Πάνω από είκοσι εργαζόμενοι ανθρωπιστικών οργανώσεων, ανάμεσά τους και η Sara Mardini, οδηγήθηκαν την Πέμπτη, 4 Δεκεμβρίου, σε δίκη αντιμετωπίζοντας κατηγορίες, ανάμεσά τους και αυτή της διακίνησης μεταναστών, σε μια υπόθεση που οργανώσεις δικαιωμάτων απορρίπτουν ως αβάσιμη προσπάθεια ποινικοποίησης της παροχής βοήθειας σε πρόσφυγες που επιχειρούν να φτάσουν στην Ευρώπη.
«Η δίκη στη Λέσβο διεξάγεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, που είδε πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους να φτάνουν στις ακτές της κατά την προσφυγική κρίση του 2015-2016, κάνουν πιο αυστηρή τη μεταναστευτική τους πολιτική, καθώς τα δεξιά κόμματα κερδίζουν έδαφος σε ολόκληρη την Ένωση», αναφέρει ρεπορτάζ του Reuters.
Οι 24 κατηγορούμενοι, συνδεδεμένοι με την Emergency Response Center International (ERCI), μια μη κερδοσκοπική οργάνωση έρευνας και διάσωσης που δραστηριοποιήθηκε στη Λέσβο από το 2016 έως το 2018, αντιμετωπίζουν ποινές πολυετούς φυλάκισης. Οι κακουργηματικές κατηγορίες περιλαμβάνουν συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση που διευκόλυνε την παράνομη είσοδο μεταναστών, καθώς και ξέπλυμα χρήματος που σχετίζεται με τη χρηματοδότηση της ομάδας.
Μεταξύ των κατηγορουμένων βρίσκεται η Sara Mardini, μία από τις δύο Σύριες αδελφές που το 2015 έσωσαν πρόσφυγες τραβώντας τη βάρκα τους μέχρι την ακτή όταν αυτή άρχισε να βυθίζεται, καθώς και ο Sean Binder, Γερμανός υπήκοος που ξεκίνησε να προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του στην ERCI το 2017. Συνελήφθησαν το 2018 και πέρασαν πάνω από 100 ημέρες σε προφυλάκιση, πριν αφεθούν ελεύθεροι εν αναμονή της δίκης.
«Το αποτέλεσμα της δίκης θα καθορίσει αν η ανθρωπιστική βοήθεια θα προστατεύεται δικαστικά από παράλογες κατηγορίες ή αν θα παραδοθεί στη δίνη αυθαίρετων αφηγήσεων των διωκτικών αρχών», δήλωσε στο Reuters ο συνήγορος υπεράσπισης των κατηγορουμένων, Ζαχαρίας Κεσσές.
Ακούστε παρακάτω τα όσα είχε πει η Yusra Mardini (η αδερφή τής Sara), ως καλεσμένη στο Marie Claire Power Trip το 2024
«Η Ελλάδα, πλέον, έχει υιοθετήσει αυστηρότερη στάση απέναντι στη μετανάστευση. Από το 2019, η κεντροδεξιά κυβέρνηση έχει ενισχύσει τους συνοριακούς ελέγχους με φράχτες και θαλάσσιες περιπολίες, ενώ τον Ιούλιο ανέστειλε προσωρινά την εξέταση αιτήσεων ασύλου για μετανάστες που φτάνουν από τη Βόρεια Αφρική», συνεχίζει το ρεπορτάζ.
Όποιος συλληφθεί σήμερα να βοηθά μετανάστες να φτάσουν στην ακτή ενδέχεται να αντιμετωπίσει κατηγορίες όπως διευκόλυνση παράνομης εισόδου στην Ελλάδα ή συνδρομή σε εγκληματική οργάνωση, βάσει νόμου του 2021, που ψηφίστηκε στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών προσπαθειών να περιοριστούν οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών από τη Μέση Ανατολή και την Ασία.
«Η υπόθεση βασίζεται σε βαθιά εσφαλμένη λογική», ανέφερε η Human Rights Watch σε ανακοίνωσή της. «Η διάσωση ζωών στη θάλασσα παρουσιάζεται εσφαλμένα ως διακίνηση μεταναστών, η οργάνωση έρευνας και διάσωσης εμφανίζεται ως εγκληματική οργάνωση και, κατά συνέπεια, η νόμιμη συλλογή πόρων της χαρακτηρίζεται ως ξέπλυμα χρήματος».
Η αθώωση της Sara το 2023
Το 2023, ελληνικό δικαστήριο απέρριψε τις κατηγορίες κατασκοπείας εις βάρος των κατηγορουμένων. Οργανώσεις δικαιωμάτων έχουν επικρίνει την υπόθεση, χαρακτηρίζοντάς την αβάσιμη και χωρίς αποδεικτικά στοιχεία.
Η Sara και η αδερφή της Yusra, που έγιναν διεθνή σύμβολα της προσφυγιάς, σώζωντας 18 ανθρώπους αποφασίζοντας να βουτήξουν στα νερά του Αιγαίου ώστε να μη βουλιάξει η βάρκα με την οποία έρχονταν στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν και αυτή τη σκληρή πραγματικότητα των κατηγοριών και των δικαστηρίων. Τον Δεκέμβριο του 2022, μίλησαν στο Marie Claire, με την Sara να τονίζει για τη δίκη, που ελάμβανε χώρα τότε: «Με συνέλαβαν τον Αύγουστο του 2018 και νιώθω πολύ απογοητευμένη. Ακόμη δεν μπορώ να πιστέψω ότι τέσσερα χρόνια μετά, όλο αυτό δεν έχει τελειώσει και πρέπει να ξαναπεράσω αυτή την επώδυνη διαδικασία και να λέω γι’ ακόμη μία φορά τα ίδια».
Όσο για το πώς επηρέαζαν όλες αυτές οι κατηγορίες για κατασκοπεία και διακίνηση προσφύγων την ψυχοσύνθεσή τους και τη ζωή τους, αλλά και το πώς βλέπουν την Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες δήλωσαν:
«Ήταν ένα δύσκολο θέμα για εμάς. Τόσο η αδερφή μου όσο και ολόκληρη η οικογένειά μου λατρεύουμε την Ελλάδα. Μπορεί η διαδρομή προς αυτή να ήταν δύσκολη, αλλά όταν φτάσαμε στη Λέσβο, μια κυρία μάς βοήθησε και μάς είπε πού να κοιμηθούμε (σε μια εκκλησία!). Συνάντησα υπέροχους ανθρώπους που ήθελαν να βοηθήσουν και άλλους που δεν ήθελαν. Αυτό συμβαίνει συνέχεια κι αυτή είναι η ομορφιά της ζωής. Είναι κρίμα που συνέβη αυτό, όχι μόνο στην αδερφή μου, αλλά και σε ακόμη 15 ακτιβιστές που βοηθούσαν τους πρόσφυγες.
Πιστεύω πως η αντιμετώπιση που είχαν δεν αντιπροσωπεύει τους Ελληνες. Αγαπάω την Ελλάδα. Πέρασα πολλά καλοκαίρια εδώ -είχα Ελληνα σύντροφο για τρία χρόνια- κι εξακολουθώ να έρχομαι κάθε χρόνο. Δεν νομίζω ότι όλο αυτό που συνέβη θα σταματήσει την αδερφή μου από το να συνεχίσει αυτό που κάνει. Όλοι όσοι κατηγορήθηκαν και συνελήφθησαν εξακολουθούν να βοηθούν τους πρόσφυγες. Είναι καταπληκτικοί άνθρωποι. Η αδερφή μου δεν απαλλάχθηκε από όλες τις κατηγορίες, μόνο από τις πιο σημαντικές. Επιτρέπεται να επιστρέψει στην Ελλάδα και ίσως τη φέρω μαζί μου, ποιος ξέρει».
Διαβάστε εδώ ολόκληρη τη συνέντευξη.
