βάζουν μέσα στο σώμα τους σύριγγες με χημεία ή καταπίνουν απλά νερό. Η σάρκα είναι κυρίαρχη, και στην παρουσία της, και στην απουσία της, όπως π.χ. στα παιδιά του ζευγαριού που κοιμούνται στον επάνω όροφο αλλά ποτέ δεν τα βλέπουμε, αναρωτιόμαστε αν όντως υπάρχουν, ή στον αινιγματικό Μόρρις, που μιλά μόνο μέσα από το τηλέφωνο. Ένα τέτοιο έργο, υπέροχα για μένα και δίκαια, η Αικατερίνη το απογείωσε στη σωματικότητά του. Το τι οι ήρωες κάνουν στα σώματά τους αποκαλύπτει πολύ περισσότερα απ’ ό,τι κι αν λένε με τα λόγια.
Το έργο σχολιάζει τη στάση της μεσοαστικής ευμάρειας όταν απειλείται η ασφάλειά της. Πιστεύεις ότι το κοινό θα αναγνωρίσει τον εαυτό του σε αυτή την εύθραυστη ασφάλεια;
Το κοινό θα αναγνωρίσει ό,τι θέλει και μπορεί κι είναι έτοιμο να δει, φιλτραρισμένο από τις δικές του εμπειρίες. Ένα από τα χαρακτηριστικά της γραφής του Κριμπ, είναι πως θέλει τα έργα του να είναι τόσο «ανοιχτά», ώστε ο θεατής να μπαίνει σε ρόλο ντετέκτιβ, και η ιστορία να ολοκληρώνεται στα δικά του μάτια. Από τους θεατές που έχουν ήδη έρθει είναι συναρπαστικό τι ερμηνεία δίνει ο καθένας. Κάποιος θα εστιάσει στο ταξικό-οικονομικό του πράγματος, άλλος θα το δει ως κοινωνικό φαινόμενο, κι άλλος απλά σε μια αδιέξοδη προσωπική ιστορία. Το στοίχημα για μας είναι να ανοίγονται παράλληλα και ταυτόχρονα όλοι αυτοί οι κόσμοι.
Η σάρκα είναι κυρίαρχη, και στην παρουσία της, και στην απουσία της στο έργο …Η Αικατερίνη το απογείωσε στη σωματικότητά του
Αν έβγαινες από τη σκηνή και μπορούσες να δώσεις μια συμβουλή στο ζευγάρι του έργου, ποια θα ήταν;
Να αντέξουν να δουν κατάματα την πραγματικότητα.
Τι θα ήθελες να πάρει μαζί του ο θεατής φεύγοντας από την παράσταση; Μια σκέψη, ένα ερώτημα, ένα συναίσθημα;
Τι είναι αυτό που μας απομακρύνει από τις επιθυμίες μας;
Στις προηγούμενες δουλειές σου, έχεις δοκιμαστεί από τον μονόλογο μέχρι την αρχαία τραγωδία. Τι καινούργιο σου ζητά αυτό το ψυχολογικό θρίλερ; Έχεις νιώσει ότι σε «μετακινεί» ως ηθοποιό;
Χρειάστηκε να αφήσω πολύ μεγαλύτερο χώρο μέσα μου στην αμφιβολία και στην «ασάφεια». Να μην προσπαθώ να εξηγήσω τα πάντα, να αντέξω την αβεβαιότητά του χαρακτήρα αλλά και τη δική μου, όπως και τη δική μου αμφιθυμία, ώστε να αφήσω το θεατή να συμπληρώσει το κενό.
Τι σχέση έχεις με την «εξοχή»; Έχεις κάποιο δικό σου «τόπο ηρεμίας»;
Αν την «εξοχή» την εννοείς με την έννοια της φυγής, όπως στο έργο, ναι, «φυγές» του νου και της ψυχής μου συνέβαιναν από πολύ μικρή. Καθόμουν ας πούμε στο δημοτικό στο σπίτι να διαβάσω Ιστορία και το μυαλό μου σκεφτόταν άλλα αντ’ άλλων. Μπορεί και η στροφή στην υποκριτική να ήταν κι αυτό μια μεγάλη «φυγή». Ή ας πούμε με το που τέλειωσα τη Δραματική του Εθνικού, κι είχα δυο προτάσεις για δουλειά εδώ, σηκώθηκα κι έφυγα και πήγα δυο χρόνια στο Λονδίνο, να δω τι υπάρχει αλλού. Πάντα όταν «συμβαίνει» κάτι, θέλω να δω και το «άλλο», το άλλο ενδεχόμενο, μου συμβαίνει αυτόματα κι έχει φοβερή αγωνία αυτό.
«Τόπους ηρεμίας», ασφάλειας, έχω αρχίσει να αναγνωρίζω τα τελευταία χρόνια μέσα μου, κυρίως σαν αντίβαρο στην αγωνία αυτού του «άλλου ενδεχομένου». Κι έχει να κάνει κυρίως με ανθρώπους, κάποιους σταθερούς αγαπημένους ανθρώπους στη ζωή μου. Όπως και εξορμήσεις στη φύση, κυρίως στη θάλασσα, που έχει ένα ρυθμό που με ισορροπεί χωρίς να με στενεύει.
Μια και αναφέρθηκες στη φύση, σύντομα έρχεται στο ertflix μια σειρά αγωνίας, μία ιστορία επιβίωσης με τίτλο «Αύριο» και γυρίσματα στην Αρκαδική φύση. Τι συμβαίνει στη σειρά;
Παρακολουθούμε δυο παράλληλες ιστορίες. Μια περιπέτεια επιβίωσης ενός ζευγαριού που χάνεται στο φαράγγι του Λούσιου, όταν το ποτάμι φουσκώνει και τους παρασέρνει στην ορμή του. Και παράλληλα την ιστορία διάσωσής τους από όλον τον μηχανισμό που κινητοποιείται για να τους βρει: το άλλο ζευγάρι που έχει τη λέσχη ράφτινγκ και trekking της περιοχής και τους απαγόρεψε ρητά να κατέβουν, τους στενούς συγγενείς τους, την Πυροσβεστική, την Αστυνομία, την ΕΜΑΚ, καθώς την τοπική κοινωνία.
Θα έλεγες ότι ο ρόλος σου είχε ειδικές απαιτήσεις ;
Ναι, είχαμε γυρίσματα δύσκολα, μες στο νερό, μέσα σε βάρκες, στα δάση, μέσα στη βροχή, μες στη νύχτα. Το μεγαλύτερο μέρος της σειράς, κι αυτό ήταν το συναρπαστικό και το πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα, είναι γυρισμένο στη φύση. Και μάλιστα σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Αυτό έχει όλα τα απρόβλεπτα και τα εκτός δικού σου ελέγχου που έχει η φύση. Εγώ υποδύομαι στη σειρά τη γυναίκα που μαζί με τον άντρα της έχουν τη λέσχη ράφτινγκ, και ουσιαστικά κινητοποιούν όλον τον μηχανισμό διάσωσης. Το πιο απαιτητικό δεν ήταν όμως η φυσική αντοχή, γιατί είχαμε και ανθρώπους που μας βοήθησαν και μας εκπαίδευσαν από την Trekking Hellas. To πολύ δύσκολο ήταν να διατηρείς τη σκέψη σου καθαρή, γρήγορη και ψύχραιμη, να κρατάς με κάθε τρόπο τη διαύγειά σου. Και φυσικά να αγγίξεις και να τιμήσεις το ανθρώπινο στοιχείο, τον φόβο, την αποφασιστικότητα και την ευθύνη που κουβαλούν οι πραγματικοί διασώστες, εθελοντές κι επαγγελματίες. Άνθρωποι που μπαίνουν σε χαοτικές, οριακές συνθήκες για να σώσουν ζωές, συχνά χωρίς καμία βεβαιότητα ότι θα τα καταφέρουν.
Πώς επιβιώνει και διασώζεται μια ανθρώπινη σχέση όταν έχει χαθεί; Πώς μέσα στο χάος και τον πανικό της απώλειας ξαναχτίζεται η εμπιστοσύνη και μπορείς να πιστέψεις ότι υπάρχει ένα «αύριο»;
Και διακινδυνεύοντας την ίδια στιγμή τη δική τους ζωή. Πέρα από ιστορία επιβίωσης, η σειρά μπαίνει και στα βαθιά νερά των ανθρώπινων σχέσεων; Βλέπουμε ένα ζευγάρι που προσπαθεί να διασώσει ένα άλλο ζευγάρι…
Απόλυτα. Η σειρά δεν μιλά μόνο για το πώς επιβιώνει ή διασώζεται το φυσικό σώμα, αλλά και για το πώς επιβιώνει και διασώζεται μια ανθρώπινη σχέση όταν έχει χαθεί. Πώς μέσα στο χάος και τον πανικό της απώλειας ξαναχτίζεται η εμπιστοσύνη και μπορείς να πιστέψεις ότι υπάρχει ένα «αύριο»; Πώς δεν ακυρώνεται από τις ενοχές όλη σου η ύπαρξη, όταν ξέρεις ότι θα μπορούσες να έχεις αποτρέψει αυτό που συνέβη; Πώς αφήνεις στην άκρη εντάσεις και εξουσιομανία προκειμένου από κοινού να επιχειρήσεις μια διάσωση;
Και με μια φοβερή σύγκρουση κόσμων, έτσι; Από τη μια τους ανθρώπους της πόλης που νιώθουν πιο ισχυροί από τη φύση και την προκαλούν, κι από την άλλη τους ανθρώπους του ποταμού που σέβονται τα όριά της και βρίσκουν την ελευθερία τους μέσα σε αυτά τα όρια.
Το έργο «Στην Εξοχή» του Βρετανού συγγραφέα Μάρτιν Κριμπ παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου στο θέατρο Αποθήκη με τους: Μιχάλη Βαλάσογλου, Κίττυ Παϊταζόγλου και Μαρία Κυρώζη.
Η σειρά της ΕΡΤ με τίτλο «Αύριο», σε σενάριο/σκηνοθεσία Γιώργου Γκικαπέππα, έκανε avant-première στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τον Νοέμβριο του 2025 και σύντομα θα είναι διαθέσιμη στο ERTFLIX. Πρωταγωνιστούν η Στεφανία Γουλιώτη και ο Χρήστος Λούλης.
