Με πίστη στη διαχρονική δύναμη του κοσμήματος και ένα σπάνιο χάρισμα να «μεταφράζει» συναισθήματα σε πολύτιμα υλικά, η Eλίνα Αφεντάκη είναι η δημιουργός του ομώνυμου brand υψηλής κοσμηματοποιίας που έχει ήδη αρχίσει να χαράζει τον δικό του ξεχωριστό δρόμο στο διεθνές σκηνικό. Γεννημένη στην Αθήνα, η Eλίνα ξεχωρίζει για την ικανότητά της να παντρεύει την υψηλή τεχνική με τη συναισθηματική πτυχή της τέχνης της. Σπούδασε στο Λονδίνο (αποφοίτησε με άριστα από το Camberwell College of Arts) και απέκτησε μεταπτυχιακό στη Γεμμολογία και πιστοποιήσεις από το Gemological Institute of America.
Η βραβευμένη πλέον σχεδιάστρια (London Jewellery Design Award 2021)έχει ως έδρα της το Λονδίνο, όπου δημιουργεί κοσμήματα που δεν είναι απλώς εντυπωσιακά: είναι αφηγηματικά αντικείμενα που έχουν σχεδιαστεί με βάση αναμνήσεις, απωθημένα και όνειρα.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, η Eλίνα Αφεντάκη μιλά με αγάπη για την τέχνη της, τη δημιουργική διαδικασία, αλλά και για εκείνες τις απρόσμενες στιγμές που επιβεβαιώνουν πόσο βαθιά μπορεί να μιλήσει ένα κόσμημα, ακόμα και σε κάποιον που δεν ξέρει την ιστορία του ή το όραμα πίσω από αυτό.
Τα σχέδιά σας συχνά αποπνέουν έναν έντονο αφηγηματικό και καλλιτεχνικό χαρακτήρα. Μπορείτε να μας μιλήσετε για την ιστορία ή την έμπνευση πίσω από ένα από τα πιο σημαντικά σας κομμάτια;
Είναι δύσκολο για μένα να ξεχωρίσω ένα μόνο κομμάτι, γιατί κάθε δημιουργία μου αποτυπώνει μια πολύ συγκεκριμένη συναισθηματική περίοδο της ζωής μου. Κάθε σχέδιο κουβαλά μέσα του μνήμες, απωθημένα και κομμάτια της παιδικότητας μου – είναι σαν ημερολόγιο, μόνο που γράφεται με μέταλλο και πέτρες.
Παρόλα αυτά, η equestrian συλλογή “Fulanda” ξεκίνησε από μια πολύ αγαπημένη πελάτισσα και φίλη που έχει μεγάλη αγάπη για τα άλογα. Αυτή η συνεργασία ξύπνησε μέσα μου βαθιά προσωπικά συναισθήματα, γιατί κι εγώ, από μικρή, λάτρευα τα άλογα, αλλά δεν είχα την ευκαιρία να έρθω όσο κοντά τους ήθελα και τελικά έμεινε σαν απωθημένο. Όταν σχεδίασα ένα bespoke κομμάτι για εκείνη, η διαδικασία με άγγιξε τόσο, που ένιωσα την ανάγκη να δημιουργήσω μια ολόκληρη συλλογή γύρω από αυτό το θέμα. Ήταν σαν να επουλώνω ένα μικρό απωθημένο, δίνοντας του καλλιτεχνική μορφή.
Πώς καταφέρνετε να ισορροπείτε την παραδοσιακή τεχνική με τον σύγχρονο σχεδιασμό; Υπάρχουν συγκεκριμένες τεχνικές ή υλικά που προτιμάτε;
Είμαι λάτρης της υψηλής ποιότητας, γιατί πιστεύω βαθιά πως “τα πράγματα ποιότητας δεν φοβούνται τον χρόνο”. Το κόσμημα για μένα είναι κάτι ιερό, κάτι όμορφο, που αφενός πρέπει να σου μιλάει τη στιγμή που το φοράς, αλλά και να μπορεί να περάσει από γενιά σε γενιά.
Όταν σχεδιάζω, έχω πάντα στο μυαλό μου τη γυναίκα για την οποία δημιουργώ: δυναμικές γυναίκες, με συναίσθημα, βάθος, όνειρα και διορατικότητα. Με εμπνέει η κίνηση σε ένα κόσμημα, πιστεύω πως δίνει μια αληθινή, σχεδόν ζωντανή διάσταση. Λατρεύω, για παράδειγμα, τα σκουλαρίκια που κινούνται μαζί με το πρόσωπο, σχεδόν σαν να χορεύουν, αντανακλώντας το φως και αναδεικνύοντας εκφράσεις.
Σχεδιάζω κοσμήματα που έχουν ψυχή, για ανθρώπους που μπορούν να συνδεθούν ουσιαστικά μαζί τους. Για να μπορέσω να τους δώσω τη διαχρονικότητα που επιθυμώ, δουλεύω αποκλειστικά με χρυσό 18 καρατίων και επιλέγω πολύ υψηλής ποιότητας πολύτιμους λίθους και διαμάντια από όλο τον κόσμο. Δεν με ενδιαφέρει απλώς να είναι εντυπωσιακό ένα κόσμημα. Θέλω να έχει διάρκεια, ουσία και συναισθηματική βαρύτητα.
Ποια είναι συνήθως η δημιουργική σας διαδικασία, από την αρχική ιδέα μέχρι το τελικό κόσμημα;
Είμαι γεμολόγος και έχω βαθιά αγάπη για τους πολύτιμους λίθους. Με γοητεύουν όλα γύρω από αυτούς από τη γεωλογική διαδικασία που τα φέρνει στην επιφάνεια της Γης, μέχρι την κοπή, τον τρόπο που αντανακλούν το φως και το χρώμα τους. Είναι το πάθος μου. Η φύση για μένα είναι ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης και, όσο κι αν ασχολούμαι χρόνια με αυτόν τον κόσμο, συνεχίζει να μου φαίνεται μαγικός και σχεδόν αδιανόητος.
Η δημιουργική μου διαδικασία ξεκινάει συχνά από μια πέτρα. Υπάρχουν στιγμές που αντικρίζω έναν λίθο και νιώθω πως μου “μιλάει”, με συγκινεί, μου ξυπνά μνήμες, συναισθήματα, εικόνες που κουβαλώ μέσα μου. Κάπως έτσι γεννιέται η πρώτη σπίθα της έμπνευσης.
Άλλες φορές η έμπνευση έρχεται πρώτα σαν ένα καθαρό, εσωτερικό όραμα. Ξεκινάω με αυτό στο μυαλό, και στη συνέχεια ψάχνω το κατάλληλο υλικό, την πέτρα που θα ταιριάξει με την ενέργεια του σχεδίου. Και αυτή η αναζήτηση μπορεί να πάρει καιρό, γιατί θέλω κάθε στοιχείο να έχει λόγο ύπαρξης.
Όταν πλέον καταλήγω στο σχέδιο, ξεκινάμε τη φάση της υλοποίησης – την παραγωγή. Εκεί συνεργάζομαι στενά με την ομάδα μου, συζητάμε τι μπορεί να υλοποιηθεί τεχνικά και τι όχι. Συνήθως μου “βάζουν φρένο” γιατί οι ιδέες μου είναι συχνά πιο τολμηρές από όσο αντέχει η τεχνική, αλλά πάντα βρίσκουμε τον τρόπο και στο τέλος… το κάνουμε.
Είναι μια διαδικασία που δεν μπορείς να τη βιάσεις. Δεν είναι κάτι “καταναλωτικό”, είναι μια σχέση με το ίδιο το υλικό, με το φως, με τη μνήμη. Και πιστεύω πως αυτό, με έναν ανεξήγητο τρόπο, ο κόσμος που φορά τα κοσμήματα μπορεί και το νιώθει.
Ποια ήταν μια από τις πιο ανταποδοτικές ή απροσδόκητες στιγμές στην πορεία σας ως σχεδιάστρια κοσμημάτων;
Παράδοξο αλλά αληθινό: μία από τις πιο ανταποδοτικές στιγμές στην πορεία μου δεν ήταν μια επίσημη διάκριση ή ένα μεγάλο βραβείο, αλλά κάτι πολύ πιο απλό και ουσιαστικό. Θυμάμαι μια φορά, σε ένα μαγαζί στο Λονδίνο, μια πολύ αγαπημένη καλλιτέχνιδα μου έκανε κομπλιμέντο για τα κοσμήματα που φορούσα, χωρίς να γνωρίζει το παραμικρό για τη δουλειά μου. Και τελικά, μέσα από αυτή την αυθεντική σύνδεση, καταλήξαμε να της πουλήσω δύο κομμάτια.
Ήταν εκείνη η στιγμή που κατάλαβα πόσο βαθιά μπορεί να μιλήσει ένα κόσμημα, ακόμα και σε κάποιον που δεν ξέρει την ιστορία ή το όραμα πίσω από αυτό. Δεν υπάρχει πιο όμορφο και αναζωογονητικό συναίσθημα από το να βλέπεις ότι η τέχνη σου αγγίζει τους ανθρώπους με τον πιο αυθεντικό τρόπο.
Από την Λητώ Καραμήτσου
