Στην εποχή της εύκολης πρόσβασης σε ιατρικής φύσης πληροφορίες, καθένας μπορεί θεωρητικά να κάνει «τον γιατρό του εαυτού του». Αφού υπάρχουν τόσες «διαγνώσεις» online, γιατί να μην αποπειραθεί κάποιος να ταιριάξει τα δικά του συμπτώματα με τις περιγραφές κι έτσι να παραλείψει την επίσκεψη στο γιατρό ή – ακόμα χειρότερα – να μην τον επισκεφτεί καν και ταυτόχρονα να προσπαθήσει να αυτοϊαθεί;
Μετά από το συλλογικό τραύμα της COVID-19, του εγκλεισμού στο σπίτι και της διαρκούς επαγρύπνησης στην οποία βρισκόταν ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, ώστε να μην κολλήσει τον ιό, το άγχος για την κατάσταση της υγείας μας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Δεν μιλάμε μόνο για φαινόμενα υποχονδρίασης. Οι άνθρωποι που έπασχαν και πάσχουν ακόμα από αυτή τη διαταραχή που μεγιστοποιεί τις σωματικές ενοχλήσεις και προκαλεί τη φοβία ότι πάσχουν από κάποια σοβαρή ασθένεια διαχωρίζονται από αυτούς που, εξαιτίας των πρόσφατων γεγονότων παγκόσμιας κλίμακας, έχουν αρχίσει να εμφανίζουν παραπλήσιες συμπεριφορές, που όμως κατατάσσονται επιστημονικά σε διαφορετικού τύπου διαταραχές.
Η αγχώδης διαταραχή που συνδέεται με τις ασθένειες είναι μία από αυτές τις καταστάσεις. Το άτομο αναπτύσσει το φόβο ότι θα κολλήσει κάποια ασθένεια που πιθανότατα θα του κοστίσει τη ζωή – κάτι σαν αυτό που είχαμε πάθει την πρώτη περίοδο της COVID-19, απλώς πλέον συνδέεται και με άλλες ασθένειες. Πολύς κόσμος που ήδη φοβάται θεωρεί πως διάφορα συμπτώματα που παρουσιάζει μπορεί συνδέονται με μία τέτοια ασθένεια και, προκειμένου να εξασφαλίσει την καλή κατάσταση της υγείας του, επιλέγει την απομόνωση ή τις εξαντλητικές εξετάσεις, με σκοπό να ανακαλύψει κάτι το οποίο ίσως δεν υπάρχει. Όταν ένα τέτοιο άτομο αντιμετωπίζει αυτή τη διαταραχή, φέρνει διαρκώς στο μυαλό του την καταστροφή, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι καρδιακοί παλμοί του και να αισθάνεται το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας πως είναι άρρωστο.
Υπάρχει όμως και η περίπτωση κάποιος να εμφανίσει σωματικά συμπτώματα όπως ο έντονος πόνος στη μέση και η δύσπνοια, δύο στοιχεία τα οποία θα συνδυάσει αμέσως με κάποια σοβαρή ασθένεια κι έτσι αντί να τα αποδώσει στο άγχος να θεωρήσει ότι οφείλονται σε κάποια σοβαρή σωματική ασθένεια. Ακόμα χειρότερα, μπορεί να διαβάσει ή να ακούσει κάπου για μια σοβαρή ασθένεια και να αρχίσει να θεωρεί πως εμφανίζει ήδη αυτά τα συμπτώματα.
Τα αποτελέσματα και των δύο αυτών καταστάσεων είναι καταστροφικά για την ψυχολογία, σύμφωνα με τον καθηγητή Gill Straker και τη διδάκτορα ψυχολογίας Jacqui Winship, οι οποίοι στο βιβλίο τους The Talking Cure ασχολούνται, εκτός των άλλων, με αυτό το νέο «κύμα» ασθενειών. Η πρόκληση πανικού στον οργανισμό μας, η διαβίωση μέσα στο άγχος, ο καθορισμός κάθε πτυχής της ζωής μας από τους διάφορους στρεσογόνους παράγοντες που κάνουν την εμφάνισή τους στην καθημερινότητά μας με γεωμετρική πρόοδο είναι αυτό που μας αρρωσταίνει στ’ αλήθεια, σε αντίθεση με την γενική και αόριστη απόδοση κάποιων συμπτωμάτων σε μία σοβαρή ή λιγότερο σοβαρή ασθένεια. Το χειρότερο όλων είναι, βέβαια, η περίπτωση ενός τέτοιου ανθρώπου που αναζητά ιατρική βοήθεια και δε λαμβάνει πρωτίστως την ψυχολογική/ ψυχιατρική βοήθεια που χρειάζεται. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αλλάξει τις συνήθειές του, να σταματήσει να συμβουλεύεται το Internet και τις έτοιμες διαγνώσεις και να αποδεχτεί το ότι δεν υπάρχει περίπτωση το προκαταβολικό άγχος αυτού του βαθμού να τον βοηθήσει να παραμείνει υγιής, ακόμα κι αν αναζητάει να βρει τυχόν ασθένειες που είναι κληρονομικές και οι υποψίες του ότι μπορεί να πάσχει από αυτές βασίζονται σε πραγματικά περιστατικά.
Δυστυχώς η ιατρική και η πρόληψη δεν αποδίδουν όταν κάνουμε διαρκώς εξετάσεις, εκτός αν υπάρχει κάποιος πολύ συγκεκριμένος λόγος, κι έτσι η αποδοχή του γεγονότος ότι κάποια στιγμή μπορεί να πάθουμε κάτι είναι αυτό που συνιστούν οι ειδικοί της ψυχολογίας, ώστε να μην αισθανόμαστε διαρκώς υπό καθεστώς απειλής. Το άγχος της καλής υγείας μπορεί να γίνει τυραννικό για την καθημερινότητά μας κι έτσι χρειαζόμαστε τόσο να έχουμε καλή σχέση με τον εαυτό μας και να τον διαβάζουμε χωρίς υπερβολές, όσο και να εμπιστευόμαστε τον γιατρό μας, όπως μας καθοδηγεί και μας ζητάει να ακολουθήσουμε τις συμβουλές του. Αλλιώς, μπορούμε απλώς να κλειστούμε για μία ζωή στο υπνοδωμάτιό μας και να χάσουμε όλα όσα συμβαίνουν εκεί έξω, χωρίς καν να μπορούμε να μοιραστούμε το βάρος του άγχους μας με κάποιον άλλο, εξίσου απομονωμένο με εμάς άνθρωπο.
με πληροφορίες από το guardian.com
