Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών ο Καναδοαμερικανός αρχιτέκτονας Φρανκ Γκέρι, που σχεδίασε σειρά κτιρίων αφού αψήφησαν τις συμβάσεις και τον έκαναν έναν από τους επιδραστικούς σχεδιαστές της γενιάς του.
Γεννήθηκε το 1929 στο Τορόντο ως Εφραΐμ Όουεν Γκόλντμπεργκ. Με την οικογένειά του εγκαταστάθηκαν στη νότια Καλιφόρνια όπου και σπούδασε αρχιτεκτονική, χωρίς πάντως να ολοκληρώσει ένα μεταπτυχιακό στο σχέδιο από το Χάρβαρντ.
Ο Γκέρι εκτέλεσε περισσότερα από 150 έργα σε όλο τον κόσμο. Στα πιο γνωστά του συγκαταλέγονται το Walt Disney Concert Hall στο Λος Άντζελες και το Jay Pritzker Pavilion στο Σικάγο.
Το θαύμα του Μπιλμπάο
Ίσως το κορυφαίο έργο του ήταν το Μουσείο Γκούγκενχαιμ στο Μπιλμπάο της Ισπανίας, το οποίο θεωρείται από μία από τις καλύτερες κατασκευές του 20ού αιώνα.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ο Γκέρι κέρδισε τον διεθνή διαγωνισμό για τον σχεδιασμό του νέου παραρτήματος του Μουσείου Guggenheim στη Χώρα των Βάσκων. Μαζί με τον τότε διευθυντή του Ιδρύματος, Τόμας Κρένς, οραματίστηκαν ένα μουσείο που θα ανέτρεπε κάθε κανόνα του 20ού αιώνα. Ο Γκέρι εμπνεύστηκε από την «ωμή βιομηχανική ομορφιά» του Μπιλμπάο και δημιούργησε ένα συγκλονιστικό σύμπλεγμα από τιτάνιο και ασβεστόλιθο, που μοιάζει άλλοτε με πλοίο κι άλλοτε με μισοδιαλυμένο γλυπτό.
Το κτίριο, που ολοκληρώθηκε το 1997, είναι κατασκευασμένο από τιτάνιο, ασβεστόλιθο και γυαλί. Στη μορφή του κυριαρχούν οι σπειροειδείς επιφάνειες που δημιουργούν μια αίσθηση κίνησης.
Προσέλκυσε 1,3 εκατ. επισκέπτες τον πρώτο χρόνο, αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο με τον οποίο οι πόλεις αντιλαμβάνονται τη δύναμη της αρχιτεκτονικής. Το «φαινόμενο Μπιλμπάο» γεννήθηκε: η ιδέα ότι ένα μοναδικό κτίριο μπορεί να αναζωογονήσει οικονομικά μια ολόκληρη περιοχή.
Ο Γκέρι, όπως σημειώνει η Toronto Star, συχνά χρησιμοποιούσε μοναδικά υλικά στα έργα του που έμοιαζαν με γλυπτά. Οι κατασκευές του ήταν καμπυλόγραμμες, σχεδόν σαν γλυπτά. «Με ρωτούν αν είμαι καλλιτέχνης ή αρχιτέκτονας, αλλά νομίζω ότι είναι το ίδιο», έλεγε το 1987.
Υπήρξε μάλιστα πρωτοπόρος στη χρήση ψηφιακών εργαλείων για την υλοποίηση σχεδίων που έως τότε θεωρούνταν «αδύνατα» στην πράξη. Εμπνεόταν από ζωγράφους όπως ο Φρανκ Στέλα και ο Τζάσπερ Τζονς και από μικρός γοητευόταν από τα ψάρια —μια εμμονή που ενσωμάτωσε σε πολλά έργα του, από γλυπτά μέχρι κτίρια.
Πάντα αρνιόταν να ενταχθεί σε ασρχιτεκτονικά κινήματα.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το 1989 τιμήθηκε με το βραβείο Pritzker, την κορυφαία διάκριση στην αρχιτεκτονική. Η επιτροπή τον παρομοίασε με την τζαζ: αυθόρμητο, αυτοσχεδιαστικό, γεμάτο ζωντάνια.
Συνέχισε να εργάζεται -έστω και επιλεκτικά- ως τα τελευταία χρόνια της ζωής του, πολλές φορές σε έργα «κοινωνικής δικαιοσύνης».
Ο Γκέρι πέθανε την Παρασκευή στο σπίτι του στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνιας, όπου ζούσε με τη σύζυγό του Μπέρτα, έπειτα από σύντομη ασθένεια του αναπνευστικού. Είχε παντρευτεί δύο φορές και απέκτησε τέσσερα παιδιά.
Αφήνει πίσω του ένα έργο που όχι μόνο σημάδεψε τη σύγχρονη αρχιτεκτονική, αλλά και απέδειξε ότι ένα κτίριο μπορεί να γίνει πολιτιστικό γεγονός, οικονομικός καταλύτης και καλλιτεχνικό τοπόσημο — ένας αρχιτέκτονας που, όπως έγραφαν οι κριτικοί, «μεταμόρφωνε οτιδήποτε γνώριζες σε κάτι εντελώς νέο».
Με πληροφορίες από το protothema.gr
