Τα τελευταία χρόνια ο όρος «μονογαμία» θεωρείται παρωχημένος με πολλά ζευγάρια να δοκιμάζουν το swinging (αλλαγή ερωτικών συντρόφων με άλλα ζευγάρια) ή να προτιμούν να συνευρίσκονται με περισσότερα άτομα, χωρίς απαραίτητα να δημιουργούν σχέσεις όπως τις γνωρίζαμε μέχρι πρότινος. Μάλιστα, μία έρευνα του 2016 που δημοσιεύτηκε στο Journal Of Sex and Marital Therapy, ανέφερε ότι το 22% των ενηλίκων που πήραν μέρος στη μελέτη είχαν βιώσει μια μη μονογαμική σχέση.
«Οι σύγχρονες σχέσεις παίρνουν πολλές μορφές και η δέσμευση φαίνεται διαφορετική στα ζευγάρια σήμερα. Μερικά δημιουργούν παραδοσιακής μορφής σχέσης που απαιτούν αποκλειστικότητα και άλλοι μη παραδοσιακές σχέσεις με όρους που περιλαμβάνουν ανοιχτό γάμο, πολυσυντροφικότητα ή και swinging», σημειώνει η Dr. Tammy Nelson, sex therapist.
Δύο από τα πιο συνηθισμένες μορφές σύγχρονων σχέσεων είναι αυτές που περιλαμβάνουν πολλούς συντρόφους ή χαρακτηρίζονται ως ανοιχτές. Ενώ οι δύο αυτοί τύποι έχουν πολλά κοινά, υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία διαφέρουν κατά πολύ. Ας δούμε παρακάτω τις βασικές διαφορές τους:
Τι είναι η πολυσυντροφικότητα
Όπως ξεκάθαρα φαίνεται από το όνομά της, αυτή η μορφή σχέσεων περιλαμβάνει πολλούς συντρόφους. Στα αγγλικά ο όρος μεταφράζεται ως “polyamorous” από το ελληνικό «πολύ» και το λατινικό “amor”. «Η πολυσυντροφικότητα περιλαμβάνει συναισθηματικές, ερωτικές ή και ρομαντικές συναναστροφές με άτομα διαφορετικά από τον σύντροφό μας», ξεκαθαρίζει η Tammy Nelson. Δεν υπάρχει απαραίτητα ένας ορισμός για αυτή τη λέξη. Υπάρχουν, όμως, αρκετές πτυχές που τείνουν να είναι κοινές σε κάθε πολυσυντροφική σχέση. Το κύριο χαρακτηριστικό μιας τέτοιας σχέσης είναι η ρομαντική ή συναισθηματική σύνδεση επιπλέον της πιθανής σεξουαλικής συνεύρεσης με ένα (ή και περισσότερα άτομα) πέραν του συντρόφου μας.
Σε μια polyamorous σχέση, επίσης, μπορεί να δοθεί περισσότερο ενδιαφέρον σε έναν σύντροφο, συγκριτικά με άλλους. Η sex therapist σημειώνει πως οι σχέσεις που δημιουργούμε έξω από τη δική μας μπορεί να είναι το ίδιο σημαντικές με την πρώτη ή και να την ξεπεράσουν. Εξαρτάται από το επίπεδο άνεσης και ασφάλειας που νιώθουν τα άτομα που περιλαμβάνονται στην εμπειρία.
Τι είναι η ανοιχτή σχέση
Ο όρος «ανοιχτή» ή «ελεύθερη» σχέση περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα σχέσεων. Σύμφωνα με την Tammy Nelson, ο τρόπος που τα ζευγάρια διαμορφώνουν την ανοιχτή σχέση του ποικίλλει σε πολύ μεγάλο βαθμό, γι’ αυτό και είναι δύσκολο να υπάρξει συγκεκριμένος ορισμός.
«Οι ανοιχτές σχέσεις είναι ένας γενικός όρος για ζευγάρια που έχουν μια ευέλικτη ή ρευστή συμφωνία μονογαμίας, όπου υπάρχει κάποιο είδος σεξουαλικής εμπειρίας με άλλα άτομα, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μαζί ή χωριστά. Έτσι λοιπόν, κάθε ζευγάρι ορίζει διαφορετικά την “ανοιχτή του σχέση”. Για κάποια ζευγάρια μπορεί να σημαίνει swinging, για άλλα απλώς ένα φλερτ χωρίς τίποτα περισσότερο και για άλλα να υπάρχει σεξουαλική ελευθερία δίχως συναισθηματική δέσμευση με διαφορετικά άτομα».
Τα όρια και τους κανόνες σε μια ανοιχτή σχέση τα βάζει το εκάστοτε ζευγάρι, μαζί με κάθε εμπλεκόμενο. «Οι ελεύθερες σχέσεις μπορεί να μοιάζουν με την πολυσυντροφικότητα, με one night stand ή με εκείνες που έχουν απλώς έναν επιπλέον σεξουαλικό σύντροφο. Υπάρχει επίσης και η περίπτωση το ένα άτομο να εμπλέκεται σε σεξουαλικές εμπειρίες και το άλλο να παρακολουθεί ή απλώς να λείπει από το συμβάν. Οι όροι της εκάστοτε ανοιχτής σχέσης διαμορφώνονται αποκλειστικά από τους εμπλεκόμενους».
Διαφορές πολυσυντροφικότητας και ανοιχτής σχέσης
Κάθε σχέση είτε είναι μονογαμική είτε όχι είναι μοναδική. Μπορεί η πολυσυντροφικότητα να μοιάζει σε αρκετά σημεία με τις ελεύθερες σχέσεις, οι δύο μορφές τείνουν να έχουν ορισμένες βασικές διαφορές στη δομή τους.
Σύμφωνα με την Tammy Nelson «συνήθως στις ανοιχτές σχέσεις υπάρχει περισσότερη σεξουαλική ελευθερία, ενώ στην πολυσυντροφικότητα η έμφαση δίνεται στη συναισθηματική σύνδεση».
Η κοινωνική λειτουργός Laura J. Brito είπε σχετικά στο Bustle: «Η πολυσυντροφικότητα εστιάζει περισσότερο στο ότι οι σύντροφοι συμφωνούν να έχουν ρομαντικές σχέσεις με έναν ή περισσότερους ανθρώπους, χωρίς απαραίτητα να υπάρξει κάτι σεξουαλικό μεταξύ τους. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρξει τέτοια σχέση με έναν συνάδελφο, με τον οποίο μπορεί να πηγαίνετε σε θέατρα, συναυλίες ή άλλες εκδηλώσεις, τις οποίες δεν προτιμά συχνά ο σύντροφός σας. Στις ελεύθερες σχέσεις, από την άλλη, ο δεσμός με τα επιπλέον άτομα δεν έχει μεγάλη διάρκεια ή βασική θέση μέσα στην κύρια σχέση».
Το να υιοθετήσετε έναν τέτοιο τύπο σχέσης μπορεί να είναι αρκετά τρομακτικό στην αρχή, αλλά υπάρχουν τρόποι για να καταφέρετε να ρυθμίσετε με επιτυχία τις σχέσεις σας. «Για τα ζευγάρια που θέλουν να εξερευνήσουν σεξουαλικά τα όριά τους, η καλύτερη αρχή είναι μια ανοιχτή και ειλικρινής συζήτηση με το ταίρι τους», σημειώνει η Tammy Nelson. «Όποια επιλογή και αν κάνετε να θυμάστε πως η ξεκάθαρη και ήρεμη επικοινωνία είναι ο καλύτερος τρόπος για να διαχειριστείτε το ενδεχόμενο μια πολυσυντροφικής ή ανοιχτής σχέσης».
