Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μπιαρίτζ – Nouvelles Vagues δίνει βήμα στους νέους και τις ιστορίες τους, προβάλλοντας τον παλμό και την αγωνία της νέας γενιάς μέσα από ένα πρόγραμμα που τους αφορά άμεσα.
Για έξι ημέρες, συνήθως το καλοκαίρι (φέτος έλαβε χώρα από τις 24 έως τις 29 Ιουνίου), φιλοξενεί ένα διεθνές διαγωνιστικό τμήμα με οκτώ ταινίες μεγάλου μήκους που προβάλλονται για πρώτη φορά στις γαλλικές αίθουσες, δίνοντας έμφαση στη νεότητα, τις ανησυχίες, τις ελπίδες και τη δυναμική της. Παράλληλα, προβάλλονται περισσότερες από τριάντα ταινίες, ενώ γίνονται και υπαίθριες προβολές.
Στην πόλη του Μπιαρίτζ συγκεντρώνεται μια σειρά από νεανικές επιτροπές: διεθνείς καλλιτέχνες κάτω των 35 ετών, φοιτητές κινηματογραφικών σχολών από όλο τον κόσμο και νέοι δικαιούχοι του Culture Pass. Όλοι τους συμμετέχουν ενεργά σε προβολές, συζητήσεις και εκθέσεις. Μοιράζονται την εμπειρία τους με το ευρύ κοινό.
Το Nouvelles Vagues, όπως μας το παρουσίασε η Gallia Lupan, chief content officer του Marie Claire International, που βρέθηκε εκεί, δεν είναι απλώς ένα φεστιβάλ για τη νεότητα – είναι μια ζωντανή, συμμετοχική εμπειρία, ένα σημείο συνάντησης γενεών, ιδεών και συναισθημάτων.
Το Nouvelles Vagues, όπως μας το παρουσίασε η Gallia Lupan, chief content officer του Marie Claire International, που βρέθηκε εκεί, δεν είναι απλώς ένα φεστιβάλ για τη νεότητα – είναι μια ζωντανή, συμμετοχική εμπειρία, ένα σημείο συνάντησης γενεών, ιδεών και συναισθημάτων.
«Όλες οι ταινίες που λάβαμε φέτος είναι κοινωνικές»
Καθισμένη στην παραλία ανάμεσα στο συγκεντρωμένο πλήθος των κατοίκων του Μπιαρίτζ, παρακολουθώντας τις εικόνες να αναβοσβήνουν στην τεράστια οθόνη καθώς ο ήλιος έδυε δημιουργώντας τέλειες χρωματικές διαβαθμίσεις στον ορίζοντα του Ατλαντικού Ωκεανού, συνειδητοποίησα ότι κάτι μοναδικό συμβαίνει εδώ: ένα φεστιβάλ κινηματογράφου αφιερωμένο στους νέους, το οποίο έχει αγκαλιαστεί πλήρως από την πόλη που το γέννησε και παρουσιάζει μια ριζικά νέα οπτική.
Ο Jérôme Pulis, ο ιδρυτής του φεστιβάλ, επιβεβαιώνει πως την πρώτη χρονιά «οι άνθρωποι ήταν λίγο επιφυλακτικοί. Αλλά τώρα νιώθω πως το φεστιβάλ έχει γίνει κομμάτι της πόλης». Όταν τον ρωτούν για τις πιο αγαπημένες του στιγμές, φυσικά αναφέρει την παρουσία της Penelope Cruz την πρώτη χρονιά, το 2023, όπου μίλησε με το κοινό για πάνω από μιάμιση ώρα, και το χειροκρότημα για το «Tatami», την ταινία που έκλεισε τη δεύτερη διοργάνωση. Αλλά ζωντανεύει περισσότερο όταν μιλά για την υποστήριξη του κοινού. «Η τελετή λήξης γίνεται το Σάββατο βράδυ. Την Κυριακή όλα τα σινεμά είναι ανοιχτά και προβάλλουν ξανά και ξανά τις βραβευμένες ταινίες. Ο κόσμος συρρέει για να τις δει, όλη η πόλη είναι απόλυτα συντονισμένη με το φεστιβάλ. Είναι φανταστικό!».
Φέτος το μεγάλο βραβείο πήρε το «Urchin» σε σκηνοθεσία Harris Dickinson, του πρωταγωνιστή του «Τριγώνου της Θλίψης» που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες το 2022.
Το «Urchin» αφηγείται τη χαοτική ιστορία ενός νεαρού άστεγου, και όπως λέει ο Νορβηγός σκηνοθέτης και φετινός πρόεδρος της κριτικής επιτροπής των Nouvelles Vagues, Halfdan Ullmann Tøndel: «Είναι μια δυνατή, λεπτομερής ταινία, που καταφέρνει κάτι αξιοθαύμαστο: αγγίζει ένα πολύ μεγάλο φάσμα συναισθημάτων και ασχολείται με τη δυσκολότερη μάχη που δίνουμε στη ζωή μας: αυτήν εναντίον του εαυτού μας».
Ο Jérôme Pulis επιβεβαιώνει: «Όλες οι ταινίες που λάβαμε φέτος είναι κοινωνικές. Οι φόβοι αυτής της γενιάς είναι ίδιοι σε όλο τον κόσμο. Υπάρχει αναζήτηση θεμάτων ταυτότητας, σεξουαλικότητας, ναρκωτικών… Ο κόσμος είναι περίπλοκος σήμερα. Το περιβάλλον, η πολιτική, η οικονομία, τίποτα δεν πηγαίνει καλά».
Ο Jérôme Pulis επιβεβαιώνει: «Όλες οι ταινίες που λάβαμε φέτος είναι κοινωνικές. Οι φόβοι αυτής της γενιάς είναι ίδιοι σε όλο τον κόσμο. Υπάρχει αναζήτηση θεμάτων ταυτότητας, σεξουαλικότητας, ναρκωτικών… Ο κόσμος είναι περίπλοκος σήμερα. Το περιβάλλον, η πολιτική, η οικονομία, τίποτα δεν πηγαίνει καλά».
Η φωτογράφος από τη Σενεγάλη και μέλος της κριτικής επιτροπής, Malick Bodian, συμφωνεί: «Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο στην επιλογή των φετινών ταινιών, και δεν ξέρω αν ήταν εσκεμμένο, είναι πως έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Οι νέοι γλεντούν, ερωτεύονται, βιώνουν χωρισμούς και ναρκωτικά. Είναι μια γενιά που ταλαντεύεται ανάμεσα στο να βασανίζεται ή να αποδέχεται τις καταστάσεις σαν κάτι φυσιολογικό. Δεν αντικατοπτρίζει τη δική μου νεότητα προσωπικά, γι’ αυτό βρήκα αυτή την ομοιότητα ενδιαφέρουσα».
View this post on Instagram
Η ηθοποιός Annamaria Vartolomei, που είδαμε πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη στην ταινία «My Little Princess» της Eva Ionesco, και αυτή μέλος της κριτικής επιτροπής, βλέπει τα πράγματα λίγο διαφορετικά: «Έχω παρατηρήσει πολλά θέματα γύρω από όνειρα και προβολές, που ίσως είναι προβολές ελπίδας. Μια επιθυμία να ξεφύγουμε από τον ταραγμένο κόσμο γύρω μας. Και μια βαθιά μοναξιά, γιατί αυτό είναι επίσης η νεότητα: μια περίοδος που ψάχνεις τον εαυτό σου, που χρειάζεται να καταλάβεις, να αποδεχτείς και να αγαπήσεις τον εαυτό σου… κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μια μοναξιά που είναι μερικές φορές επώδυνη, αλλά θεμελιώδης για την αυτοανάπτυξη».
Το θέμα της νεότητας βρίσκεται στην καρδιά του project Nouvelles Vagues. Ο Jérôme Pulis είχε την ιδέα για το φεστιβάλ όταν είδε πόσο υπέφεραν οι νέοι κατά τη διάρκεια των lockdowns του 2020. Τονίζει όσα κάνει το φεστιβάλ για αυτούς: «μια σημαντική εκπαίδευση στην εικόνα» καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, που περιλαμβάνει εργαστήρια σε σχολεία και γυμνάσια, καθώς και συνεργασίες με το εξαιρετικό σχολείο οπτικοακουστικών του Μπιαρίτζ. Για να τους εμπλέξει ακόμα περισσότερο στο φεστιβάλ, δημιουργήθηκε το βραβείο Prix des Lycéens, με επιτροπή από εφήβους. Φέτος το βραβείο πήρε το «Live a Little» της Fanny Ovesen.
«Η νέα γενιά έχει τόσο πολλά να πει»
Στις σκοτεινές αίθουσες, πρόσωπα νέων γεμάτα ενθουσιασμό, δέος και συχνά υπερένταση ήταν παντού. Η προβολή της μη διαγωνιζόμενης ιρακινής ταινίας «The President’s Cake» της Mamlaket Al-Qasab, που ακολουθεί το ταξίδι δύο παιδιών που αντιμάχονται τη διαφθορά του καθεστώτος Σαντάμ Χουσεΐν ενώ αμερικανικές βόμβες πέφτουν στη χώρα τους, δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο.
Στις σκοτεινές αίθουσες, πρόσωπα νέων γεμάτα ενθουσιασμό, δέος και συχνά υπερένταση ήταν παντού. Η προβολή της μη διαγωνιζόμενης ιρακινής ταινίας «The President’s Cake» της Mamlaket Al-Qasab, που ακολουθεί το ταξίδι δύο παιδιών που αντιμάχονται τη διαφθορά του καθεστώτος Σαντάμ Χουσεΐν ενώ αμερικανικές βόμβες πέφτουν στη χώρα τους, δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο.
Την ίδια βραδιά, το «The Truman Show» προβλήθηκε σε μια τεράστια οθόνη στην παραλία του Port Vieux. Ένα σπουδαίο στιγμιότυπο λαϊκής ένωσης, που αποδεικνύει την επιθυμία του φεστιβάλ να χτίζει γέφυρες, πάντα μέσα από μια δέσμευση στην αριστεία και τη μετάδοση.
Νωρίτερα, η Christine d’Ornano, διευθύνουσα σύμβουλος της Sisley, που υποστηρίζει το φεστιβάλ από την πρώτη μέρα μέσω της σειράς Hair Rituel by Sisley, εξηγεί σε γεύμα στο σπίτι της με θέα τον ωκεανό: «Ο πολιτισμός και ο κινηματογράφος είναι πολύ κοντά στην καρδιά της οικογένειάς μου. Και το Μπιαρίτζ είναι μια πόλη που αγαπάμε πολύ. Έτσι, όταν ο Jérôme ήρθε με την ιδέα για ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στους νέους κινηματογραφιστές, την ερωτευτήκαμε και αποφασίσαμε να τον στηρίξουμε. Μια εταιρεία μπορεί πραγματικά να βοηθήσει σε αυτό το στάδιο, όταν οι καλλιτέχνες ξεκινούν και η επιτυχία είναι πιο δύσκολη».
Καθώς τα νεαρά μέλη της κριτικής επιτροπής κολυμπούν στην πισίνα του όμορφου κήπου της, που θα μπορούσε να είναι τέλειο σκηνικό για ταινία, εξηγεί γιατί επέλεξε να εστιάσει την υποστήριξή της στα μαλλιά: «Το Hair Rituel είναι το “μωρό” μας, η μάρκα έχει πέντε χρόνια ζωής. Σκεφτήκαμε πως θα ήταν διασκεδαστικό να τους κάνουμε χτενίσματα, ότι αυτό θα μας ενέπνεε. Οι νέοι νοιάζονται πολύ για τα μαλλιά τους· είναι έκφραση ταυτότητας. Το hairstyling μπορεί να σου δώσει τεράστια αυτοπεποίθηση». Αληθινή σινεφίλ, όταν τη ρωτούν για τα πιο όμορφα μαλλιά στην ιστορία του κινηματογράφου αναφέρει την Claudia Cardinale στον «Γατόπαρδο» του Βισκόντι, ένα ακόμα παράδειγμα νεότητας που ανατρέπει έναν γερασμένο, απογοητευμένο κόσμο.
Το Prix du Jury απονεμήθηκε στο «The Girl in the Snow» της Louise Hémon, μια παράξενη ταινία με εκπληκτικές εικόνες, για μια νεαρή δασκάλα που στις αρχές του 20ού αιώνα πηγαίνει σε μια απομονωμένη κοινότητα των Άλπεων γεμάτη δεισιδαιμονίες, για να φέρει τη γνώση. Η Annamaria Vartolomei τονίζει την εντυπωσιακή δεξιοτεχνία της ταινίας, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για πρώτη προσπάθεια: «Μιλά για τη θηλυκή επιθυμία με πολύ μυστήριο. Πολύ όμορφη και πολύ σκοτεινή, με πινελιές υπερφυσικού. Υπάρχει πολλή λεπτότητα στις ταινίες που έχω δει και πραγματικά όμορφο φωτογραφικό υλικό. Πίσω από τη σκηνοθεσία υπάρχουν και πολύ νέοι διευθυντές φωτογραφίας. Μου δίνει την αίσθηση πως αν είναι στο μέλλον να κάνω γυρίσματα με αυτούς τους ανθρώπους, αξίζει να περιμένω».
Το Prix du Jury απονεμήθηκε στο «The Girl in the Snow» της Louise Hémon, μια παράξενη ταινία με εκπληκτικές εικόνες, για μια νεαρή δασκάλα που στις αρχές του 20ού αιώνα πηγαίνει σε μια απομονωμένη κοινότητα των Άλπεων γεμάτη δεισιδαιμονίες, για να φέρει τη γνώση.
Η πρώην σταρ της Disney και μέλος της κριτικής επιτροπής Sophia Carson σημείωσε: «Έχω εντυπωσιαστεί βαθιά από την τέχνη, και είναι εκπληκτικό να βλέπεις το επίπεδο των νέων καλλιτεχνών που υπάρχουν στον κόσμο. Είναι όμορφο και αναζωογονητικό να υπάρχει ένα φεστιβάλ που δημιουργήθηκε και επικεντρώνεται σε νέες φωνές και νέους καλλιτέχνες. Η νέα γενιά έχει τόσο πολλά να πει».
View this post on Instagram
Πριν από την επόμενη προβολή, η Annamaria προσθέτει: «Επαναπροσδιορίζουμε ιστορίες και μορφές αγώνα. Αντλούμε την έμπνευσή μας από τα τρέχοντα γεγονότα, μέσα σε έναν κόσμο που δεν είναι ούτε αισιόδοξος ούτε ιδιαίτερα ελπιδοφόρος. Όλοι αυτοί οι νέοι, μέσα από τον κινηματογράφο, την τέχνη, την ποίηση, καταφέρνουν να βάλουν τόση λεπτότητα και ευαισθησία στις εικόνες τους, δημιουργώντας ένα κύμα θετικότητας. Αυτό μπορεί να μας σώσει, να προωθήσει τα πράγματα ή έστω να ρίξει λίγo φως στις σκιές. Το βρίσκω εκπληκτικό. Σε όλες τις ταινίες που είδα, υπάρχει μια τρελή ενέργεια, και λέω μέσα μου: αν αυτός είναι ο κινηματογράφος του αύριο, πάμε!».
Ο Jérôme Pulis συμπληρώνει: «Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως όλες οι ταινίες που συμμετέχουν έγιναν από σκηνοθέτες κάτω των 35 ετών. Όλες είναι ιστορίες νεότητας. Και αυτές οι ιστορίες είναι ίδιες σε κάθε χώρα: με τους ίδιους φόβους αλλά και τις ίδιες ελπίδες».
«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως όλες οι ταινίες που συμμετέχουν έγιναν από σκηνοθέτες κάτω των 35 ετών. Όλες είναι ιστορίες νεότητας. Και αυτές οι ιστορίες είναι ίδιες σε κάθε χώρα: με τους ίδιους φόβους αλλά και τις ίδιες ελπίδες».
«Προσπαθούμε να κάνουμε τον κόσμο διαφορετικό, καλύτερο»
Καθώς κατευθύνεται και ο Jérôme Pulis προς την επόμενη προβολή, εκφράζει την ελπίδα του για τις μελλοντικές διοργανώσεις: ακόμα μεγαλύτερες, ακόμα πιο διεθνείς. Η τελευταία του κουβέντα πριν χαθεί μέσα στο σκοτεινό δωμάτιο είναι: «Οι σημερινοί νέοι είναι το μέλλον του αύριο. Πρέπει να τους ακούσουμε και να τους βοηθήσουμε να προχωρήσουν, γιατί βοηθώντας τους να προχωρήσουν βοηθάμε τον κόσμο να προχωρήσει προς μια καλύτερη κατεύθυνση. Τουλάχιστον αυτό προσπαθούμε να κάνουμε. Προσπαθούμε να κάνουμε τον κόσμο διαφορετικό, καλύτερο».
Τα φετινά βραβεία
- Grand Prix – «Urchin» του Harris Dickinson
- Prix du jury – «The Girl in the Snow» της Louise Hémon
- Prix d’interprétation – Manfredi Marini, για το «Diciannove» του Giovanni Tortorici
- Prix du jury étudiant – «Live a Little» της Fanny Ovesen
- Prix du jury Pass Culture – «Live a Little» της Fanny Ovesen
- Prix du public – «L’Épreuve du Feu» του Aurélien Peyre
- Prix des lycéens – «Perla» της Alexandra Makarová
