Η Kwaneta Harris εργαζόταν ως νοσοκόμα πριν ξεκινήσει την έκτιση της ποινής της στις γυναικείες φυλακές στο Gatesville του Τέξας. Οι συνθήκες μέσα στις συγκεκριμένες φυλακές είναι σκληρές, παρότι επίσημα περιγράφονται ως «μονάδες κράτησης μεσαίου επιπέδου ασφάλειας». Στο κελί μένει μόνη της, όπως και οι άλλες κρατούμενες της ίδιας πτέρυγας, η οποία είναι διαχωρισμένη από αυτές του γενικού πληθυσμού. Κάθε μία έχει το δικό της κελί, όπου περνάει σχεδόν ολόκληρη την ημέρα της. Οι κρατούμενες αυτής της πτέρυγας, προκειμένου να επικοινωνήσουν άμεσα μεταξύ τους, είναι αναγκασμένες να φωνάζουν ανάμεσα στα ανοίγματα του εξαερισμού των κελιών ή μπροστά στο μικρό παράθυρο κάθε πόρτας. Κι όποια τις ακούσει, τις άκουσε. 

unsplash

Πριν από λίγες εβδομάδες, η Harris άκουσε τις συγκρατούμενές της να συζητάνε – φωνασκώντας, μιας και δεν υπάρχει άλλη επιλογή – για το ζήτημα της εγκυμοσύνης και συγκεκριμένα για την αντισύλληψη. Ακούγοντας τις διάφορες απόψεις των υπόλοιπων γυναικών, οι περισσότερες από τις οποίες δεν είχαν ιδέα για τις ορθές μεθόδους αντισύλληψης, η Harris παρενέβη στην κουβέντα και άρχισε να μιλάει για το θέμα, καταρρίπτοντας διάφορους μύθους που είχαν ακουστεί στο ενδιάμεσο, και ταυτόχρονα ενημερώνοντας τις γυναίκες για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Προφανώς, στα σχολεία του Τέξας δε διδάσκεται το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής, παρά μόνο η αποχή, ενώ το γεγονός ότι οι περισσότερες κρατούμενες είχαν μεγαλώσει σε δύσκολες συνθήκες επισφράγιζε τη βαθιά τους άγνοια στο θέμα της αντισύλληψης.

Κάποια στιγμή η συζήτηση έφτασε και στην άμβλωση. Συγκεκριμένα, μια κρατούμενη ρώτησε αν είναι εφικτή η «μερική άμβλωση», ένας όρος που προφανώς δεν υπάρχει στην επιστήμη και που έχει διαδοθεί στο κοινό από τους πολέμιους της άμβλωσης, ειδικά στις ΗΠΑ. Τότε, η Harris απάντησε ότι «δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα», καθώς και ότι η πλειοψηφία των αμβλώσεων πλέον γίνεται με τη λήψη φαρμάκων και όχι χειρουργικά. Μαζί με τις συγκρατούμενες της Harris για την ανυπαρξία της «μερικής άμβλωσης» – καθώς και για άλλους τέτοιους μύθους περί άμβλωσης, έμαθε και ένας σωφρονιστικός φρουρός που βρισκόταν στο χώρο, και με τον οποίο στη διάρκεια της κουβέντας η Harris δεν είχε οπτική επαφή. Ο νεαρός άνδρας, εμφανίστηκε ξαφνικά μπροστά στο άνοιγμα της πόρτας της Harris και άρχισε να της φωνάζει να σκάσει, ενώ την απείλησε αμέσως με πειθαρχικά μέτρα, αλλά και με την απαγγελία νέων κατηγοριών εναντίον της, που θα επέσυραν επιπλέον ποινή φυλάκισης. Φυσικά, οι συγκρατούμενες αντέδρασαν έντονα λεκτικά, όση ώρα η Harris κατέγραφε τα στοιχεία του για να υποβάλει αναφορά στη διεύθυνση των φυλακών. Η ίδια, μάλιστα, άρχισε να ψάχνει στο tablet που της έχει δώσει η φυλακή για το αν υπάρχει κάποιος νόμος που να απαγορεύει τη συζήτηση για την άμβλωση, σε πολιτεία των ΗΠΑ όπου η διαδικασία είναι παράνομη.

Κανένα νομοθέτημα, ακόμα και σε μια από τις πιο αυστηρές πολιτείες σε αυτό το ζήτημα, δεν απαγορεύει τη συζήτηση για την άμβλωση γενικά. Προφανώς και σε ένα τόσο συντηρητικό μέρος, ο νόμος είναι αυστηρός και μετά τις έξι εβδομάδες κύησης απαγορεύει την παρακίνηση σε άμβλωση. Αλλά η Harris δεν έκανε ούτε αυτό. Μίλησε γενικόλογα. Ενημέρωσε τις συγκρατούμενές τις για πράγματα που, σε έναν κόσμο που θα σεβόταν πραγματικά το γυναικείο σώμα, θα έπρεπε ήδη να είναι γνωστά σε όλους και όλες.

Τα μεσάνυχτα ένας άλλος φρουρός εμφανίστηκε στο κελί της Harris, την ξύπνησε και την οδήγησε στην άλλη άκρη της πτέρυγάς της, όπου κρατείται μόνο μια γυναίκα, η οποία πάσχει από σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας. Μέσα στο νέο μοναχικό κελί της έμεινε τρεις μέρες, έχοντας για «θέα» μόνο τα συρματοπλέγματα, χωρίς να μπορεί να τηλεφωνήσει στους δικούς της ή να επικοινωνεί με τις υπόλοιπες συγκρατούμενες – εκτός αν φώναζε πάρα πολύ δυνατά. Κι αν την επέστρεψαν στο κανονικό της κελί μετά από τρεις μέρες στην απομόνωση, η Harris μέχρι σήμερα δυσκολεύεται πάρα πολύ να επικοινωνήσει με τις συγκρατούμενές της, με τις οποίες υπό κανονικές συνθήκες μπορούν να ανταλλάσσουν κάποια μηνύματα μέσω των – υπό επιτήρηση – tablet τους. Κάποια μέλη του προσωπικού τής παραδίδουν εκτυπωμένα μηνύματα, τα οποία όμως έχουν γραφτεί σε προηγούμενες μέρες και σχεδόν δε διαβάζονται λόγω του μικρού μεγέθους των γραμμάτων. Η Harris, ωστόσο, κατάφερε με κάποιο τρόπο μιλήσει με το The Nation, λέγοντας στους δημοσιογράφους πως φοβάται ότι η φυλακή ίσως της απαγορεύσει και την επικοινωνία με τα παιδιά της.

Pexels

Μετά την σοκαριστική ανατροπή της απόφασης «Ρόου κατά Γουέιντ» από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ το 2022, το δικαίωμα στην άμβλωση έπαψε να προστατεύεται με τον ίδιο τρόπο σε όλη την Αμερική και οι συντηρητικότερες από τις πολιτείες ψήφισαν σχεδόν αμέσως νομοθεσία που την απαγορεύει, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα κι αν η εγκυμοσύνη είναι προϊόν βιασμού. Έκτοτε, οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως «pro-lifers», προσπαθούν όχι μόνο να κλείσουν και τα ελάχιστα νομοθετικά «παράθυρα» που επιτρέπουν το θεμελιώδες δικαίωμα στην άμβλωση, αλλά στο ίδιο πλαίσιο διαδίδουν και αντιεπιστημονικές απόψεις, επιχειρώντας και να φιμώσουν όσους τολμούν να εκφέρουν αντίθετη γνώμη για το ζήτημα. Το περιστατικό με την Harris είναι μια τρανή απόδειξη πως η μη επαρκής προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση στις Ηνωμένες Πολιτείες συνεπάγεται και τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και την, χωρίς επίσημο έρεισμα, παράνομη, ισχυροποίηση της εξουσίας που έχουν οι σωφρονιστικές αρχές πάνω στις κρατούμενες. Ήδη σε πολλές φυλακές της Αμερικής οι κρατούμενες δεν ενημερώνονται για το δικαίωμά τους στην άμβλωση, ακόμα κι όταν φυλακίζονται έγκυες σε γνώση των αρχών, ενώ καλλιεργείται ευρέως ένα κλίμα παραπληροφόρησης, το οποίο έχει σκοπό να στερήσει κι άλλο, ειδικά από τις ευάλωτες γυναίκες, το δικαίωμα στη σωματική τους αυτονομία. Όπως και η αστυνομία, ειδικά σε μέρη όπως οι προαναφερθείσες πολιτείες, έτσι και κάποια, τουλάχιστον, από τα σωφρονιστικά καταστήματα των ΗΠΑ εκμεταλλεύονται αυτό το κοινωνικό πισωγύρισμα σε εποχές πριν το 1973, προκειμένου να μην ενημερώσουν και να μη συνδράμουν φυλακισμένες ώστε να πάρουν τις αποφάσεις που επιθυμούν για το δικό τους σώμα. Σύμφωνα με το The Nation, το ποσοστό των φυλακισμένων στις ΗΠΑ που δε γνώριζαν για το δικαίωμά τους στην άμβλωση, έφτανε παλαιότερα ως και το 70%. Πλέον, τα δικαιώματά τους βρίσκονται σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο, ο οποίος μόνο να αυξηθεί μπορεί, αν κρίνουμε από τις τρέχουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα. Η Harris μπορεί να άκουσε τις συγκρατούμενές της και να έδρασε, πληρώνοντας ένα ακριβό τίμημα, ωστόσο είναι ανάγκη να (τις) ακούσουν κι άλλοι. Για την ακρίβεια, όλοι.

Advertisement - Continue Reading Below
Advertisement - Continue Reading Below