Από τη Μάρα Θεοδωροπούλου
Μπορεί φέτος να μην είχαμε γυναικείο Χρυσό Φοίνικα (γι’ αυτή την τιμή επιλέχθηκε ο Jafar Panahi με το «It Was Just An Accident»), όμως το 78ο Φεστιβάλ Καννών σημαδεύτηκε από γυναικείες παρουσίες, και ιστορίες μπροστά και πίσω από την κάμερα που αποκάλυψαν το εύρος της δημιουργικότητας και της αποφασιστικότητας που συναντά κάποιος στο υψηλότερο επίπεδο της παγκόσμιας κινηματογραφικής βιομηχανίας.
H Juliette Binoche έδωσε το στίγμα ως πρόεδρος της φετινής κριτικής επιτροπής. Δύο σταρ του Χόλιγουντ προσγειώθηκαν στην Κρουαζέτ για πρώτη φορά με σκηνοθετική ιδιότητα: η Kristen Stewart με το «The Chronology Of Water» και η Scarlett Johansson με το «Eleanor The Great». Στο πρώτο, η υποψήφια για Όσκαρ ηθοποιός έδωσε όλη την ψυχή της μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη μια τραυματική αυτοβιογραφική ιστορία σεξουαλικής κακοποίησης και queer λύτρωσης από τη συγγραφέα Lidia Yuknavitch, με την κάμερά της να γίνεται ένα με το σώμα της πρωταγωνίστριας, Imogen Poots. Και στο δεύτερο, η πρώην Black Widow της Marvel συγκίνησε το κοινό με την 94χρονη ηρωίδα του τίτλου (που υποδύεται η June Squibb) που, στην προσπάθειά της να καταπολεμήσει τη μοναξιά της, προσποιείται ότι είναι επιζήσασα του Ολοκαυτώματος.
Όμως η A-list του Χόλιγουντ έδωσε δυναμικό παρών και μπροστά από την κάμερα, είτε με το μικρό αλλά καθοριστικό ρόλο της Emma Stone στο σατιρικό «Eddington» είτε με μια από τις καλύτερες ερμηνείες ολόκληρου του Φεστιβάλ (και σίγουρα την καλύτερη της καριέρας της), αυτή της Jennifer Lawrence στο «Die, My Love». H βραβευμένη με Όσκαρ σταρ, που τα τελευταία χρόνια έκανε ένα διάλειμμα για να ασχοληθεί με την οικογένειά της, είχε εκφράσει στο παρελθόν τη δυσαρέσκειά της για την τροπή της καριέρας της σε σχέση με την έλλειψη καλλιτεχνικά αξιόλογων ρόλων (γι’αυτό το λόγο απέλυσε τον προηγούμενο ατζέντη της). Η μεγάλη της επιστροφή στην ταινία της Lynn Ramsey τη βρίσκει σε γενναία, καθηλωτική φόρμα στο ρόλο μιας νέας μητέρας που βυθίζεται στην επιλόχειο κατάθλιψη και αναζητά διέξοδο από τη δυσβάσταχτη καθημερινότητά της, με το σύζυγό της (Robert Pattinson) να πασχίζει να κατανοήσει το αδιανόητο. Πρόκειται για μια απρόβλεπτη, ψυχολογικά απαιτητική ερμηνεία που έχει ήδη βάλει την Lawrence, η οποία πρόσφατα υποδέχτηκε το δεύτερο παιδί της, σε τροχιά βραβείων για την ερχόμενη σεζόν.
Η μεγάλη επιστροφή της Lawrence στην ταινία της Lynn Ramsey τη βρίσκει σε γενναία, καθηλωτική φόρμα στο ρόλο μιας νέας μητέρας που βυθίζεται στην επιλόχειο κατάθλιψη και αναζητά διέξοδο από τη δυσβάσταχτη καθημερινότητά της, με το σύζυγό της (Robert Pattinson) να πασχίζει να κατανοήσει το αδιανόητο.
Μιλώντας για βραβεύσεις, το Grand Prix του φετινού Διαγωνιστικού κέρδισε το «Sentimental Value» του Joachim Trier, στο οποίο ο νορβηγός auteur συναντά ξανά την Renate Reinsve (πρωταγωνίστρια του προηγούμενου θριάμβου του, «The Worst Person In The World») για άλλη μια εξερεύνηση των βαθύτερων ανθρώπινων σχέσεων: εδώ υποδύεται μια ηθοποιό που αντιμετωπίζει τον αποξενωμένο πατέρα της (Stellan Skarsgård), έναν σκηνοθέτη που της προτείνει να παίξει στη νέα ταινία του και όταν εκείνη αρνείται, εκείνος δίνει το ρόλο σε μια ανερχόμενη στάρλετ του Χόλιγουντ (Elle Fanning), δημιουργώντας εντάσεις στην οικογένεια. Η Reinsve και η Fanning, με τις εύθραυστες, χαρισματικές ερμηνείες τους, κατασυγκίνησαν το κοινό στο Φεστιβάλ. Εξίσου συζητήθηκαν και δύο ανερχόμενα ονόματα: η Nadia Melliti, που στην πρώτη της εμφάνιση κέρδισε το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για το «The Little Sister» της Hafsia Herzi, και η Mia Threapleton, που κλέβει την παράσταση στο «Φοινικικό Σχήμα» του Wes Anderson. H 23χρονη Melliti, η οποία στην ταινία παίζει μια 17χρονη Μουσουλμάνα στο Παρίσι που προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την ταυτότητα και τη σεξουαλικότητά της, είναι φοιτήτρια και ερασιτέχνης ποδοσφαιρίστρια που ανακαλύφθηκε στο δρόμο. Η Threapleton, γνωστή από την τηλεοπτική σειρά «The Buccaneers», απέδειξε ότι έχει λαμπρή πορεία μπροστά της, ακολουθώντας τα βήματα της μητέρας της, Kate Winslet.
Επιπλέον, μια προσεκτική ματιά στις ταινίες που επιλέχθηκαν για το φετινό Φεστιβάλ αποκαλύπτει κάτι ουσιαστικό και αισιόδοξο: από τις 104 ταινίες μεγάλου μήκους που παρουσιάστηκαν σε όλα τα τμήματα, οι 22 είναι σκηνοθετημένες από γυναίκες. Ποσοστό λίγο πάνω από το 20% — ένας αριθμός που ίσως φαίνεται ακόμη μικρός, αλλά φέτος λέει πολλά, ειδικά για μια διοργάνωση που έχει ακόμα δρόμο προς την ισότητα. Εκτός από τις προαναφερθείσες Ramsey και Hafzi, σκηνοθέτιδες όπως η Julia Ducournau (μία από τις δύο γυναίκες που έχουν βραβευτεί με Χρυσό Φοίνικα, για το «Titane»), η Kelly Reichardt και η Carla Simón έφεραν δυναμικές και βαθιά προσωπικές ταινίες στην Κρουαζέτ, δημιουργώντας μια συλλογική παρουσία, γεμάτη σιγουριά και αυτοπεποίθηση. Τέτοια παραδείγματα εμπνέουν προσωπικότητες σαν την Nicole Kidman, που τιμήθηκε στο gala της Kering με το Women in Motion Award, να συνεχίσουν να συνεργάζονται με γυναίκες δημιουργούς. Οκτώ χρόνια μετά τη δημόσια δέσμευσή της (στο ίδιο Φεστιβάλ) να δουλεύει με μια γυναίκα σκηνοθέτιδα κάθε 18 μήνες, η Αυστραλή σούπερ σταρ το έχει καταφέρει 27 (!) φορές. «Επενδύστε σε εμάς και πιστέψτε σε εμάς», παρότρυνε τους παρευρισκομένους στην ευχαριστήρια ομιλία της. «Οι φωνές μας είναι σημαντικές. Θα βοηθήσουμε να αλλάξει ο κόσμος, αλλά θα σας προσφέρουμε και μια ματιά στις καρδιές και τις ψυχές μας και το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα. Αν μας δώσετε την ευκαιρία, είμαστε πανέτοιμες».