Μια μητέρα, η Jane Butler, έστειλε ένα μήνυμα στον Jonathan Haidt, κοινωνικό ψυχολόγο και συγγραφέα («The anxious generation»), για την ελευθερία με την οποία μεγαλώνει τον 9χρονο γιο της, η οποία ωστόσο κάνει εντύπωση στους άλλους, δεδομένου μάλιστα ότι η οικογένεια δεν ζει σε κάποιο χωριό αλλά στη χαοτική Νέα Υόρκη. Ο ειδικός μοιράστηκε αυτό το μήνυμα στο Instagram, σχολιάζοντας πως του θυμίζει ό,τι έχει γράψει η Lenore Skenazy στο βιβλίο της «Free-Range Kids», όπου μάς παρακινεί να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας και να αφήσουμε τα παιδιά μας πιο ελεύθερα.
«Όταν λέω στους άλλους ότι ο 9χρονος γιος μου πηγαίνει μόνος του στο ποδόσφαιρο, στα μαθήματά του, στα playdates και ότι κατεβαίνει μόνος του πλαγιές με τα σκι του, όλα χωρίς smartphone, συνήθως ανασηκώνουν τα φρύδια τους, γελούν νευρικά (και ίσως με κοιτούν επικριτικά). Άλλωστε, ζούμε στο κέντρο της Νέας Υόρκης. Δεν είναι επικίνδυνο;
»Μήπως όμως ο πραγματικός κίνδυνος κρύβεται στο να προσπαθούμε υπερβολικά να προστατεύσουμε τα παιδιά μας;
»Όπως πολλοί σύγχρονοι γονείς, είδα πόσο βολικές μπορεί να είναι οι οθόνες με το “εύκολο παιχνίδι” που παρέχουν. Είδα playdates να προγραμματίζονται εβδομάδες νωρίτερα, τα διαλείμματα να επιβλέπονται αυστηρά και την επαφή να περιορίζεται στην ανταλλαγή emojis μέσα από μια οθόνη.
»Η παιδική ηλικία άρχισε να μοιάζει με μια πρόβα τζενεράλε για την ενηλικίωση, αλλά χωρίς την ανεξαρτησία ή τις χαρές της. Η ανάγνωση του βιβλίου “The Anxious Generation” του Jonathan Haidt με αφύπνισε. Τα παιδιά μας δεν μεγαλώνουν υπερβολικά γρήγορα – μεγαλώνουν υπερβολικά ψηφιακά. Και αυτό δεν είναι το ίδιο πράγμα.
«Η παιδική ηλικία άρχισε να μοιάζει με μια πρόβα τζενεράλε για την ενηλικίωση, αλλά χωρίς την ανεξαρτησία ή τις χαρές της. Η ανάγνωση του βιβλίου “The Anxious Generation” του Jonathan Haidt με αφύπνισε. Τα παιδιά μας δεν μεγαλώνουν υπερβολικά γρήγορα – μεγαλώνουν υπερβολικά ψηφιακά. Και αυτό δεν είναι το ίδιο πράγμα».
»Πέρυσι τον φθινόπωρο λοιπόν, αποφασίσαμε με τον σύζυγό μου να δώσουμε στον γιο μας περισσότερη ελευθερία – προτού ακόμα νιώσουμε ότι ήταν “έτοιμος”. Συζητήσαμε μαζί του τα μέτρα ασφαλείας και του δώσαμε κάποια ορόσημα που θα έπρεπε να κατακτήσει για να χτίσουμε την εμπιστοσύνη μας. Πλέον κυκλοφορεί ανεξάρτητος στην πόλη, στις παρέες και στα κοινωνικά περιβάλλοντά του.
»Φοράει ένα smartwatch – όχι για παιχνίδια ή μηνύματα, αλλά για να μπορούμε να επιβεβαιώσουμε την τοποθεσία όπου βρίσκεται και να κάνουμε έναν σύντομο διάλογο μαζί του αν χρειαστεί. Χωρίς κινητό. Χωρίς διαρκή επιτήρηση. Μόνο με μια υποστήριξη, σε περίπτωση που τη χρειαστεί.
»Τα αποτελέσματα είναι εκπληκτικά. Έχει περισσότερη αυτοπεποίθηση. Κάνει μόνος του σχέδια. Κάνει ακόμα και λάθη –όπως να κλείνει δύο ραντεβού ταυτόχρονα ή να ξεχνάει να πάρει τα παπούτσια του ποδοσφαίρου– αλλά μαθαίνει από αυτά. Γίνεται υπεύθυνος, γιατί εμείς του αναθέτουμε ευθύνες.
»Καταλάβαμε ότι το κόστος του να χαθεί ελαφρώς, ή να γρατζουνίσει το γόνατό του, δεν συγκρίνεται με εκείνο του να χάνει την παιδική ηλικία του, τη δημιουργικότητα και το περιπετειώδες πνεύμα του. Άξιζε την αλλαγή που κάναμε και χαίρομαι γι’ αυτήν.
«Τα αποτελέσματα είναι εκπληκτικά. Έχει περισσότερη αυτοπεποίθηση. Κάνει μόνος του σχέδια. Κάνει ακόμα και λάθη –όπως να κλείνει δύο ραντεβού ταυτόχρονα ή να ξεχνάει να πάρει τα παπούτσια του ποδοσφαίρου– αλλά μαθαίνει από αυτά. Γίνεται υπεύθυνος, γιατί εμείς του αναθέτουμε ευθύνες».
»Δεν ήταν εύκολο να απαρνηθούμε τον έλεγχο στο παιδί μας. Συνεχίζω να είμαι μια μαμά στη Νέα Υόρκη, και η ασφάλεια και ανάπτυξη των παιδιών μου είναι η νούμερο ένα προτεραιότητά μου. Αλλά αν τον κρατούσαμε “ασφαλή” παρακολουθώντας κάθε βήμα του ή χώνοντας ένα κινητό στο χέρι του θα του στερούσαμε τις δεξιότητες που τον βοηθούν να εξελιχθεί.
»Έχουμε θέσει όρια και ρουτίνες ελέγχου. Ξέρει πώς να ζητήσει βοήθεια, να συμπεριφερθεί δημοσίως και να λύσει προβλήματα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι ξέρει ότι του έχουμε εμπιστοσύνη. Αυτή η εμπιστοσύνη, θεωρώ, είναι πιο δυνατή από οποιαδήποτε εφαρμογή εντοπισμού.
»Χρειάζεται θάρρος για να μεγαλώσεις ελεύθερο ένα παιδί σε έναν κόσμο γεμάτο άγχος. Αλλά αν θέλουμε τα παιδιά μας να είναι πιο δυνατά, πιο ευτυχισμένα, πιο προσγειωμένα, είναι καιρός να χαλαρώσουμε το κράτημά μας – και να αρχίσουμε να τα αφήνουμε να απομακρυνθούν».
