Πόσες φορές έχουμε γνωρίσει κάποιον, όλα μοιάζουν να κυλούν ονειρικά, βγαίνουμε ραντεβού, υπάρχει χημεία, νιώθουμε εκείνο το γλυκό σκίρτημα… και μετά τίποτα. Εξαφάνιση. Χωρίς εξήγηση, χωρίς σημάδι. Το λεγόμενο ghosting φαίνεται να είναι πλέον σχεδόν… αναμενόμενο. Αλλά γιατί συμβαίνει τόσο συχνά; Γιατί, ενώ όλα δείχνουν να πηγαίνουν καλά, καταλήγουμε να κοιτάμε το κινητό μας χωρίς απάντηση;
Η απάντηση, όσο απρόσμενη κι αν είναι, μπορεί να βρίσκεται στην ψυχολογία μας – συγκεκριμένα, στο στυλ προσκόλλησής μας. Πολλοί από εμάς είτε έχουμε είτε συναντάμε άτομα με αποφευκτικό στυλ προσκόλλησης (avoidant attachment style) – κι αυτό ίσως εξηγεί γιατί οι σχέσεις μοιάζουν όλο και πιο εφήμερες.
Τι είναι το avoidant attachment style;
Το αποφευκτικό στυλ είναι ένα από τα τέσσερα βασικά στυλ προσκόλλησης και χαρακτηρίζεται από δυσκολία στη συναισθηματική εγγύτητα, έντονη ανάγκη για αυτονομία και απομάκρυνση όταν η σχέση αρχίζει να γίνεται πιο συναισθηματική. Αυτό το μοτίβο δημιουργείται συχνά από την παιδική μας ηλικία, όταν οι φροντιστές μας ήταν συναισθηματικά απόμακροι ή δεν έδιναν αξία στα συναισθήματά μας.
Μπορεί να θέλουμε την αγάπη και τη σύνδεση, όμως όταν τις αποκτούμε, κάτι μέσα μας μας λέει να κρατήσουμε αποστάσεις. Και αυτό μας κάνει να χανόμαστε – ή να φεύγουμε εμείς πρώτοι.
Γιατί είναι τόσο διαδεδομένο σήμερα;
Ζούμε σε μια εποχή όπου οι γνωριμίες γίνονται κατά κύριο λόγο μέσω εφαρμογών, και οι situationships είναι πιο κοινές από τις πραγματικές σχέσεις. Αυτό το περιβάλλον μας επιτρέπει να παραμένουμε στην επιφάνεια – χωρίς να χρειάζεται να ανοιχτούμε πραγματικά ή να αντιμετωπίσουμε το άγχος της συναισθηματικής δέσμευσης. Για κάποιον με αποφευκτικό στυλ, είναι το ιδανικό έδαφος.
Επιπλέον, τα social media ενισχύουν την αίσθηση ότι «κάτι καλύτερο» μάς περιμένει στην επόμενη στροφή. Οι συνεχείς συγκρίσεις, η πίεση να φανούμε «τέλειοι» και η ανασφάλεια που γεννούν τα ψηφιακά πρότυπα μάς κάνουν να φοβόμαστε τη βαθιά σύνδεση. Έτσι, προτιμάμε να φλερτάρουμε, να περνάμε καλά, αλλά να μην δεσμευόμαστε πραγματικά – για να μην πληγωθούμε.
Πώς αναγνωρίζουμε αυτό το μοτίβο;
Ίσως το έχουμε ζήσει: στην αρχή, το άλλο άτομο είναι υπερβολικά θερμό, ενδιαφέρεται, μας δείχνει πόσο πολύ του αρέσουμε. Αλλά ξαφνικά η επικοινωνία μειώνεται, οι απαντήσεις γίνονται ψυχρές και νιώθουμε ότι η φλόγα έχει σβήσει. Αυτό το μοτίβο – από την έντονη αρχική φάση στο απότομο συναισθηματικό πάγωμα – είναι ένα από τα βασικά σημάδια της αποφευκτικής προσκόλλησης.
Αν το εντοπίζουμε στους άλλους, μπορούμε να επιλέξουμε: είτε να το συζητήσουμε και να προσπαθήσουμε να το δουλέψουμε μαζί τους, είτε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και να φύγουμε πριν πληγωθούμε.
Κι αν το κάνουμε εμείς;
Αν νιώθουμε ότι εμείς είμαστε αυτοί που φεύγουν όταν τα πράγματα γίνονται πιο «σοβαρά», δεν χρειάζεται να νιώθουμε ντροπή – χρειάζεται να κατανοήσουμε. Αναγνωρίζοντας τα μοτίβα μας, μπορούμε να ξεκινήσουμε τη θεραπεία τους. Η ψυχοθεραπεία είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος σε αυτή τη διαδικασία. Μας βοηθά να ανακαλύψουμε τι κρύβεται πίσω από τις αντιδράσεις μας, να αναγνωρίσουμε τα τραύματα και να δημιουργήσουμε νέα μοτίβα – πιο ασφαλή και υγιή. Στο τέλος της ημέρας, όλοι αξίζουμε μια σχέση στην οποία δεν φοβόμαστε να ανοιχτούμε. Κι αυτό ξεκινά από εμάς.