Στην Τεχεράνη, γυναίκες αρχίζουν να οδηγούν μοτοσικλέτες και σκούτερ στους δρόμους της πρωτεύουσας, αψηφώντας τα στερεότυπα και τις παραδοσιακές κοινωνικές προσδοκίες. Την ίδια ώρα η μουσική σκηνή της πόλης αλλάζει, με την πρώτη γυναίκα στο Ιράν να διευθύνει ορχήστρα.
Όταν η Merat Behnam συγκέντρωσε το θάρρος να οδηγήσει το κίτρινο σκούτερ της μέχρι το καφέ που διαχειρίζεται, η κίνηση αυτή δεν ήταν απλώς μια καθημερινή διαδρομή. Αντιμετώπιζε τα επικριτικά βλέμματα, λεκτική κακοποίηση και τον κίνδυνο να σταματηθεί από την αστυνομία, καθώς η οδήγηση μοτοσικλέτας από γυναίκες στην Τεχεράνη θεωρούνταν για χρόνια ταμπού.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Παρ’ όλα αυτά, βρήκε ευρύτερη αποδοχή στον δρόμο και συνειδητοποίησε ότι η παρουσία της αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αλλαγής στις αντιλήψεις για τις γυναίκες στο Ιράν. «Στην αρχή ήμουν αρκετά αγχωμένη, αλλά σταδιακά ο τρόπος που με αντιμετώπιζαν και οι αντιδράσεις τους με ενθάρρυναν πολύ», εξομολογήθηκε στο AP.
Η απαγόρευση οδήγησης μοτοσικλέτας για τις γυναίκες είχε δύο βασικές αιτίες: οι αστυνομικοί κανονισμοί αναφέρουν ρητά ότι μόνο οι άνδρες μπορούν να αποκτήσουν άδεια μοτοσικλέτας, και οι συντηρητικές πολιτιστικές πεποιθήσεις θεωρούν την οδήγηση από γυναίκες υπερβολική επίδειξη της ομορφιάς, κάτι που απαγορεύει ο Ισλαμικός νόμος.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Παρά τις περιοριστικές αυτές νόρμες, οι γυναίκες αρχίζουν πλέον να ρισκάρουν, οδηγώντας μοτοσικλέτες και σκούτερ στους δρόμους της Τεχεράνης, αποφεύγοντας τα υψηλά τέλη κυκλοφορίας και αναδεικνύοντας την οδήγηση ως σύμβολο επιλογής και ανεξαρτησίας. «Δεν πρόκειται για πολιτικό μανιφέστο ή κοινωνικό πρόγραμμα. Απλώς, ήταν ο πιο πρακτικός τρόπος για να πηγαίνω καθημερινά στη δουλειά μου».
Η πρώτη γυναίκα που διευθύνει ορχήστρα στο Ιράν
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Παράλληλα, το μουσικό πεδίο στο Ιράν δείχνει επίσης σημάδια αλλαγής. Όταν η Paniz Faryoussefi ανέβηκε στο πόντιουμ και πήρε τη μπαγκέτα της, αντιπροσώπευε κάτι περισσότερο από μια συναρπαστική ορχηστρική παράσταση. Ως η πρώτη γυναίκα διευθύντρια της φιλαρμονικής στο Ιράν, εμπνέει νεαρά κορίτσια μουσικούς και δείχνει ότι οι γυναίκες μπορούν να ηγηθούν σε έναν χώρο παραδοσιακά ανδροκρατούμενο.
Παρά τους περιορισμούς, για παράδειγμα, οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να τραγουδούν μόνες μπροστά σε ανδρικό κοινό, η Faryoussefi έδειξε ότι η σκηνή ανοίγει για τις γυναίκες. «Όταν ανέβηκα στη σκηνή, συνειδητοποίησα ότι όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα σε μια γυναίκα που διευθύνει την ορχήστρα, και ένιωσα τεράστια ευθύνη», δήλωσε η ίδια μετά την παράσταση.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το κοινό, και ιδιαίτερα οι νεαρές γυναίκες, αντέδρασε με ενθουσιασμό, συνειδητοποιώντας ότι γίνονταν μάρτυρες ενός ιστορικού στιγμιότυπου. «Νεαρές γυναίκες πρέπει να επιμένουν και να ακολουθούν τα όνειρά τους. Είναι ο μόνος δρόμος προς την απελευθέρωση».
Οι αλλαγές αυτές ακολουθούν τις κοινωνικές αναταραχές που ξέσπασαν μετά τον θάνατο της Mahsa Amini το 2022 και τον 12ήμερο πόλεμο με το Ισραήλ, γεγονότα που ώθησαν πολλούς Ιρανούς να αμφισβητήσουν τα όρια που είχαν επιβληθεί από τις παραδοσιακές και θρησκευτικές νορμές.
