Τί κοινό έχει η Μαρία Κορινθίου με την Κίμ Καρτνάσιαν; Οι καθημερινές στιγμές τους αναβλύζουν στα social media. Οι ασχολίες, οι συνήθειές τους, η διασκέδασή τους, τα παιδιά, οι φίλοι, η δουλειά τους αποτυπώνονται δεξιοτεχνικά. Όλα στη διάθεση του αδηφάγου κοινού που διψάει για κάθε λήψη, κάθε λεπτομέρεια, κάθε υπόνοια οικειότητας, στοιβαγμένη ασφυκτικά στο timeline τους. Όσο πιο δραστήριοι, τόσοι περισσότεροι followers , τόσο μεγαλύτερο το κέρδος. Ένα μιντιακό φαινόμενο, ένα γυαλιστερό τίποτα και συνάμα μία πανίσχυρη εμπορική πλατφόρμα. Το ελληνικό σταρ σύστεμ δεν αποτελεί εξαίρεση.
Εκεί που διαφοροποιούνται, όμως, οι εγχώριοι από τους ξένους celebrities είναι ότι σε αντίθεση με τους ακριβοπληρωμένους ηθοποιούς του Χόλιγουντ, τους διεθνούς ρόκερς και τηλεοπτικές περσόνες, οι δικοί μας δεν φαίνεται να κατανοούν πώς το νόμισμα έχει δύο όψεις. Η φιλανθρωπία, ο πολιτικός ακτιβισμός η σύνδεση του ονόματός τους με έναν συγκεκριμένο σκοπό ή απλώς και μόνο η έκφραση μίας άποψης είναι αυτονόητα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και όχι μόνο. Ακόμα και αν η ιδιοτέλεια όλων των παραπάνω τεθεί υπό αμφισβήτηση και η ευαισθητοποίησή τους έχει ως κινητήριο δύναμη την επιθυμία υστεροφημίας ή αποτελεί δουλειά γνωστών ίματζ μέϊκερς, το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο: η διασημότητα και το διαδίκτυο πάνε μαζί με την λέξη awareness (επίγνωση). Οι διάσημοι χρήστες του κινούνται σε αυτό, εισπράττοντας από την επιρροή και την άμεση επαφή που έχουν με χιλιάδες ή εκατομμύρια κόσμου και συνάμα προσφέροντας, τραβώντας την προσοχή της κοινής γνώμης σε ζητήματα που διαφορετικά θα παρέμεναν άγνωστα.
Με λίγα λόγια αρθρώνουν πολιτικό λόγο. Η Κιμ Καρντάσιαν αφιερώνει μέρος της διαδικτυακής παρουσίας της για να υπενθυμίσει στους εκατομμύρια ακολούθους της την αρμένικη γενοκτονία. Η Έλεν Ντετζένερες έχασε τον ύπνο της για το νομοσχέδιο του Τραμπ που επιτρέπει ξανά την εισαγωγή «τροπαίων» ελεφάντων που σκοτώνονται στη Ζιμπάμπουε και τη Ζάμπια. Η διαδικτυακή κινητοποίησή της ανάγκασε τον Αμερικάνο πρόεδρο να το αποσύρει. Δεν έχει σημασία με τί είναι παθιασμένος ο καθένας. Ο τραγουδιστής των U2 Μπόνο ασχολείται με τον υποσιτισμένο λαό της Αιθιοπίας, η Ατζελίνα Τζολι με το μεταναστευτικό και ο Τζωρτζ Κλούνει με την πολύπαθη χώρα του Σουδάν και την εμφύλια διαμάχη που οδήγησε στις σφαγές στο Νταρφούρ. Και άλλοι πολλοί.
Από την άλλη, εδώ στην χώρα του φωτός σφυρίζουμε αδιάφορα…αγαλούχητοι ως προς οτιδήποτε δεν συνάδει με το αφήγημα: «περνάμε καλά και αυτό βγαίνει προς τα έξω». Αυτό τουλάχιστον κραυγάζουν οι διαδικτυακοί λογαριασμοί των διαφόρων εγχώριων ηθοποιών, σελέμπριτι, περσόνων, τηλεπερσόνων ανεπάγγελτων πλην διάσημων, αλλά και αξιόλογων και αναγνωρισμένων στον χώρο τους ατόμων. Όλοι οι παραπάνω, χωρίς αμφιβολία, έχουν κομβική θέση στα προϊόντα της εγχώριας popular culture. Ως τέτοια οφείλουν να παρουσιάζουν τις αντιφάσεις, τα διλήμματα και τα πλέγματα του μοντέρνου πολίτη του σήμερα. Χαζεύοντας το timeline μου, όμως, εν έτει 2017 παρατηρώ ότι τα δικά μας δημόσια πρόσωπα δεν εισάγουν έναν ενήλικο ρεαλισμό, απογυμνωμένο από στοιχειώδεις καθωσπρεπισμούς. Πίσω από εντυπωσιακές φωτογραφίες, ανέμελες οικογενειακές στιγμές, ταξίδια και μία επίμονη προβολή της μητρότητας, διακρίνω το αναμάσημα στερεότυπων και κοινοτοπιών. Παρ’ ότι οι πολίτες αυτής της χώρας έχουν δει τα τελευταία χρόνια να έρχονται τα πάνω κάτω, να ανατρέπονται κάθε είδους οχυρά και σταθερές, στον κόσμο της λεγόμενης σόου μπιζ συνεχίζεται σχεδόν αυτιστικά η υπερπροβολή μιας προνομιούχας κοινωνικής κατηγορίας (μα πού ζουν όλοι αυτοί;) και η απουσία καθημερινών και αληθινών χαρακτήρων, μειώνοντας έτσι την κοινωνική ευστάθεια.
Είμαστε ό,τι και οι εγχώριοι σελέμπριτί μας; (παραλλαγή του «είμαστε ό,τι τρώμε;»). Και αν ναι, τί υποδηλώνει αυτό για εμάς; Γιατί ως επί το πλείστων επιτρέπουμε ακόμα σ΄ εκείνους- που εμείς έχουμε αναδείξει- να μην τοποθετούνται σ’ ένα πραγματικό κοινωνικό-πολιτικό πλαίσιο; Και γιατί αυτοί με την σειρά τους επιμένουν σε μία ατομοκεντρική προβολή χωρίς πολιτική υπόσταση; Αρκούνται σε μία άγαρμπη προώθηση προϊόντων, μετατρέποντας την καθημερινότητα τους σε μία αέναη διαφήμιση. Η τέλεια οικογένεια, το τέλειο πρωινό, η τέλεια μωρουδιακή κρέμα, η τέλεια φούστα και το τέλειο άρωμα. Μέσα σε αυτά, όμως, δεν αρθρώνεται τίποτα πέραν της επιφάνειας. Δεν έθεσαν την φήμη τους και την επιρροή τους στη διάθεση των πλημμυροπαθών της Μάνδρας. Δεν είχαν τίποτα να πουν για την σεξουαλική παρενόχληση, για τη κατάληψη των πανεπιστημίων, για το ότι είναι αφόρητο να ζεις πια στα Εξάρχεια, για τη δικηγόρο που χαροπαλεύει. Ούτε καν έναν κοινωνικό σχολιασμό για όσα μας περιβάλλουν. Ανεργία, μεταναστευτικό, εγκληματικότητα;
Καλές οι κρέμες και τα παιδικά γιαουρτάκια, ακόμα καλύτερη η μόδα, οι τελευταίες τάσεις της και οι μπότες πάνω από το γόνατο, αλλά δεν είμαστε “κούκλες”, ούτε ρομπότ. Είμαστε πολίτες αυτής της χώρας με άποψη και θυμικό. Σήμερα όσο ποτέ η πραγματική γυναίκα δεν μπορεί να είναι απολιτική και κοινωνικά αδιάφορη. Τα μαλλιά, τα νύχια και το επόμενο τρεντ δεν υπερκαλύπτουν την αποενεχοποίηση επιθυμιών και κοινωνικών συμπεριφορών, την γυναικεία σεξουαλικότητα, η οποία αναλύεται και προβάλλεται χωρίς υπονοούμενα και υπαινιγμούς. Και πάνω από όλα δεν είναι αποστειρωμένη. Ανήκει κάπου. Η εποχή του «ανάλαφρου» έχει προ πολλού περάσει και προσπεράσει. Λιγότερη σοβαροφάνεια και περισσότερη ουσία, αυτό μοιάζει να είναι το «μότο» του σήμερα. Διάσημοι, καλώς ήλθατε στον 21ο αιώνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται! Λιγότερες σέλφις, περισσότερο σελφ awareness.
