Έπειτα από χρόνια αντιδράσεων και διαμάχης με τις αρχές, οι φοιτητές και οι μαθητές στην Ταϊλάνδη μπορούν πλέον να αφήσουν τα μαλλιά τους ελεύθερα. Κυριολεκτικά.
Την Τετάρτη, 30 Απριλίου, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Ταϊλάνδης ακύρωσε μια οδηγία 50 ετών του υπουργείου Παιδείας, η οποία είχε προηγουμένως καθορίσει τους κανόνες για τα χτενίσματα των μαθητών και των φοιτητών: κοντά μαλλιά για τα αγόρια και κοτσίδες που ξεκινούν από το μήκος των αυτιών για τα κορίτσια.
Στην πράξη, οι κανόνες για το χτένισμα είχαν χαλαρώσει σταδιακά σε πολλά σχολεία. Όμως, ορισμένα εξακολουθούσαν να εφαρμόζουν αυστηρά την οδηγία του 1975 ως κατευθυντήρια γραμμή και έκοβαν τα μαλλιά των μαθητών που αντιδρούσαν.
«Η οδηγία παραβίαζε τις ατομικές ελευθερίες που προστατεύονται από το σύνταγμα και δεν είχε καμία σχέση με τη σημερινή κοινωνία», ανέφεραν οι δικαστικοί όταν ανακοίνωσαν την απόφαση.
Η απόφαση του δικαστηρίου ήρθε ως απάντηση σε μια αίτηση, που κατατέθηκε από μαθητές δημόσιων σχολείων το 2020, η οποία υποστήριζε ότι η οδηγία του 1975 ήταν αντισυνταγματική.
Οι ακτιβιστές μαθητές έχουν εδώ και καιρό αγωνιστεί για τη χαλάρωση των κανόνων για το χτένισμα στα πανεπιστήμια και τα σχολεία, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η προσωπική ελευθερία τους.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ένας από αυτούς είναι ο Panthin Adulthananusak, ο οποίος αποφοίτησε πρόσφατα από το πανεπιστήμιο.
«Στα μάτια παιδιών σαν εμάς τότε… παρόλο που φαινόταν αδύνατο, θέλαμε να κάνουμε κάτι», δήλωσε στο BBC. «Αν κανένας μαθητής στην ιστορία της Ταϊλάνδης δεν ξεσηκωνόταν για να αμφισβητήσει τη δύναμη των ενηλίκων που μας καταπίεζαν, θα ήταν μια δια βίου ντροπή».
Σε απάντηση σε τέτοιες εκστρατείες, το υπουργείο Παιδείας το 2020 επέτρεψε στους μαθητές να έχουν μακρύτερα χτενίσματα – αλλά αρκετοί περιορισμοί συνέχισαν να υπάρχουν. Τα μαλλιά των αγοριών δεν μπορούσαν να καλύπτουν τον αυχένα τους, ενώ τα κορίτσια με μακριά μαλλιά έπρεπε πάντα να τα δένουν.
Αυτοί οι κανονισμοί ανακλήθηκαν το 2023, με τον τότε υπουργό Παιδείας Trinuch Thienthong να ανακοινώνει ότι οι μαθητές, οι γονείς και οι σχολικές αρχές θα πρέπει να διαπραγματευτούν το δικό τους κοινό έδαφος σχετικά με το τι είναι αποδεκτό για τα χτενίσματα στα σχολεία τους.
Όμως, μέσα από όλες αυτές τις αλλαγές, ορισμένα σχολεία συνέχισαν να ακολουθούν το πρότυπο της αρχικής οδηγίας του 1975.
Τα σχολεία παραδοσιακά συνδέουν τα κοντά μαλλιά με την πειθαρχία και την τάξη – ένα επιχείρημα που επαναλήφθηκε από πολλούς χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μετά την ανακοίνωση της απόφασης. Αλλά τα τελευταία χρόνια οι αναφορές για σχολεία που απαγορεύουν τις αφέλειες, τα βαμμένα μαλλιά ή τα μακριά, ελεύθερα μαλλιά, έχουν προκαλέσει δημόσια κατακραυγή σε όλη την Ταϊλάνδη.
Σε ορισμένα μέρη της χώρας, οι δάσκαλοι είναι γνωστό ότι κόβουν άθλια τα μαλλιά των μαθητών κατά τη διάρκεια της πρωινής συγκέντρωσης στο προαύλιο για να τους τιμωρήσουν επειδή παραβιάζουν τους κανόνες του χτενίσματος. Τέτοιες πρακτικές συνεχίστηκαν ακόμη και όταν οι αρχές προειδοποίησαν τους εκπαιδευτικούς για τα νέα μέτρα.
Τον Ιανουάριο, το Υπουργείο Παιδείας επανέλαβε ότι είχε καταργήσει τους περιορισμούς στο μήκος των μαλλιών για όλους τους μαθητές, λέγοντας ότι αναγνωρίζει τη «σημασία της προώθησης της ποικιλομορφίας και της δικαιοσύνης σε όλες τις πτυχές της εκπαίδευσης».
Η τελευταία δικαστική απόφαση, η οποία αναφέρει επίσης ότι οι κανόνες των σχολείων για το χτένισμα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ελευθερία και την αξιοπρέπεια των μαθητών, επιβεβαιώνει την πίεση να αφεθεί η επιλογή των μαλλιών στην κρίση των ίδιων των μαθητών.
Όμως, πολλοί ισχυρίζονται ότι η οδηγία «εξακολουθεί να αφήνει ένα κενό στα σχολεία, ώστε να θέτουν τους δικούς τους κανόνες». Με λίγα λόγια σε περιπτώσεις όπου τα σχολεία έχουν πιο συντηρητική διεύθυνση οι περιορισμοί θα μπορούσαν να παραμείνουν σε ισχύ.
«Ελπίζω ότι η απόφαση αυτού του δικαστηρίου θα θέσει ένα νέο πρότυπο για την κατανόηση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο σχολείο», είπε ο φοιτητής που μίλησε στο BBC.
HRF welcomes the Thai Court’s ruling on school haircut rules, which once required short hair for boys and ear-length bobs for girls. This decision is a significant victory for children’s rights and a step back from military-style control in education. https://t.co/vv4ipTdbLo
— Human Rights Foundation (HRF) (@HRF) March 12, 2025
Οι περιορισμοί στα σχολεία της Ταϊλάνδης
Επί δεκαετίες, οι μαθητές στην Ταϊλάνδη υπόκεινταν σε αυστηρούς και ταπεινωτικούς κανόνες εμφάνισης, με τιμωρίες που άγγιζαν μέχρι και τον δημόσιο εξευτελισμό.
Ρεπορτάζ του CNN, αναφέρει ότι ο μαθητής της όγδοης τάξης Baramee Chaovawanich ήταν ανάμεσα στους 3.600 μαθητές που παρευρίσκονταν στο σχολείο στη διάρκεια ενός μηνιαίου δειγματοληπτικού ελέγχου της τήρησης του ενδυματολογικού κώδικα και της εμφάνισής τους, από τους εκπαιδευτικούς.
Τότε, ένας καθηγητής τον έδειξε – τραβώντας την προσοχή στα μαλλιά του, που τα θεωρούσε πολύ μακριά. Ντροπιασμένο το αγόρι αναγκάστηκε να βγει μπροστά στη γραμμή και να ξυρίσει μερικώς το κεφάλι του μπροστά σε όλο το σχολείο. Ο καθηγητής άφησε σκόπιμα το κούρεμα ημιτελές για να κυκλοφορεί έτσι ο μαθητής το υπόλοιπο της ημέρας, ως τιμωρία.
«Υπήρχε ένα αίσθημα ντροπής. Ένιωθα πως με απομόνωναν και που του ξύριζαν τα μαλλιά, κάνοντάς το να φαίνεται άσχημο. Με μετέτρεπαν σε ανέκδοτο», δήλωσε ο μαθητής, που τώρα είναι 20 ετών και σπουδάζει στο πανεπιστήμιο. Θυμάται ακόμα έντονα να επιστρέφει στην τάξη μετά, όπου όλοι γύρισαν προς το μέρος μου και ξέσπασαν σε γέλια. «Ήταν μια σκηνή που έμεινε στο μυαλό μου και με έκανε πραγματικά ανασφαλή».
Για δεκαετίες, αυτές οι σκηνές ήταν συνηθισμένες σε όλη την Ταϊλάνδη, με τους μαθητές να υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες σχετικά με την εμφάνισή τους, οι οποίοι υπερβαίνουν κατά πολύ τους σχολικούς κώδικες ένδυσης που ισχύουν σε άλλες χώρες.
